Nivel
NIVEL international
International activities
Griepprik beschermt ook tegen resistent virus 16 oktober 2008
De winter van 2007/2008 kende een mildere, maar langduriger
griepepidemie dan het voorgaande jaar. Opmerkelijk was dat 27% van de
gevonden influenzavirussen AH1N1 afgelopen seizoen de meest
voorkomende variant resistent bleken tegen de virusremmer oseltamivir
(Tamiflu). Het vaccin in de griepprik sloot echter goed aan op zowel
resistent als niet-resistent virus. De griepprik blijft daarmee het
belangrijkste middel om griep te voorkomen.
Resistent
Het griepvirus AH1N1, dat het meeste voorkomt in Europa, heeft
inmiddels nakomelingen die bestand zijn tegen oseltamivir (Tamiflu),
de internationaal meest gebruikte virusremmer. In Noorwegen was dit
voorjaar al bijna 70% van de gevonden griepvirussen resistent, en in
Luxemburg 90%. In Nederland 27%, zo blijkt uit de Continue
Morbiditeits Registratie (CMR) waarmee het NIVEL bijhoudt hoe vaak een
aantal ziekten, gebeurtenissen en verrichtingen voorkomen in
Nederlandse huisartsenpraktijken. Ondanks dat het middel nauwelijks in
de huisartsenpraktijk wordt gebruikt, blijkt het resistente virus zich
ook te verspreiden onder mensen die nooit met de virusremmer in
aanraking zijn geweest. Het is dus niet het gebruik van het middel dat
deze resistentie veroorzaakt heeft, maar een spontane mutatie van het
griepvirus. Het virus is nog niet resistent tegen twee andere
virusremmers. De ziekteverschijnselen bij het oseltamivir-resistente
virus zijn hetzelfde als bij het ongemuteerde griepvirus AH1N1.
Vaccinatie
Virusremmers verlichten de klachten na een infectie. Oseltamivir zorgt
er bijvoorbeeld voor dat het virus geen nieuwe cellen in het lichaam
kan infecteren. Vaccins werken anders. Met een vaccin kun je
griepinfectie voorkomen, doordat het lichaam van te voren al
afweerstoffen tegen het virus aanmaakt. NIVEL-onderzoeker en huisarts
Gé Donker: Vaccinatie blijft toch het belangrijkste middel om griep te
voorkomen. Het vaccin sloot het afgelopen jaar heel goed aan op het
virus. Ook dit jaar kunnen mensen met diabetes, hart- en vaatziekten,
chronische longziekten, afweerstoornissen en ouderen weer een gratis
griepprik krijgen bij de huisarts. De leeftijdsgrens is bovendien
verlaagd naar 60 jaar waardoor zon 400.000 mensen meer een griepprik
zullen halen. Nederland kent binnen Europa de hoogste vaccinatiegraad
onder 65-plussers.
CMR
De Continue Morbiditeits Registratie (CMR) Peilstations van het NIVEL
vormen een representatieve groep van 61 Nederlandse huisartsen in 45
praktijken. Hun patiëntenpopulatie bestrijkt ongeveer 0,8% van de
Nederlandse bevolking en is representatief naar regio en naar
verdeling over stad en platteland. De peilstation-huisartsen
rapporteren wekelijks (waardoor trends zeer snel zichtbaar worden) of
op jaarbasis over het vóórkomen van een aantal ziekten, gebeurtenissen
en verrichtingen die in routine-registraties ontbreken en daarin niet
gemakkelijk zijn op te nemen. De CMR-peilstations bestaan sinds 1970.
De meeste registraties lopen over meerdere jaren.