ChristenUnie
Raamprostitutie is alles behalve 'gezellig'
Raamprostitutie is alles behalve 'gezellig'
dinsdag 14 oktober 2008 14:48 "In de prostitutiebranche wordt nog
steeds onvrijwilligheid geconstateerd, met name in de raamsector. Het
behoeft geen betoog dat het hier gaat om zeer kwalijke zaken die met
kracht bestreden dienen te worden." Dat stellen de ministers van
Justitie en Binnenlandse Zaken in hun antwoord op Kamervragen van
Kamerlid Ed Anker.
De ChristenUnie stelde eind augustus schriftelijke Kamervragen over
het bericht `Einde aan de mythe van `die gezellige Wallen' en `Mannen,
die vieze varkens''? in de Volkskrant.
In de Volkskrant worden de onderzoeksresultaten van de Nationale
Recherche naar raamprostitutie in Amsterdam, Alkmaar en Utrecht
beschreven. Uit het onderzoek blijkt dat, in het ergste geval, zeker
negen op de tien vrouwen gedwongen achter het raam zitten.
Uit het rapport `Schone Schijn, een inventarisatie van de mensenhandel
in de sinds het jaar 2000 vergunde prosititutiesector' blijkt dat 50
tot 90 procent van de vrouwen als slachtoffer van mensenhandel,
gedwongen achter de ramen verdwijnt. Het zou dan alleen al in
Amsterdam gaan om zeker 7200 gedwongen prostituées. Ze zijn vaak ook
onderworpen aan mishandeling, gedwongen abortussen en
borstvergrotingen, stelt het rapport.
Naast de uitkomsten van de Nationale Recherche, bracht de Amerikaans
klinisch-psychologe Melissa Farley andere schokkende
onderzoeksresultaten. Ze interviewde honderden prostituées in
verschillende landen en stelde vast dat twee op de drie vrouwen lijden
aan een posttraumatische stressstoornis. Zeventig procent van de
vrouwen zegt fysiek mishandeld te zijn. Ruim zestig procent is
verkracht. Bijna negen op de tien vrouwen verklaarden tegen de
onderzoekster niet in de sector te willen werken, maar geen uitweg te
weten.
De ChristenUnie pleit al jaren voor het tegengaan van prostitutie.
Prostitutie is geen gewoon maatschappelijk verschijnsel. Zeker niet
als het slavernij is. De ChristenUnie maakt zich daarom hard voor
uitstapprogramma's voor vrouwen die willen stoppen. Zo heeft de partij
bij de behandeling van de Voorjaarsnota EUR 15 miljoen uitgetrokken
voor dergelijke programma's. Tweede Kamerlid Ed Anker voelt zich
gesteund in de strijd tegen (gedwongen) prostitutie door de antwoorden
van de ministers.
Schriftelijke vragen en antwoorden:
Vraag 2
Wat is uw reactie op de conclusie van de onderzoekers van de Nationale
Recherche dat, uitgaande van de hoogste schatting, 90 procent van de
raamprostituees in Amsterdam, dat wil zeggen 7200 vrouwen, gedwongen
prostitutie bedrijven?
Antwoord
Het onderzoek Sneep, en de bestuurlijke rapportage `Schone Schijn' die
onlangs daarop is gevolgd, hebben ons geleerd dat de vergunde
prostitutiesector helaas nog niet schoon is van misstanden. In de
branche wordt nog steeds onvrijwilligheid geconstateerd, met name in
de raamsector. In deze sector hebben ook relatief veel vrouwen een
pooier, die vaak een rol hebben in de dwang die wordt uitgeoefend. Het
behoeft geen betoog dat het hier gaat om zeer kwalijke zaken die met
kracht bestreden dienen te worden.
De in de rapportage `Schone Schijn' aangehaalde percentages van
onvrijwilligheid zijn heel hoog. Hierbij moet worden aangetekend dat
het steeds gaat om schattingen, die bovendien met name betrekking
hebben op de raamsector in een drietal steden; het gaat derhalve niet
om de hele vergunde prostitutiesector in Nederland. De vraag welk
percentage van de vrouwen die werkzaam zijn in de prostitutie dit werk
vrijwillig en autonoom doet, is niet met zekerheid te beantwoorden.
Hierover lopen de meningen sterk uiteen. Ook de Nationaal Rapporteur
Mensenhandel doet hierover geen definitieve uitspraken. Zij
constateerde in haar vijfde rapportage dat het weliswaar spijtig is
dat geen overzicht bestaat van het totale aantal slachtoffers van
mensenhandel (wel van het aantal aangemelde slachtoffers), maar dat
dat geen verschil zou maken voor wat er moet gebeuren om mensenhandel
te bestrijden.
Reeds bij het aantreden van het Kabinet hebben wij geconstateerd dat
de misstanden in de prostitutiesector met extra middelen dienen te
worden bestreden. Er is inmiddels een Task Force Aanpak Mensenhandel
ingesteld, die aan de gang is gegaan met een tiental belangrijke
knelpunten in de aanpak van mensenhandel. Tevens bereidt het Kabinet
een wetsvoorstel op het terrein van de seksindustrie voor, waarmee het
zicht op de branche (en dus ook op misstanden daarbinnen) naar
verwachting sterk zal verbeteren. Bij de totstandkoming van dit
wetsvoorstel wordt ook aandacht besteed aan de aanpak van kwalijke
praktijken van pooiers.
Vraag 3
Wat is uw reactie op de conclusie van het onderzoek uitgevoerd door de
Amerikaans klinisch psycholoog Melissa Farley, dat van de 854
prostituees die zijn geïnterviewd in negen landen, 68 procent voldeed
aan de criteria van het posttraumatisch stresssyndroom, 71 procent
fysiek mishandeld werd tijdens het werk, 63 procent verkracht, 64
procent bedreigd met een wapen en 89 procent niet wilde werken als
prostituee?
Antwoord
Het onderzoek van Melissa Farley is niet uitgevoerd in de specifieke
Nederlandse situatie. Ik onderschrijf wel dat de prostitutiebranche
geen doorsnee economische branche is en dat de positie van de
prostituee extra bescherming behoeft. Het Nederlandse
prostitutiebeleid is erop gericht een gezonde en veilige
prostitutiebranche te bevorderen. Daarom zal in de voorgenomen
wetgeving bij de aan exploitanten op te leggen vergunningvoorwaarden
aandacht worden besteed aan de positie van de prostituee. Daarnaast
heeft uw Kamer onlangs extra middelen uitgetrokken voor
uitstapprogramma's voor prostituees.
Vraag 4
Deelt u de mening dat er een einde moet komen aan de `Mythe van die
gezellige Wallen', op basis van de uitkomsten van genoemde
onderzoeken? Deelt u de mening dat misstanden veel eerder regel dan
uitzondering zijn?
Antwoord
Er is niet met zekerheid te zeggen of de misstanden regel of
uitzondering zijn. Het bestaan van misstanden is op zichzelf echter
voldoende reden hiervoor extra maatregelen te treffen. Zie hierover
ook het antwoord op vraag 2 en 3. Verder ben ik van mening dat het
beeld over `die gezellige Wallen' onder invloed van de recente
berichtgeving over de geconstateerde misstanden al veel minder
rooskleurig is geworden dan het wellicht was.
Vraag 5
Op welke manier worden deze nieuwe uitkomsten betrokken bij het
opstellen van de Kaderwet Vergunningen Prostitutie?
Antwoord
In de momenteel beschikbare rapporten, waaronder ook het rapport
Schone Schijn, valt een groot aantal zeer bruikbare aanbevelingen te
lezen die bij de voorbereiding van het eerdergenoemde wetsvoorstel
worden meegenomen. Hierbij valt te denken aan de vergunningplicht,
vergunningvoorwaarden, vergunningen voor de escortsector, registratie
van zelfstandig werkende prostituees en verplichtingen voor de
exploitant.
Vraag 6
Is de voorgenomen mix van bestuursrechtelijke en strafrechtelijke
handhavinginstrumenten afdoende om de misstanden die uit de
onderzoeken blijken, aan te pakken?
Antwoord
Met de voorgenomen mix van bestuursrechtelijke en strafrechtelijke
handhavingsinstrumenten wordt beoogd een krachtige bijdrage te leveren
aan de bestrijding van misstanden in de prostitutiebranche. Beide
instrumenten worden door de in het wetsvoorstel voorziene maatregelen
versterkt. Daarnaast wordt door de Task Force aanpak mensenhandel
gewerkt aan het uitrollen van de programmatische aanpak en het
barrièremodel, waarmee structurele drempels tegen mensenhandel worden
opgeworpen. Ook de reeds genoemde uitstapprogramma's zullen een
belangrijke bijdrage leveren. Het is de verwachting dat misstanden met
deze combinatie van maatregelen zullen worden aangepakt.
Vraag 7
Bent u bereid de Kamer vóór de begrotingsbehandelingen van Justitie en
Binnenlandse Zaken te informeren over het plan van aanpak en de
besteding van de middelen bedoeld voor de uitstapprogramma's
prostituees, zoals beschikbaar gekomen door het amendement van het lid
Anker, ingediend bij de Voorjaarsnota?
Antwoord
Op 3 en 4 september 2008 organiseerde het Ministerie van Justitie in
nauwe samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid een tweedaagse werkbijeenkomst met beleidsmedewerkers
prostitutie en belangengroeperingen die actief zijn in straatwerk,
preventie, voorlichting en maatschappelijke hulpverlening rond
prostitutie. Tijdens deze bijeenkomst is op hoofdlijnen vastgesteld
wat de onderscheiden fasen zijn in het traject van uitstappen
(contactfase, oriëntatiefase, uitvoering, nazorg) en is vastgesteld op
welke aspecten (leefgebieden) een uitstapprogramma betrekking zou
moeten hebben.
Op basis van bovenstaande hoofdlijnen zal thans worden gestart met het
opstellen van een regeling ter uitwerking van het amendement. Ik zal
uw Kamer daarover zo spoedig mogelijk nader informeren.