KNAW-symposium 'Identiteit in Virtuele Werelden'
18 september 2008
13.00 uur - 17.00 uur
Locatie: KNAW, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam
Op 18 september organiseert de Commissie Wetenschap en Kunst van de
KNAW in samenwerking met de Universiteit van Tilburg en de Vrije
Universiteit Brussel een conferentie over identiteit in virtuele
werelden.
Klik op de afbeelding voor een pdf-versie van de flyer
Compleet iemand anders zijn dan wie je bent in het dagelijks leven. Of
juist méér jezelf durven laten zien zoals je echt bent. Virtuele
werelden - web 2.0-applicaties zoals Hyves of Facebook, maar ook games
als World of Warcraft - lijken nieuwe mogelijkheden te bieden voor het
invullen van de klassieke vraag: 'Wie ben ik?' Identificatie op het
internet biedt nieuwe kansen voor zelfontplooiing, maar ook nieuwe
bedreigingen, bijvoorbeeld voor privacyschending of manipulatie.
Wetenschappers en kunstenaars pakken de uitdagingen op die virtuele
identiteiten, rollen en zelfbeleving bieden.
In dit symposium worden deze uitdagingen belicht vanuit wetenschap en
kunst. Hoe komt identiteit (zowel identificatie door derden als
persoonsbeleving van het zelf) tot stand komt in virtuele werelden?
Hoe verhouden iemands verschillende reële en virtuele identiteiten
zich tot elkaar, en wat betekent dat voor privacy en zelfbeeld?
Beïnvloedt een virtuele wereld de reële identiteitsbeleving, en hoe
en waarom mensen spelen of experimenteren met identiteit(en) in
virtuele werelden? Is het recente geval van virtuele verkrachting in
Second Life daadwerkelijk een aantasting van de integriteit van het
ik? En wat te denken van de heftige emotionele reacties op het Second
Life-kunstwerk Avatar on Canvas, waarin nietsvermoedende avatars die
plaatsnamen op een door kunstenares Babeli gecreëerde virtuele stoel
onverwachts geheel vervormden? Welk licht kunnen
identiteitsfilosofieën van denkers als Paul Ricoeur en Charles Taylor
hierop schijnen?
Jos de Mul (Erasmus Universiteit Rotterdam) spreekt over
identiteitsvorming in virtuele werelden als Second Life vanuit
filosofisch en cultuurhistorisch perspectief.
Mireille Hildebrandt (Vrije Universiteit Brussel) zal onder de titel
'Virtuele identiteit: geestverruiming of bewustzijnsvernauwing?'
ingaan op de wisselwerking tussen identificatie en zelfbeeld en de
kansen en bedreigingen van profilering in virtuele omgevingen.
Ronald Leenes (Universiteit van Tilburg) analyseert
identificatieprocessen in sociale-netwerkomgevingen (zoals Hyves en
Facebook) en de noodzaak van privacyvriendelijk identiteitsmanagement.
Ilja Leonard Pfeijffer (dichter) gaat in gesprek met Karin Spaink
(publiciste) over het verblijven in Second Life, identiteitsvorming,
en het leven na Second Life.
Programma
12.30 uur Ontvangst met koffie/thee
13.00 uur Opening door Bert-Jaap Koops (Commissie Wetenschap en Kunst)
13.05 uur Jos de Mul
13.50 uur intermezzo
14.00 uur Mireille Hildebrandt
14.45 uur Pauze
15.15 uur Ronald Leenes
16.00 uur intermezzo
16.10 uur Karin Spaink in gesprek met Ilja Leonard Pfeijffer
17.00 uur Plenaire vragen en discussie
17.30 uur Borrel
Aanmelden
Deelname is gratis. U dient zich wel voor 10 september 2008 aan te
melden via het inschrijfformulier.
Achtergrondinformatie
* 'Alter Ego' van Robbie Cooper. Zie Identity in a virtual world of
In pictures: Gamers and their avatars en de bijbehorende
tentoonstelling 'Alter Ego - mijn avatar en ik' (t/m 4 januari
2009 in het Museum voor Communicatie in Den Haag)
* 'Gazira Babeli' van Domenico Quarantana over de kunstenares Babeli
en haar werk in Second Life
* Ilja Pfeijffer's boek 'Second Life'
* Playful Identities - project onder leiding van Jos de Mul
* Ik! Ik! Ik! - een project rond zelfrepresentatie op het internet,
van Mediamatic
* Over 'virtual rape':
http://www.juliandibbell.com/texts/bungle.html;
http://jcmc.indiana.edu/vol2/issue4/mackinnon.html#Empowerment; en
http://virtuallyblind.com/2007/04/24/open-roundtable-allegations-o
f-virtual-rape-bring-belgian-police-to-second-life/.
Meer informatie over de sprekers
Prof. dr. Jos de Mul (1956) is hoogleraar filosofie van mens en
cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Van zijn hand verscheen
onder meer Cyberspace odyssee (4de druk, 2005). Als cultuurfilosoof is
hij vooral geïnteresseerd in de impact van de informatie- en
communicatietechnologie op de mens, de opmars van de beeldcultuur en
hedendaagse kunst.
Ilja Leonard Pfeiffer (1968) is dichter classicus, romancier en
polemist. Hij beschreef in Second Life. Verhalen en reportages uit een
tweede leven (De Arbeiderspers) hoe mensen zich van de ware ellende in
de virtuele maar soms helaas ook saaiere variant storten.
Karin Spaink (1957) is activiste, columniste, essayiste, publiciste,
schrijfster en feministe. Vanaf 1985 is Spaink freelance schrijfster
en columniste; onder meer voor Het Parool (1992 tot heden) en De
Groene Amsterdammer (van 1998 tot 2000). Tevens houdt zij lezingen.
Dr. Ronald Leenes (1964) is universitair hoofddocent recht en
technologie bij TILT, Tilburg Institute for Law, Technology, and
Society. Hij is voornamelijk werkzaam op de gebieden privacy,
identiteit en identiteitsmanagement, en identiteitsfraude. Daarnaast
houdt hij zich bezig met recht en regulering van nieuwe technologie en
online geschilbeslechting.
Mireille Hildebrandt (1958) is senior onderzoekster aan de
universiteit van Brussel. Hier houdt zij zich bezig met strafrecht,
rechtsgeschiedenis, rechts- en technologiefilosofie. Haar bijzondere
interesse gaat uit naar de grens tussen persoonlijke en publieke
ruimte.
Organisatie: Commissie Wetenschap en Kunst
Meer informatie:
Suzanne Wagenaar, KNAW
tel. 020-5510860
suzanne.wagenaar@bureau.knaw.nl
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen