Rijksuniversiteit Groningen

Erytropoietin in heart failure: pathology and protection

Datum: 17 september 2008

Promotie: B.D. Westenbrink, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Erytropoietin in heart failure: pathology and protection

Promotor(s): prof.dr. D.J. van Veldhuisen, prof.dr. W.H. van Gilst

Faculteit: Medische Wetenschappen

Samenhang tussen hartfalen en bloedarmoede ontrafeld

Wanneer het hart faalt, heeft dit ook negatieve gevolgen voor het functioneren van andere organen zoals de nieren, longen, lever en de hersenen. Daardoor verslechteren de vooruitzichten voor hartfalenpatiënten nog verder. Een van de problemen die optreden bij hartfalen, is het ontstaan van bloedarmoede. Promovendus Daan Westenbrink onderzocht de oorzaak hiervan.

Als gevolg van hartfalen vermindert de doorbloeding van de nier. Hierdoor wordt de productie van Erythropoiëtine (EPO) in de nier verstoord, zo laat Westenbrink zien. EPO is een hormoon dat de aanmaak van rode bloedcellen door het beenmerg stimuleert. Doordat er minder EPO wordt aangemaakt ontstaat bloedarmoede. Dit terwijl het beenmerg van hartfalenpatiënten juist minder gevoelig is voor EPO en er dus meer van nodig heeft. Westenbrink ontdekte echter ook dat verminderde nierdoorbloeding leidt tot vochtophoping, waardoor het bloed nog verder wordt verdund. Het zal daarom nog moeten blijken of behandeling met EPO ook daadwerkelijk leidt tot verbeterde vooruitzichten.

Voorts laat Westenbrink zien dat toediening van EPO vaatnieuwvorming bij ratten met hartfalen stimuleert. Dit gebeurt via directe stimulatie van de EPO-receptor in het hart. Deze verbetering van de hartfunctie is derhalve geen gevolg van de toegenomen aanmaak van rode bloedcellen. Deze additionele effecten van EPO op het hart zouden daarom ook gunstig kunnen zijn voor hartfalenpatiënten zonder bloedarmoede.

Daan Westenbrink (Tanzania,1979) studeerde geneeskunde te Groningen. Hij verrichtte zijn onderzoek aan de afdeling Cardiologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Het onderzoek werd (mede) gefinancierd door ZonMW-NWO. Westenbrink volgt thans de opleiding tot cardioloog in het UMCG. /JW