Nederlandse Politiebond
KRITIEK OP WERKWIJZE AIVD: waarom pas als er managers binnen de
politie de dupe worden?
De afgelopen weken is er in de media heel wat te doen geweest over de
verklaring van geen bezwaar (VGB) die politieambtenaren nodig hebben
om een vertrouwensfunctie binnen een korps te mogen uitoefenen. Zo'n
verklaring wordt afgegeven (of niet) door de Algemene Inlichtingen- en
Veiligheidsdienst na het doorlichten van iemands voorgeschiedenis.
Daarbij gaat de AIVD tot maximaal tien jaar terug in de tijd. Weigert
de AIVD een verklaring van geen bezwaar af te geven, dan kan dat
berusten op zeer uiteenlopende gronden. Alleen al de verdenking van
een misdrijf kan voldoende reden zijn, maar ook een crimineel
familielid of een eerdere disciplinaire straf.
* Hij heeft er vorige maand de nodige interviews over gegeven: doordat
hem een VGB was geweigerd, kwam de korpschef van Zeeland, Fup
Goudswaard, niet voor herbenoeming in aanmerking. Met ingang van 10
september werd hij ontheven van zijn functie.
* In het Algemeen Dagblad van 13 september liet de korpsbeheerder van
Limburg Zuid, burgemeester Gerd Leers van Maastricht, zich in weinig
lovende bewoordingen uit over de werkwijze van de AIVD. Reden: een
afdelingschef binnen zijn korps was een VGB geweigerd. Leers zegt
daarover in het AD onder andere: 'Wat er in het AIVD-rapport staat? Ik
weet het niet. Het kan gaan om een oud-vriendinnetje, maar voor
hetzelfde geld heeft iemand staatsgeheimen gelekt. Ik moet dus als
korpsbeheerder een zeer ingrijpend besluit nemen, maar er wordt me
niet verteld waarom. Ook voor de persoon in kwestie is dat lastig. Hij
weet misschien niet waar hij zich tegen moet verweren.'
De NPB vindt het heel nobel dat korpsbeheerder Leers en korpschef
Goudswaard in de media aandacht vragen voor en kritiek leveren op de
werkwijze van de AIVD, maar tegelijkertijd is het nogal hypocriet. Bij
de Nederlandse politie zijn minstens 15.000 functies aangewezen als
vertrouwensfunctie (bijvoorbeeld alle recherchefuncties). De meeste
vertrouwensfuncties worden dus uitgevoerd door collega's op de
werkvloer. Al jarenlang krijgt ook een deel van deze politieambtenaren
zonder nadere toelichting geen VGB van de AIVD. De NPB weet daar alles
van, want wij verlenen veel van hen vervolgens rechtsbijstand.
Nog nooit heeft een korpsbeheerder of korpschef het de moeite waard
gevonden zich in het belang van de collega's op de werkvloer over de
werkwijze van de AIVD druk te maken. Krijgt zo'n werknemer geen VGB,
dan wordt hij simpelweg van zijn vertrouwensfunctie afgehaald en dat
is het dan. Toch wel hoogst merkwaardig dat er nu opeens een hoop
gedoe ontstaat doordat een aantal hogere managers in hun belangen is
geraakt.
Eerder al had de NPB concrete aanwijzingen dat de integriteitscontrole
bij de politie niet altijd eenduidig wordt toegepast. Collega's op de
werkvloer worden bij het minste of geringste keihard aangepakt en al
heel snel naar huis gestuurd. Voor de hogere salarisschalen werkt dat
vaak anders: plichtsverzuim wordt toegedekt met de mantel der liefde
in de vorm van een schappelijke regeling of in extreme gevallen door
een promotie! De huidige aandacht van korpsbeheerders en korpschefs
voor de VGB past naadloos in dat patroon. De NPB roept op tot 'gelijke
monniken, gelijke kappen'.
Ondertussen gaat de NPB onverdroten verder met het onderzoeken van
verschillen in behandeling bij de Nederlandse politie. Het zou de
korpsbeheerders en korpschefs die nu de trom roeren in hoge mate
sieren als ze zouden beloven in het vervolg meer oog te hebben voor de
belangen van de collega's op de werkvloer! Wellicht kunnen ze nog iets
opsteken van hun collega's die daar wél oog hebben, want die zijn er
gelukkig ook nog.
Gepubliceerd op 17 september 2008 door Dick Harte.
Overname van dit nieuwsbericht is toegestaan, mits met bronvermelding:
Nederlandse Politiebond - www.politiebond.nl ©2008.