GroenLinks

Balkenende & Bos breken beloftes aan milieu en minstbedeelden

16 september 2008

Het goede nieuws is dat, ondanks de dalende conjunctuur, de Miljoenennota voor de gemiddelde Nederlander best mooi lijkt. In de nota blijft de koopkracht op peil, dalen de lasten voor gezinnen & bedrijven en stijgt het begrotingsoverschot. Het slechte nieuws is echter dat dé gemiddelde Nederlander niet bestaat. Wie goed kijkt ziet het overbekende afwentelen: vooral de minima, de hulpbehoevenden, de jongeren en het milieu betalen het gelag. Het is dus toch weer een CDA begroting geworden.

Want de PvdA kan er niet trots op zijn dat de koopkracht van de minima, ondanks de belofte van Wouter Bos, daalt. En als ze chronisch ziek of hulpbehoevend zijn, krijgen ze ook nog de afschaffing van de buitengewone uitgavenaftrek en een ingreep van 800 miljoen in de AWBZ voor de kiezen. De minima van morgen - de hard groeiende groep kansarme jongeren - worden ook in de steek gelaten. Hun toekomst legt het af tegen klachten over files, belastingdruk en onfatsoen. Daarom pleit GroenLinks voor een Deltacommissie Jeugd, die een meerjarig investeringsprogramma ontwikkelt en op een geïntegreerde wijze de grote problemen rond jeugdzorg, kindermishandeling, schooluitval en jeugdwerkloosheid aanpakt.

Ook de forse prijsstijging van 4,5% in het Openbaar Vervoer treft minima en jongeren onevenredig hard. Bovendien jaagt het reizigers weg. Reizigers die ook nog eens zijn blij gemaakt met een dooie mus. Want de beloofde 4,5 miljard euro voor het spoor komt volledig voor rekening van het OV zelf. Het geld komt uit het schrappen van de Zuiderzeelijn, de ingreep in het Stads- & Streekvervoer, een herschikking van ander spoor en - hoe verzin je het - een superdividend van 2 miljard dat de NS (lees de reizigers) moeten ophoesten.

GroenLinks is, samen met 55% van de Nederlanders, ontevreden over het milieubeleid. Voor 2009 ontbreekt ieder gevoel van urgentie. Terwijl de Milieubalans 2008 laat zien dat het halen van de klimaatdoelen met het huidige beleid bijna onmogelijk is. Dat beleid maakt ons veel te afhankelijk van Europa en daar komt onvoldoende tot stand. In Nederland stokt de vergroening van de belastingen (het Belastingplan leidt zelfs tot fiscale ontgroening). Bovendien vloeien extra gasbaten naar consumptieve doelen, in plaats van investeringen in duurzame energie. Het keren van de klimaatcrisis legt het weer eens af tegen het keren van de economische neergang. Voor deze kortzichtigheid betalen toekomstige generaties en hun leefomgeving een hoge prijs.

De visie van dit kabinet op vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt is ook weinig duurzaam. Of het nou gaat om jongeren, vrouwen of ouderen, bij het aanboren van de arbeidsreserve laat het kabinet veel kansen liggen. Te veel jongeren worden te vroeg afgeschreven. De ingreep in de kinderopvang en het uitblijven van ruime en goed betaalde verlofregelingen gaan ten koste van de participatie van vrouwen. Het langer doorwerken van ouderen kan met een vernieuwde, flexibele én solidaire AOW veel beter gestimuleerd worden, dan met de lapmiddeltjes van het kabinet. Geen wonder dus dat het kabinet haar netto participatie-doel van 80% laat vallen. Dat wordt opeens een bruto percentage, waardoor mensen die een baan van 12 uur of meer zoeken meetellen alsof ze al werk hebben. Schokkend is het laten vallen van de belofte om 200.000 langdurig werkzoekenden aan een baan te helpen. Opeens wordt dat omgezet in een na te streven volumedaling van de uitkeringen. Dat is echt wat anders; het kab! inet moet haar oorspronkelijke belofte gestand doen.

Tijdens de Algemene Beschouwingen en in onze Tegenbegroting zullen wij laten zien dat het beter kan. GroenLinks publiceert alle reacties op Prinsjesdag, de Troonrede en de Algemene Beschouwingen op http://start.groenlinks.nl/prinsjesdag-2008

Femke Halsema & Jolande Sap