De Haagse Hogeschool
Eerste onderzoeksresultaten tweejarig Innovatieprogramma lectoraat
Ondernemen & Innoveren bekend
Het lectoraat Ondernemen & Innoveren van De Haagse Hogeschool voert
een onderzoek uit naar innovatie bij MKB bedrijven in de
maakindustrie. Het onderzoek maakt deel uit van het tweejarig
Innovatieprogramma dat ontwikkeld is in een consortium van De Haagse
Hogeschool samen met Metaalunie, Federatie NRK en Syntens, en wordt
als RAAK project â Regionale Aandacht en Actie voor Kenniscirculatie -
mede gefinancierd door de Stichting Innovatie Alliantie. De eerste
onderzoeksresultaten zijn gebundeld in het tussentijdse rapport
âInnoveren binnen handbereikâ. Dit rapport (ISBN 9781409235781) is
reeds te downloaden op www.lulu.com. Bestellen in druk is mogelijk
vanaf medio oktober.
Aanleiding onderzoek
In een steeds sneller veranderende en complexere wereld, is het
belangrijker geworden voor bedrijven om gelijke tred te houden met hun
omgeving. Innovaties volgen elkaar steeds sneller op, en een
achterstand is daardoor snel opgelopen als bedrijven niet flexibel en
adaptief zijn. Volgens meerdere onderzoeken door onder andere het CBS
en het Ministerie van Economische Zaken zijn Nederlandse bedrijven,
vooral in het MKB, minder innovatief dan in de ons omringende landen.
Hoewel de noodzaak om te innoveren en ondernemen breed erkend wordt
door zowel ondernemers, beleidsmakers als mensen uit het onderwijs,
lijkt het niet eenvoudig een klimaat te creëren op macro- en meso
niveau dat innovatie bevordert en de kans op succes van innovaties
vergroot. Het faalpercentage van innovaties blijft hoog en op
nationaal niveau scoort Nederland slecht vergeleken bij de ons
omringende landen.
Over het onderzoek
Dit onderzoek, (2004), richt zich op de MKB bedrijven in de
maakindustrie, een sector die zwaar onder druk staat door stijgende
grondstofprijzen, gebrek aan vakkundig personeel en vooral de
toenemende concurrentie uit het Oostblok en het Verre Oosten. De
sector is echter van groot economisch belang is voor Nederland en
heeft specifieke eigenschappen die aanleiding vormen voor innovatie.
Het onderzoek concentreert zich daarom op de vraag hoe MKB bedrijven
in de maakindustrie hun processen rondom innovatie inrichten en
organiseren. Onderzocht is waar de ambities van deze bedrijven liggen,
hoe er geïnnoveerd wordt en welke factoren wel of juist niet maken
dat zij vervolgens overgaan tot actie.
Belangrijkste conclusies
De realiteit van een innovatieproces blijkt voor een kleine
onderneming wezenlijk anders dan voor een groot bedrijf. Zo lijkt het
bepalen van de strategie voor zowel bedrijf als innovatietrajecten
vooral een persoonlijke beslissing van de ondernemer. Dat is in de
context van een klein bedrijf begrijpelijk, maar gevaarlijk als dat
besluit slechts is genomen vanuit een enkel perspectief. Het uitvoeren
van routines zoals beschreven in de literatuur kan nu juist op een
objectieve manier duidelijkheid over de best te kiezen richting en
mogelijke valkuilen geven. Daarbij kunnen ze de ondernemer de blik
naar buiten bieden die voorkomt dat ze zich teveel op de eigen regio,
branche of sector concentreren, terwijl daarbuiten ontwikkelingen
gaande zijn die hen wel degelijk vergaand kunnen beïnvloeden.
Ondernemers zijn zich hier onvoldoende van bewust.
De ondernemers wijzen vervolgens ook verschillende externe factoren
aan die van invloed zouden zijn op de competenties van hun onderneming
om te innoveren. Zo noemden zij het gebrek aan gekwalificeerd
personeel, aan toegankelijke kennis over de markt en aan
marketingkennis. De barrière die het vaakst wordt genoemd in de
interviews is echter tijd; die is er onvoldoende om daadwerkelijk te
besteden aan de ontwikkeling van innovatieve projecten. Door meer tijd
te reserveren voor het ontwikkelen van kennis over techniek en markt,
en een meer externe blik te krijgen - ook buiten de eigen klantenkring
of branche, en ook door de keten heen - zullen bedrijven meer kans
maken op een succesvolle wijze innovatief te zijn.
Over het lectoraat Ondernemen & Innoveren
Het lectoraat Ondernemen & Innoveren bestaat uit lector Dr. Saskia
Harkema en een kenniskring, waar drs. Hatte van der Woude als
onderzoeker deel van uitmaakt. De doelstelling van het lectoraat is
het leveren van een bijdrage aan het innovatieve en ondernemende
vermogen van studenten, docenten en bedrijven in de regio Haaglanden.
Het lectoraat heeft onderzoek en onderwijs samengebracht in een
Innovatie- en Ondernemerscollege waar studenten van alle opleidingen
welkom zijn. Zij kunnen hier bijvoorbeeld werken aan een
haalbaarheidsstudie, maar ook een echte onderneming opzetten. Voor
meer informatie, zie www.dehaagsehogeschool.nl/lectoraten.