International Film Festival Rotterdam

International Film Festival Rotterdam

PERSBERICHT 24 september 2008

Spookverhalen uit Azië in Rotterdam Film Course 2008-2009

De Rotterdam Film Course van het International Film Festival Rotterdam besteedt dit jaar aandacht aan Aziatische horrorfilms waarin bovennatuurlijke verschijningen een rol spelen. Aan de hand van filmfragmenten, de korte film Box (Miike Takashi, 2004) en de speelfilm Nang Nak (Nonzee Nimibutr, 1999) wordt nader ingegaan op de cultuurhistorische context van de films, de rol van traditie, (bij)geloof en esthetiek. De dag wordt afgesloten met de Thaise box office hit Shutter (Banjong Pisanthanakun & Parkpoom Wongpoom, 2004). In de periode 25 oktober 2008 - 15 januari 2009 wordt de Rotterdam Film Course voor studenten gegeven in negen steden en voor filmtheaterbezoekers in vijf steden.

Jaarlijks organiseert het International Film Festival Rotterdam (IFFR) in samenwerking met universiteiten, hogescholen en het Nederlands Instituut voor Filmeducatie de Rotterdam Film Course. De cursus duurt een dag en is een kennismaking met het soort films dat het IFFR programmeert: inventief, dwars en vernieuwend. Dit jaar is de Rotterdam Film Course getiteld Hungry Ghosts: the supernatural in Asian cinema. Het thema sluit aan bij Hungry Ghosts, een themaprogramma van het komende IFFR waarin nieuwe Aziatische ghost films te zien zijn. Aziatische ghost cinema kent een lange traditie die diep geworteld is in de oosterse cultuur, waarin (bij)geloof en geesten van voorouders een belangrijke rol spelen in het dagelijks leven. Typische artfilm regisseurs als Apichatpong Weerasethakul (Thailand) en Garin Nugroho (Indonesië) verwerken mythische, bovennatuurlijke elementen in hun films. Voor veel Aziaten is de wereld van de doden verbonden met die van de levenden en kan er contact worden gemaakt met de geestenwereld. Met name Japan kent een lange traditie wat spookverhalen betreft en nationale varianten op het genre zijn in heel Azië populair. De creativiteit en originaliteit binnen het genre zijn daarbij opvallend. Sinds de jaren '90 neemt de productie explosief toe met name van de zogenaamde J-horror (Japanse horrorfilms). Grote hits als Ringu (Hideo Nakato, 1998) en Ju-On (Takashi Shimizu, 2003) waren overal te zien. Hollywood is niet ongevoelig voor de Aziatische succesformule en kopieert er dan ook lustig op los. Talloze remakes waaronder de Ring trilogie, maar ook the Grudge I en II en the Eye vinden hun weg naar het grote, westerse publiek. Het succes van het origineel wordt daarbij zelden gehaald. De remakes zijn, ondanks hun grote budgetten en spectaculaire special effects, minder spannend en onheilspellend dan hun Aziatische voorgangers. Losgeweekt van de cultuurhistorische context en het diep verankerde traditionele, oosterse geloof boeten de films aan kracht in.

De Japanse ghost film traditie gaat het verst terug en heeft haar wortels in Japanse mythen, sagen en het Kabuki theater; een traditionele vorm van theater waarin de karakters zich presenteren met fel beschilderde gezichten en maskers. Deze aanpak vond ook haar weg naar de film, waar theatrale settings en decorstukken de achtergrond vormden voor spookverhalen. Kwaidan (letterlijk spookverhaal) van Masaki Kobayashi en het werk van grootmeester Nakagawa Nobuo uit de jaren '50 en '60 vormen daarbij vroege hoogtepunten binnen het genre. Naast Japan zullen productieve landen als Thailand, Zuid-Korea en China (Hong Kong) tijdens de Rotterdam Film Course aan bod komen. Het programma begint met een korte inleiding waarin het begrip genre gedefinieerd wordt en worden de verschillen tussen Hollywood en het oosterse ghost genre uiteengezet. Aan de hand van filmfragmenten, de korte film Box (Miike Takashi, 2004) en de speelfilm Nang Nak (Nonzee Nimibutr, 1999) wordt nader ingegaan op de cultuurhistorische context van de films, de rol van traditie, (bij)geloof en esthetiek. De dag wordt afgesloten met de Thaise boxoffice hit Shutter (Banjong Pisanthanakun, Parkpoom Wongpoom, 2004), waarvan recent een gelijknamige, Amerikaanse remake is uitgebracht.

Programma Rotterdam Film Course 2008-2009
Reguliere dagversie
10:00-12:00u lezing + Box, Miike Takashi (Japan, 2004 , 40 min.) Pauze
12:30-14:30u introductie + Nang Nak, Nonzee Nimibutr (Thailand, 1999, 100 min.) Pauze
15:00-17:00u introductie + Shutter, Parkpoom Wongpoom & Banjong Pisanthanakun, (Thailand, 2004, 97 min.)
Bij de verkorte dagversie (10.00 - 14.30 uur) en de avondversie (19.30 - 23.00 uur) valt er een lange film af.

Toelichting programma

Box van Miike Takashi
(Japan 2004, 35mm, 40 min., kleur, Japans gesproken, Engels Ondertiteld) Na de Aziatische griezeltrilogie Three uit 2002 werd in 2004 Three... Extremes uitgebracht . Voor de regie tekenden de bekende festivalnamen Miike Takashi, Fruit Chan en Park Chan-Wook. In alle drie de episoden komen de gruwelen van het menselijk tekort op surreële wijze bovendrijven. Box gaat over de beeldschone Kyoko, een succesvolle schrijfster met tegenstrijdige gevoelens voor haar redactrice, die een grote gelijkenis vertoont met Kyoko's overleden tweelingzuster, Shoko. Dromen, herinneringen en werkelijkheid, heden en verleden, lopen voortdurend door elkaar heen in een subtiel psychologisch drama dat steeds meer een claustrofobische nachtmerrie wordt. Miikes hang naar abstracte beelden en het gebruik van een minimale soundtrack dragen bij aan een betoverende, surrealistische sfeer. Miike Takashi (1960, Osaka) is één van de meest productieve en controversiële Japanse regisseurs. Audition (1999) zorgde voor zijn grote doorbraak. Sindsdien heeft Miike geen genre onbenut gelaten en begeeft hij zich zowel in het arthouse - als in het commerciële circuit. De expliciete verbeelding van taboes en inktzwarte humor kenmerken zijn werk dat regelmatig wordt geselecteerd voor het IFFR. Three...Extremes werd vertoond tijdens het IFFR 2005.

Nang Nak van Nonzee Nimibutr
(Thailand 1999, 35mm, 100 min., kleur, Thais gesproken, Engels ondertiteld) Gebaseerd op een populaire Thaise spooklegende vertelt Nang Nak het verhaal van eeuwige liefde en de mysterieuze wereld van het bovennatuurlijke. Het klassieke verhaal wordt in Thailand van generatie op generatie doorgegeven. Ook voor filmmakers vormt de vertelling een belangrijke inspiratiebron, de legende is dan ook talloze malen verfilmd. De bewerking van regisseur Nonzee Nimibutr oogstte destijds veel lof, zowel in eigen land als internationaal. Nang Nak is meer dan een spookverhaal alleen. De film vertelt het tragische liefdesverhaal van Nai Maak en Nang Nak, twee geliefden die meer dan honderd jaar geleden leefden in een regio van Bangkok. De manier waarop de omgeving in beeld wordt gebracht draagt bij aan een geheimzinnige, onbehaaglijke sfeer die de oude, Japanse spookvertellingen doet herleven. In een flamboyante, lyrische stijl en met een bijna psychedelische kijk op de natuur trekken de meest onheilspellende weersomstandigheden en kwaadwillende wezens aan ons voorbij. De prachtige soundtrack en authentieke Thaise riten spreken daarbij tot de verbeelding. Nonzee Nimibutr (1962, Thailand) startte zijn carrière met het maken van talloze televisie commercials en videoclips. Zijn speelfilmdebuut Dan Bireley's and the Young Gangsters (1997) was een enorme hit in Thailand. Met Nang Nak brak hij in 1999 definitief door, ook internationaal. De film won talloze (inter)nationale prijzen en was te zien op het IFFR van 2000.

Shutter van Parkpoom Wongpoom & Banjong Pisanthanakun (Thailand 2004, 35mm, 97 min., kleur, Thais gesproken, Engels ondertiteld) De jonge fotograaf Tun en z'n vriendin Jane rijden door nadat ze per ongeluk een vrouw hebben aangereden. Later komt Tun een mysterieuze schaduw tegen op een van zijn foto's. Hij denkt dat het aan zijn camera ligt, maar de schaduwen blijven opduiken. Tun blijkt Jane niet alles over zijn verleden te hebben verteld..Shutter gaat uit van hedendaagse ghost mythes en was een enorme kaskraker in eigen land. Dit jaar verscheen dan ook een gelijknamige remake, die in tegenstelling tot het origineel, erg lauw werd ontvangen. Zelf zeggen de makers erover: "Asian horror films are more simple in terms of special effects - we are concerned more with the atmosphere in the movie, the feeling of fear which comes mainly from believing in something that we feel close to, rather than from scaring the audience through excitement and special effects." Wongpoom en Pisanthanakun zijn Thaise genrefilmmakers en scenarioschrijvers, die ook voor televisie werken.

AANMELDEN
De cursus is bedoeld voor studenten aan het hoger en wetenschappelijk onderwijs, maar andere geïnteresseerden kunnen ook deelnemen. Een aantal theaters biedt de cursus alleen voor de reguliere bezoekers aan. Bij een aantal opleidingen is de cursus opgenomen in het onderwijsprogramma en zijn er studiepunten aan gekoppeld.

Studenten
Het cursusgeld bedraagt ¤ 15 (lange versie) of ¤ 10 (korte versie). Studenten melden zich (uiterlijk 2 weken voor aanvang van de cursusdag) aan en betalen bij de contactpersoon van de eigen onderwijsinstelling. Je koopt altijd een kaartje voor de hele dag. In sommige gevallen wordt betaald bij het theater. Alle informatie is te vinden op www.filmfestivalrotterdam.com. Na betaling ontvang je een toegangsbewijs voor de cursusdag en een (gratis) reader met artikelen, essays en interviews.

Filmtheaterbezoekers
De filmtheaters in Delft, Bussum, Alkmaar en Amersfoort bieden de cursus aan voor hun reguliere bezoekers. Kaartjes voor de cursusdag of -avond zijn verkrijgbaar aan de kassa van het betreffende theater. Het cursusgeld verschilt per theater en is afhankelijk van de lengte van het programma. Na betaling ontvang je een (gratis) reader met artikelen, essays en interviews.

Bezoek door cursisten en theaterbezoekers aan het IFFR Net als voorgaande jaren krijgt de Rotterdam Film Course een vervolg tijdens de aankomende editie van het International Film Festival Rotterdam (21 januari tot en met 1 februari 2009). Voor Rotterdam Film Course-bezoekers staat een gratis filmvertoning met inleiding op het programma. In januari ontvangt iedere student hiervoor een uitnodiging. Rotterdam Film Course-deelnemers in Delft, Bussum, Alkmaar en Amersfoort kunnen zich bij het filmtheater opgeven voor het festivalbezoek.

Docenten
Wim Franssen is docent beeldcultuur aan de Universiteit Tilburg en doceert tevens aan het ROC Breda. Jeroen de Jong is werkzaam bij Kunst en Cultuur Gelderland als regiocoördinator Gebiedsgericht Cultuurbeleid.

Jan Salden is vaste filmrecensent van L-1 (de radio-omroep van de provincie Limburg).

Rada Šeši is filmjournaliste,filmmaakster en werkzaam o.a.voor het IFFR als scout. Haar specialisatie is Indiase en Oost- Europese cinema. NB: Voertaal is Engels.

Alle docenten zijn aangesloten bij het Nederlands Instituut voor Filmeducatie, www.filmeducatie.nl)

Data Rotterdam Film Course voor studenten
Vrijdag 31 oktober, Utrecht, 't Hoogt
Donderdag 13 november, Enschede, Concordia Cinema
Woensdag 19 november, Maastricht, Lumière Cinema
Vrijdag 21 november, Tilburg, Filmfoyer Tilburg
Woensdag 26 november & maandag 12 januari, Nijmegen, LUX Vrijdag 28 november, Amsterdam, Filmtheater Rialto Woensdag 3 december, Breda, Chassé Cinema
Maandag 8 december, Den Haag, Filmhuis Den Haag
Woensdag 10, maandag 15 en donderdag 18 december, Rotterdam, Theater Lantaren/Venster

Data Rotterdam Film Course voor filmtheaterbezoekers Zaterdag 25 oktober, Delft, Filmhuis Lumen
Dinsdag 4 november, Bussum, Filmhuis Bussum
Woensdag 7 januari, Alkmaar, Filmtheater Provadja
Donderdag 15 januari, Amersfoort, Filmtheater de Lieve Vrouw

(einde persbericht)

Noot aan de redactie,