Radboud Universiteit Nijmegen
Pb 08 - 97
Nijmegen, 20 oktober 2008
Franse belangstelling voor burgerparticipatie in waterprojecten
Afronding en doorstart veelbelovende Europese waterproject Freude am Fluss
De commissie Veerman maakte ons in het in september gepresenteerde Deltarapport bang voor overstromingsgevaar als gevolg van klimaatverandering. Extreme, vooral infrastructurele maatregelen moeten de rampspoed afwenden.
Het Europese Freude am Fluss-project, dat deze week (22 - 24 oktober) wordt afgerond met een grote internationale conferentie in Nijmegen, maakt duidelijk dat water niet alleen maar eng is, maar ook kansen biedt. Onderzoekers van de Radboud Universiteit Nijmegen participeren in dit project.
Freude am Fluss behelst experimenten in Nederland (Waal), Duitsland (Rijn) en Frankrijk (Loire) om veiligheid, natuurwaarden en economische ontwikkeling van elkaar te laten profiteren: waar het kan, mag het best af en toe nat worden, mits de schade beperkt blijft. Dat betekent maatwerk en investeren in relaties, in aanpassingsvermogen, en in mensen in plaats van uniforme technocratische oplossingen. Angst wegnemen voor de rivier betekent ook geen angst hebben voor lokale spelers, die weliswaar problemen kunnen maken, maar ook oplossingen aandragen: 'joint planning'.
Overleg en samenwerking tussen Rijkswaterstaat, provincies, gemeenten, bedrijfsleven en burgers kan leiden tot adaptieve, innovatieve plannen voor het beheer van uiterwaarden, mooiere waterkanten, stadsvernieuwing en oplossingen als drijvende woningen. Onderzoekers van het project zochten ook toenadering tot de burgers en ervoeren: als je burgers op tijd betrekt bij de beoogde rivieringrepen, dragen ze hun eigen kennis aan. En dat kan leiden tot een beter resultaat.
Deze benadering slaat aan. Het Waalweeldeconcept, waarin een tiental gemeenten aan de Waal samen aan een mooiere rivier werkt, trekt nu ook landelijk de aandacht (onder meer van prins Willem-Alexander). In Frankrijk, waar beslissingen van oudsher top-down worden genomen, krijgen experimenten met burgerparticipatie aan de Loire grote belangstelling én navolging. Ook in Duitsland blijkt rivierverruiming te werken als er compenserende maatregelen worden getroffen en mensen geen natte kelders krijgen.
Op de eerste conferentiedag, woensdag 22 oktober laten professoren uit de VS, Engeland en Nederland vanuit hun verschillende disciplines hun licht schijnen op omgaan met risico in het riviermanagement. Daarna splitsen de tweehonderd deelnemers zich op om in zestien panelsessies ervaringen uit te wisselen rond nieuwe ontwikkelingen in het rivierbeheer. Onder hen niet alleen wetenschappers, maar ook consultants en bestuurders.
Vrijdag 24 oktober is er een speciale dag in het stadhuis, met burgemeester Thom de Graaf van Nijmegen en een groep bestuurders uit binnen- en buitenland. Via een videolink wordt een verbinding gelegd met Whistler in Canada, waar in 2010 de Winterspelen worden gehouden. De burgemeester van Whistler gaat de aanwezigen bijpraten over duurzaam plannen volgens het principe van the Natural Step, waarna de deelnemers bespreken in hoeverre dat concept toepasbaar is in het rivierbeheer.
Daarna wordt een doorstart gemaakt van Freude am Fluss naar Europese follow-up-initiatieven. De dag wordt afgesloten met een speciaal voor dit project gecomponeerd waterlied, dat ten gehore wordt gebracht door het Nijmeegse barokkoor Musica ad Fluvium.
Radboud Universiteit Nijmegen