Universiteit van Tilburg 11 september 2008
Overheid kan hulp bij handhaving goed gebruiken
Promotie Sabine Gabriël-Breukers over hulp bij de rechtshandhaving
Er is een leger aan toezichthouders en een woud aan regelgeving nodig
om het recht te handhaven. De overheid kan taken uitbesteden. In haar
proefschrift onderzocht de juriste Sabine Gabriël-Breukers de
randvoorwaarden en valkuilen. Ze promoveert op 17 september aan de
Universiteit van Tilburg.
Het handhaven van de wet is traditioneel een taak voor de overheid.
Maar sinds de vuurwerkramp in Enschede en de cafébrand in Volendam, is
de vraag actueel of de overheid de verantwoordelijkheid voor het
toezicht houden op de naleving van regels door burgers en bedrijven,
wel alleen kan dragen. In haar proefschrift Hulp bij de handhaving
onderzocht Sabine Gabriël-Breukers het juridisch kader waarbinnen de
overheid taken naar privaatrechtelijke instellingen kan overhevelen.
"Het uitbesteden van taken is meer dan zomaar de werkzaamheden bij het
bedrijfsleven over de schutting gooien. De overheid moet de
betrouwbaarheid van de bedrijven waarmee wordt samengewerkt
waarborgen. En er moet een vertrouwensrelatie tussen het bedrijf en de
cliënt zijn. Dan kan er effectiever en efficiënter worden gewerkt."
De promovenda heeft het juridische kader uitgewerkt, en ze doet
concrete aanbevelingen voor de praktijk. Daarvoor nam zij interviews
af bij instellingen, in de zeevaart, de luchtvaart en de
diervoedersector. "Cruciaal is de informatieoverdracht tussen de
overheid en de instelling. Zo werkt de zeevaart met klassenbureaus,
die de veiligheid van de schepen certificeren en controleren. Deze
bureaus bestaan sinds de achttiende eeuw en werkten oorspronkelijk in
opdracht van verzekeraars. Ze hebben kantoren in alle grote havens ter
wereld en zijn prima uitgerust om de regelgeving te handhaven. Zulke
internationale controles zouden voor de Inspectie Verkeer en
Waterstaat een enorme operatie betekenen." De overheid kan dus gebruik
maken van certificerende instellingen of keuringsinstanties, zoals in
de zeevaart al gebeurt. In hun regelgeving verwijzen instellingen ook
vaak naar de overheidsregels. Voor bedrijven kan het stimulerend
werken om deel te nemen aan certificering, wanneer dit leidt tot
minder overheidstoezicht. En dat schept ruimte voor de overheid om
zich te richten op bedrijven die buiten de boot vallen.
Risico
Risico's aan de overheveling van taken, waarschuwt Gabriël-Breukers,
spelen vooral als het gaat om het opsporen en bestraffen van
overtredingen. Daardoor komt de vertrouwensrelatie tussen de
privaatrechtelijke instelling en de cliënt in het geding. Een cliënt
is minder open met zijn informatie als er met sancties wordt gedreigd.
Sabine Gabriël-Breukers (1976, Eindhoven) studeerde Nederlands Recht
aan de Universiteit van Tilburg. Zij studeerde in 2000 af binnen het
staats- en bestuursrecht. Na haar afstuderen was zij adviseur voor een
ingenieursbureau en in 2002 werd ze docent en onderzoeker bij de
vakgroep staats- en bestuursrecht van de UvT. Momenteel werkt ze als
docent en hoofd van de afdeling onderzoeksondersteuning voor het
Faculteitsbureau van de Faculteit Rechtsgeleerdheid.
Universiteit van Tilburg