Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)

NMa beboet ProRail voor overtreden Spoorwegwet

08-27 / 18-09-2008

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft aan ProRail twee boetes opgelegd wegens overtredingen van de Spoorwegwet. ProRail is de beheerder van het Nederlandse spoorwegnet.

Capaciteitsverdeling voor de dienstregeling 2007 De eerste boete bedraagt 776.000. De boete is opgelegd voor de wijze waarop ProRail Connexxion heeft behandeld in het proces tot verdeling van capaciteit onder spoorwegondernemingen. ProRail heeft zich bij die capaciteitverdeling voor de dienstregeling 2007 niet gehouden aan de regels van de Spoorwegwet, die moeten waarborgen dat de verdeling van capaciteit op een goede en eerlijke manier plaatsvindt. Het gaat hier om de capaciteit voor het rijden op de Valleilijn (baanvak Amersfoort-Ede-Wageningen en emplacementen Amersfoort). Connexxion heeft de aanbesteding van de Valleilijn gewonnen en was in 2007 nieuw op de spoorvervoersmarkt. De NMa heeft vastgesteld dat ProRail de aanvraag van Connexxion niet gelijk heeft behandeld als die van NS Reizigers (NSR) en dat ProRail aan de aanvraag van NSR ten onrechte voorrang heeft gegeven. Door die handelwijze van ProRail zag Connexxion zich genoodzaakt haar aanvraag aan te passen aan de dienstregeling van NSR. De aanvraag van NSR was gebaseerd op een ontwerp voor de dienstregeling 2007 dat binnen het zogenoemde project Samen Sporen tot stand was gekomen. Connexxion maakte van dat overleg geen deel uit. ProRail is wettelijk verplicht capaciteitsaanvragen van spoorwegondernemingen zoveel mogelijk te honoreren. Daartoe dient zij die aanvragen op onderling gelijkwaardige wijze in behandeling te nemen en op een eerlijke wijze tegen elkaar af te wegen. Doordat ProRail het belang van NSR heeft laten prevaleren, heeft ProRail naar het oordeel van de NMa gehandeld in strijd met het wettelijke gebod van non-discriminatie.

Niet naleven van termijnen
De NMa heeft ProRail eveneens een boete van 100.000 opgelegd wegens het niet naleven van de termijn om voor de Valleilijn een zogenoemde capaciteitsanalyse te maken nadat de capaciteitsverdeling op die lijn tot problemen leidde tussen Connexxion en NSR. Een dergelijke analyse, die mogelijke oplossingen van het knelpunt moet aangeven, dient binnen zes maanden nadat infrastructuur overbelast is verklaard, voltooid te zijn. ProRail heeft deze termijn met twee maanden overschreden. De NMa hecht groot belang aan goede naleving van de termijnen, zodat ProRail voor de plaatsen waar schaarste is geconstateerd tijdig het proces in gang zet om structurele oplossingen te vinden door de capaciteit te vergroten. Hiertoe heeft ProRail verschillende mogelijkheden voorhanden. Te denken valt aan organisatorische maatregelen of fysieke oplossingen. Bij dit alles moet worden bedacht dat vervoerders geen andere keuze hebben, zij kunnen alleen bij ProRail terecht.

Het onderzoek in deze zaken is uitgevoerd door de Vervoerkamer, het onderdeel van de NMa dat toezicht houdt op de vervoerssector op basis van de Spoorwegwet. Toezicht op capaciteitsverdeling in de spoorsector is één van de prioriteiten van de NMa voor dit jaar.