PvdA Europees parlement
Witrussische oppositieleider in Brussel
16 september 2008
Is de vrijlating van de Witrussische oppositieleider Aleksander
Kozulin, precies één maand geleden, de prelude van een dooi in de
relaties tussen de EU en Belarus? De parlementsverkiezingen van 28
september zullen moeten uitwijzen hoe serieus de signalen zijn dat het
land nauwere samenwerking met de EU nastreeft.
Vandaag brengt Kozulin, mede op uitnodiging van de
Sociaal-Democratische fractie PES een bezoek aan het Europees
Parlement. Hij is een van de genomineerden voor de Sakharovprijs voor
de vrijheid van meningsuiting. Volgens PvdA-europarlementariër Jan
Marinus Wiersma, een van de initiatiefnemers voor zijn kandidatuur, is
zijn bezoek aan Brussel een belangrijk teken aan Minsk: alleen echte
democratische hervormingen openen de deur naar Europa.
Aleksander Kozulin werd in juli 2006 veroordeeld tot vijf en een half
jaar gevangenisstraf, voor betrokkenheid bij demonstraties tegen
President Lukashenko, na diens frauduleuze herverkiezing. Kozulin
leidde de protesten die in maart 2006 dagenlang tienduizenden mensen
trokken.
Afgelopen maand kwam hij onverwacht vrij, nadat autoriteiten de maand
daarvoor ook al activisten van de democratische oppositie hadden
vrijgelaten. We zijn niet gewend van Lukashenko dat hij oppositieleden
vrijlaat vóór de verkiezingen,, zegt Wiersma.
"Maar er hangt verandering in de lucht", voegt hij er aan toe. De
relatie tussen Moskou en Minsk is behoorlijk afgekoeld en Lukashenko
lijkt bezig zijn opties af te tasten. De reactie van Minsk op het
Russische optreden in Georgië, bijvoorbeeld, was terughoudend, zegt
Wiersma. Lukashenko betuigde pas na een week zijn steun aan Medvedev
en Poetin en alleen nadat Moskou aandrong. In het verleden zou
Lukashenko nog dezelfde dag een telegram hebben gestuurd.
De Europese Unie heeft altijd aangegeven bereid te zijn stappen te
zetten naar een nauwere samenwerking, op voorwaarde dat het regime in
Minsk eerst een aantal hervormingen doorvoert. Het vrijlaten van
politieke gevangenen was een van die voorwaarden. De
parlementsverkiezingen op 28 september zijn de volgende testcase. Als
de oppositie er in slaagt in het Parlement te komen, is dat een echte
doorbraak, zegt Wiersma, het zou een basis zijn voor een eerste
gesprek over opwaardering van de relaties tussen de EU en Belarus.
Om 10.30 uur geeft Aleksander Kozulin met onder andere Jan Marinus
Wiersma een persconferentie in het Europees Parlement, zaal PHS 0A50.