Mozaïek 2008 positief geëvalueerd
Mozaïek, het subsidieprogramma dat allochtone studenten een onderzoeksbeurs geeft, is positief geëvalueerd. Alle betrokkenen studenten, hoogleraren en de universiteiten waarderen het programma. Bovendien heeft Mozaïek in relatief korte tijd een grote impact verworven. NWO is blij met het evaluatierapport. Het ministerie van OCW en NWO hebben besloten Mozaïek te continueren.
Onderzoeksinstituut ITS Nijmegen voerde de evaluatie uit in opdracht van NWO en het ministerie van OCW. Volgens de evaluatie voorziet Mozaïek zeker in een behoefte. Het is net het duwtje in de rug dat excellente allochtone studenten nodig hebben om de stap naar de wetenschap te zetten. Bijna alle studenten die net naast een Mozaïekbeurs grepen, vonden alsnog een baan in de wetenschap. De meeste winnaars krijgen aandacht in de (landelijke) media.
Uit de evaluatie komt naar voren dat de communicatie over de selectiecriteria en de afwijzing duidelijker moet. NWO gaat dat regelen. De evaluatie stelt voor om de doelgroep te beperken. NWO en het ministerie van OCW vinden dat in de huidige situatie onwenselijk. Daarnaast noemt de evaluatie de beoordelingsprocedure aan de lange kant. NWO gaat de beoordelingsprocedure inkorten.
Doelgroep onderzoeken
De evaluatie beveelt aan om de doelgroep te beperken tot allochtone studenten van wie het talent niet direct zichtbaar is. Bijvoorbeeld vanwege taalproblemen, een gebroken (onderwijs)loopbaan of een minder uitgebreid CV door een niet-Nederlandse achtergrond van de kandidaat of de ouders. Mozaïek houdt daar voor een deel al rekening mee. NWO en het ministerie van OCW willen de huidige doelgroep graag handhaven. Bovendien selecteert NWO op kwaliteit en excellentie en dat voorkomt stereotypering.
Daarnaast zou er wetenschappelijk onderbouwd onderzoek moeten worden gedaan naar de mogelijkheden, ervaringen en obstakels van de huidige doelgroep. Een gedegen inzicht in de doelgroep helpt om de doelgroep eventueel te beperken. NWO zou dan ook graag zien dat de Nederlandse universiteiten gaan bijhouden hoe het staat met hun allochtone wetenschappelijke staf. Zonder deze statistische gegevens blijft het moeilijk om de omvang van de doelgroep en de impact van het programma goed te meten. Ook is het maken van beleid lastig als harde gegevens ontbreken.
Selectiecriteria duidelijker
Andere aanbevelingen van de evaluatie zijn om de selectiecriteria beter bekend te maken, aspecten van criteria afzonderlijk te wegen en hoogleraren persoonlijk te informeren over de reden van afwijzing. NWO zal via de website en de brochure de criteria nog beter toelichten. Bij NWO verloopt de informatie over de uitkomst van de selectie altijd via de kandidaten. Zij zijn de aanvragers. Hoogleraren worden actief betrokken bij het workshoptraject, maar het is aan de kandidaat om de hoogleraar te informeren over de uitslag.
Procedure korter
Er is bij iedereen grote waardering voor de workshopronde waarin kandidaten hun voorstellen uitwerken. Hoewel het evaluatierapport constateert dat de procedure zeer lang en arbeidsintensief is, wordt niet aanbevolen de huidige procedure in te korten. NWO wil de procedures van Mozaïek wel inkorten en net zo inrichten als die van Toptalent. Bij Toptalent worden jonge talentvolle promovendi geselecteerd zónder het raadplegen van referenten. De selectiecommissie is omvangrijk en de leden hebben een brede expertise. De commissieleden blijken uitstekend in staat om kwaliteit te selecteren in deze vroege fase van de wetenschappelijke carrière.
De workshops bij Mozaïek blijven bestaan. De evaluatie noemt deze vrijwel onmisbaar voor de doelgroep en de kwaliteit van de voorstellen. Ze dragen in grote mate bij aan de relatief brede invloed van het programma.
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek