Studierichtingenmodel hoger onderwijs moet op de schop
25/09/2008 09:23
Open Universiteit Nederland
Als Nederland mee wil blijven doen in de wereldwijde kenniseconomie, dan moet het hoger onderwijs dringend verder worden hervormd. Dat stelt prof. dr. Herman van de Bosch vandaag in zijn rede tijdens de dies natalis van de Open Universiteit Nederland. 'Om de teruglopende innovatiecapaciteit van Nederland te keren, zijn veel breed opgeleide academici nodig. Het huidige hoger onderwijs met zijn honderden studierichtingen levert vooral specialisten. Er is dringend behoefte aan brede wetenschappelijke (bachelor)opleidingen waarbij het accent ligt op academische vorming.'
Academische houding onvoldoende
Het studierichtingenmodel is geschikt voor de opleiding van wetenschappelijk onderzoekers en beoefenaren van specifieke beroepen zoals arts en ingenieur. Maar het kent zijn beperkingen voor de opleiding van breed inzetbare academici. Van den Bosch: 'De praktijk is dat de meeste afgestudeerden geen onderzoeker worden maar terecht komen in functies waar vooral een academische denk- en werkhouding is vereist en waarin de verworven kennis er slechts gedeeltelijk of helemaal niet toe doet. En dan blijkt dat Nederlandse afgestudeerden vaak te kort schieten. Ze hebben zich tijdens hun opleiding vooral inhoudelijk moeten verdiepen in een specifiek vakgebied en hebben niet het vermogen ontwikkeld om snel en creatief te reageren op nieuwe situaties en daarbij beroep te doen op een breed kennisarsenaal.'
Brede bachelor
Herman van de Bosch, decaan Managementwetenschappen bij de Open Universiteit, pleit voor de invoering van brede, zelfstandige academische bachelors waarbij studenten veel keuzevrijheid hebben. Afgestudeerden zijn dan goed algemeen inzetbaar op de arbeidsmarkt en kunnen later nog een master volgen. Dit is vergelijkbaar met het model van bachelors en masters zoals dat in Engeland en Amerika gangbaar is. Waar de bachelor breed begint, kunnen studenten gaandeweg, binnen bepaalde kaders, richting geven aan hun academische opleiding.
Oplossing studiekeuzestress
Brede bachelors zou ook veel scholieren en studenten verlossen van studiekeuzestress. Van den Bosch: 'Studenten hebben zoveel moeite een keuze te maken uit de honderden studierichtingen, dat ze het verdringen en de studiekeuze een hoog 'op hoop van zegen-gehalte' heeft. Geen wonder dat velen een verkeerde keuze maken. Los van het persoonlijk leed van betrokkenen kosten studie-uitval en -vertraging de samenleving ook veel geld. Uit recent onderzoek blijkt dat scholieren en studenten een voorkeur hebben voor brede bacheloropleidingen.'
Herman van den Bosch spreekt zijn rede 'De onverminderde noodzaak tot hervorming van het hoger onderwijs' uit tijdens de viering van de 24ste dies natalis van de Open Universiteit Nederland op donderdag 25 september te Heerlen. Dan zal ook rector magnificus Fred Mulder de belangrijkste resultaten van een onderzoek naar wensen en meningen van scholieren en studenten over bachelor- en masteropleidingen presenteren en Karl Dittrich,voorzitter NVAO, houdt de rede 'Over diversiteit en doorlopende leerlijnen: naar een cultuuromslag in het hoger onderwijs'.
http://www.ou.nl