Kamervragen over problemen bij de uitbetaling van bedrijfstoeslagen
25 september 2008 - kamerstuk
Kamerbrief waarin de minister vragen beantwoordt over problemen die
zich voordoen bij de uitbetaling van de bedrijfstoeslagen 2007 en 2006
door fouten in de GDI-opgave (Gemeenschappelijke Data Inwinning).
uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum
onderwerp bijlagen
D i enst Regelingen
Geachte Voorzitter,
Hierbij stuur ik u de antwoorden op Kamervragen van het lid Snijder-Hazelhoff (VVD) over
problemen bij de uitbetaling van bedrijfstoeslagen.
1
Bent u op de hoogte van de problemen die zich voordoen bij de uitbetaling van de bedrijfstoeslag
2007 naar aanleiding van abusievelijke fouten in de GDI-opgave?
Ik ben op de hoogte van de discussie.
2
Kunt u uiteenzetten hoeveel bedrijven niet de volledige bedrijfstoeslag ontvangen door het
maken van fouten in de GDI-opgave voor zowel 2006 als 2007? Kunt u tevens uiteenzetten
hoe groot het bedrag is dat hierdoor niet wordt of is uitgekeerd? Hoeveel bezwaren en
beroepen zijn er tot nu toe ingesteld om de consequenties van de gemaakte fouten aan te
vechten?
In totaal zijn 63.000 beschikkingen bedrijfstoeslag 2007 vastgesteld. Tot op heden zijn circa
2.200 bezwaren ingediend tegen de vaststelling van de bedrijfstoeslag 2007. Circa 250
daarvan hebben betrekking op bezwaren waarin de consequenties van het invullen van de
GDI-opgave worden aangevochten. Inmiddels is tegen vier beslissingen op bezwaar
beroep aangetekend.
In deze beroepszaken gaat het concreet om het plaatsen van kruisjes op de GDI-opgave,
waarmee men aangeeft:
a. in aanmerking te willen komen voor bedrijfstoeslag en dus de toeslagrechten wil
verzilveren, en
b. op welke percelen men de toeslagrechten wil verzilveren.
Op basis van deze 250 bezwaren vaststelling bedrijfstoeslag 2007 gaat het om een bedrag
van circa ¤ 1 miljoen, dat niet is uitgekeerd.
Ministerie van Landbouw,
Natuur en Voedselkwaliteit
Dienst Regelingen
Mandemaat 3
Postadres: Postbus 322
9400 AH ASSEN
Telefoon: 0800 - 2233322
Web: www.minlnv.nl/loket
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA 's-GRAVENHAGE
1 augustus 2008 2070826670 DR. 2008/4537 25 september 2008
Kamervragen over problemen bij de
uitbetaling van bedrijfstoeslagen
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
25 september 2008 DR. 2008/4537 2
In 2006, het eerste jaar van de bedrijfstoeslag, was deze discussie niet aan de orde. Voor
15 mei 2006 moesten zowel de aanvragen bedrijfstoeslag 2006, als de aanvragen toeslagrechten
zijn ingediend. Derhalve wist niemand exact hoeveel toeslagrechten hij zou
krijgen voor 15 mei 2006. Immers, dit moest nog worden vastgesteld. Om deze reden is
gebruik gemaakt van een overgangsbepaling in de Europese regelgeving, die van toepassing
is in het jaar van de omslag naar de Bedrijfstoeslag Regeling (BTR). Op basis van deze
bepaling is soepeler omgegaan met het wel of niet geplaatst hebben van kruisjes op de
GDI-opgave door de aanvrager.
3
Heeft u er een verklaring voor dat er in het tweede jaar van het bedrijfstoeslagenstelsel
nog steeds zo veel fouten worden gemaakt in de aanvraagprocedure? Kunt u uiteenzetten
wat u er aan heeft gedaan om fouten in de aanvraagprocedure te voorkomen?
Ik heb hiervoor geen verklaring. Zowel de brochure als de GDI-formulieren zijn getoetst in
klantenpanels met agrariërs. Voorafgaand aan en tijdens de aanvraagperiode is er veel
gedaan om zo goed mogelijk uitleg en begeleiding te geven, mede gelet op de ervaringen
met de GDI-opgave in 2006. Het LNV-loket was (ook 's avonds en in de weekenden)
beschikbaar om alle vragen te beantwoorden. Daarnaast vindt en vond regelmatig overleg
plaats met vertegenwoordigers van de accountantsorganisaties en de LTO over de GDIopgave.
4 en 5
Vindt u de financiële consequenties in verhouding staan tot de aard van de fouten? Zo ja,
kunt u uiteenzetten waarom? Zo neen, kunt u uiteenzetten hoe u betrokkenen in de
gelegenheid stelt om fouten te corrigeren teneinde de financiële consequenties te
beperken?
Hoe beoordeelt u de invulling die Dienst Regelingen geeft aan de mogelijkheden die
artikel 19 van verordening (EG) nr. 796/2004 biedt om een aanvraag te allen tijde na de
indiening ervan te corrigeren? Hoe verhoudt deze invulling zich tot die van andere EUlidstaten?
Door middel van het systeem van zogenaamde 'niet acceptatie brieven' naar aanleiding
van de GDI-opgaven stelt Dienst Regelingen (DR) de aanvragers op de hoogte van de door
DR geconstateerde fouten in de GDI-opgave. Middels deze brief worden zij gevraagd de
GDI-opgave te corrigeren teneinde de financiële consequenties te beperken.
Nadat de termijn voor indienen van de GDI-opgave is verstreken, kan ik alleen nog tot
correctie overgaan ingeval sprake is van een kennelijke fout, zoals dat in artikel 19 van
verordening (EG) nr. 796/2004 is aangegeven.
In het algemeen is er sprake van een kennelijke fout als er een inconsistentie is in de GDIopgave.
Er vindt dan herstel plaats. Dit doet zich bijvoorbeeld voor wanneer de aanvrager
wel een kruisje heeft gezet op het hoofdformulier (dat hij zijn toeslagrechten wil
verzilveren), maar op het formulier gewascode geen enkel perceel heeft aangekruist. Dan
is er sprake van een kennelijke fout. Andersom, wel kruisjes op het formulier gewascode,
echter niet op het hoofdformulier, ook.
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
25 september 2008 DR. 2008/4537 3
In de door u aangekaarte gevallen kan niet de conclusie getrokken worden dat hier sprake
is van een kennelijke fout. Aanvragers hebben op de GDI-opgave aangegeven, dat zij hun
toeslagrechten willen verzilveren. Vervolgens hebben zij bij een aantal subsidiabele
percelen een kruisje gezet dat zij op deze percelen toeslagrechten willen verzilveren en bij
een aantal andere percelen hebben zij om bepaalde redenen geen kruisje gezet. Dit is op
zich niet inconsistent. Vanuit het gezichtspunt van de beoordelaar van de aanvraag kan
slechts geconstateerd worden dat men de GDI-opgave in zijn geheel heeft doorgelopen en
alle onderdelen, die van belang zijn voor de aanvraag bedrijfstoeslag, heeft ingevuld. Of
het nu bij vergissing of overeenkomstig de bedoelingen van betrokkene is gebeurd, dat de
aanvraag minder mogelijk subsidiabele percelen aangeeft dan betrokkene heeft, is niet uit
de aanvraag af te leiden. Ik betreur het dat nu achteraf blijkt dat een kleine groep
aangeeft hier fouten te hebben gemaakt. Ik kan echter op basis van de GDI-opgave niet tot
een ander oordeel komen dan dat men het formulier op zich consistent heeft ingevuld.
Het is aan de aanvrager op welk perceel hij wel of niet toeslagrechten wil verzilveren.
In de hiervoor aangehaalde beroepszaken wordt mijn beslissing aangevochten. Ik wacht
de uitspraak van de rechter af.
6
Deelt u de mening dat een voorlopige vaststelling van de aanvraag tot uitbetaling van de
bedrijfstoeslag kan bijdragen aan een tijdige signalering van abusievelijke fouten door de
aanvrager, en dat daarmee negatieve financiële consequenties kunnen worden beperkt?
Bent u bereid om een dergelijk systeem in te voeren of, indien dit niet mogelijk is, dit
volgens de huidige EU-wetgeving in te brengen in de onderhandelingen omtrent de Health
Check?
Nee.
Uitgangspunt is dat de aanvrager verantwoordelijk is voor het indienen van de aanvraag.
Dienst Regelingen dient bij de beoordeling vervolgens, behoudens de door u aangehaalde
uitzondering hierboven (artikel 19 van verordening (EG) nr. 796/2004), uit te gaan van de
door de aanvrager ingediende aanvraag.
Daarbij dient de aanvraag uiterlijk op 15 mei te zijn ingediend. Daarna mogen uiterlijk op
31 mei nog schriftelijk wijzigingen worden gemeld in de individuele percelen bij Dienst
Regelingen, zonder dat deze gevolgen hebben voor de uitbetaling van de bedrijfstoeslag.
Voorts gold voor het jaar 2007 tot uiterlijk 11 juni de zogenaamde kortingsperiode (per
werkdag te laat indienen 1% korting op de uit te betalen bedrijfstoeslag, waarop de
betrokkene recht heeft).
Na deze datum van 11 juni kunnen nog slechts aanpassingen in de aanvraag worden
doorgevoerd indien er sprake is van een kennelijke fout. Voor zover mogelijk maak ik
hierbij gebruik van de ruimte die mij wordt geboden in artikel 19 van verordening (EG)
nr. 796/2004.
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
25 september 2008 DR. 2008/4537 4
Een voorlopige vaststelling verandert niets aan dit regime. Een voorlopige vaststelling
heeft alleen zin als de vaststelling ruim voor 15 mei (of in het uiterste geval 11 juni) kan
plaatsvinden, zodat de aanvrager eventuele vergissingen nog kan corrigeren. De meeste
aanvragen komen echter pas vlak voor en op 15 mei binnen.
Zoals hierboven aangegeven, worden betrokkenen middels de zogenaamde nietacceptatiebrief
op de door DR geconstateerde gebreken in de aanvraag gewezen. Het
deels aankruisen van de subsidiabele percelen wordt daarbij niet gezien als een gebrek of
een fout. De betrokkene is immers vrij in de keus, welke percelen hij in aanmerking wil
laten komen voor verzilvering van zijn toeslagrechten. DR weet ook niet vooraf welke
percelen op het desbetreffende landbouwbedrijf subsidiabel zijn of niet. In het overleg
met LTO over deze problematiek heb ik aangegeven dat ik bereid ben te onderzoeken of
in de elektronische aangifte voorzieningen kunnen worden getroffen om de betrokkene
erop te wijzen goed te checken of hij alle subsidiabele percelen heeft aangekruist.
7
Kunt u uiteenzetten wat de stand van zaken is ten aanzien van de mogelijkheden tot het
uitbetalen van voorschotten op de bedrijfstoeslagen?
De stand van zaken is, dat in de huidige voorstellen van de Health Check hiervoor slechts
ruimte wordt geboden onder de voorwaarde dat alle controles van de desbetreffende
aanvraag zijn afgerond. Gelet op het feit dat in de meeste lidstaten in december-januari de
bedrijfstoeslag wordt uitbetaald, lijkt er weinig draagvlak te zijn om meer ruimte te
creëren om voorschotten te betalen, bijvoorbeeld voor dat deel van de aanvraag waarvoor
de controles reeds zijn verricht.
Gelet op de motie Snijder-Hazelhoff en Jacobi, Kamerstuk 28625, nr. 53, van 11 december
2007, heb ik in het kader van de Health Check het voorstel ingediend om voorschotten van
de bedrijfstoeslagen mogelijk te maken voor dat deel van de toeslagen die al gecontroleerd
zijn. Naar verwachting vindt dit najaar de definitieve besluitvorming plaats over de
aanpassing van de regelgeving in het kader van de Health Check.
Zoals ik u heb toegezegd, zal ik u deze maand informeren wanneer de bedrijfstoeslag
2008 door Dienst Regelingen zal worden uitbetaald.
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit