ChristenUnie
'Kamer krijgt werk niet af door spoeddebatten'
'Kamer krijgt werk niet af door spoeddebatten'
maandag 03 november 2008 10:02 'Losse flodders van Kamerleden zijn
schadelijk', kopt het Nederlands Dagblad op 25 oktober boven een
artikel waarin de heersende cultuur van de Tweede Kamer wordt
gehekeld. Maar Kamerlid Ed Anker schrijft in een ingezonden brief in
het Nederlands Dagblad maandag dat het nog erger is. "De kamer krijg
het werk niet af."
Er worden recordaantallen vragen gesteld, spoeddebatten gehouden en
brieven van het kabinet gevraagd. Dit alles zou slecht zijn voor de
geloofwaardigheid van de Kamer. Dat klopt. Maar ik wil aandacht vragen
voor nóg een kwalijk gevolg van deze praktijk, namelijk dat de Kamer
hierdoor haar eigenlijke werk niet afkrijgt.
Debatten
In de afgelopen periode maakten we in de commissie Binnenlandse Zaken
en Koninkrijksrelaties de balans op van wetten die we bij voorkeur nog
voor het kerstreces willen behandelen. De conclusie was duidelijk: dit
redden we alleen als we geen spoeddebatten meer houden. En daar zouden
we volgens mij weinig mee verliezen. Want neem nu het spoeddebat over
de problemen in Gouda: onmacht voerde de boventoon. Men schreeuwt
moord en brand over het nieuws van de dag, maar we komen niet toe aan
debatten over de werkelijke oplossingen, zoals de 'Wet Ernstige
overlast. Ja, ik was ook bij het Gouda-debat, maar onder andere om te
zeggen dat ik er behoorlijk klaar mee was. Ik heb een pleidooi
gehouden voor 'Doe Normaal', een oplossing die het regeerakkoord
haalde. Ik heb de VVD, die een nieuw plan wilde, gezegd: wat voor
nieuw plan? Er zijn al plannen.
Gelukkig zijn het niet alleen de 'critici op afstand' die dit probleem
zien. Een aantal Kamerleden is zelf ook tot de heldere conclusie
gekomen dat het anders moet. Maar de koppeling naar de praktijk is
minder helder. De Kamer lijkt gevangen in een soort prisoners dilemma
. Hoewel er wel eens overwogen wordt om uit protest niet deel te nemen
aan een spoeddebat, is er in de praktijk slechts een enkeling die dat
risico durft te nemen. Want, stel dat je wegblijft, waar blijft dan
het geluid van de fractie? En als je dan toch besluit mee te doen aan
een spoeddebat, moet je wel met een sterk verhaal komen, zo luidt het
devies.
Halfbakken
Het resultaat: debatten over halfbakken oplossingen, oude ideeën en de
bekende opgewarmde prak. Zogenoemd 'snelrecht' bijvoorbeeld is
inmiddels dé standaardoplossing voor alles waarover we echt heel
verontwaardigd zijn. 'Happy slapping' (willekeurig mensen in elkaar
slaan, red)? Snelrecht! Zinloos geweld? Snelrecht! Geweld tegen
hulpverleners? ..... En laten we eerlijk zijn, we willen allemaal dat
er snel recht wordt gesproken, dus wie steunt zo'n motie nou niet?
Besluiteloosheid
De verbazing wordt nog groter als ik de besluiteloosheid van de Kamer
zie op het moment dat er wél over oplossingen wordt gedacht en
gesproken. Bij de 'raming', de eigen begroting van de Tweede Kamer,
diende ik samen met GroenLinks een motie in voor het houden van
'spoedoverleg' in plaats van het spoeddebat. Dat lijkt veel op de
'spoed-commissievergadering' waar Joop van den Berg onlangs over sprak
in deze krant. Een spoedoverleg zou moeten plaatsvinden in de (met
camera's uitgeruste!) commissiezalen en niet in de plenaire zaal. Als
er de gelegenheid wordt geboden om moties in te dienen, heeft het
spoedoverleg in feite dezelfde mogelijkheden als een plenair debat.
Resultaat van deze werkwijze is dat er op de plenaire agenda geen
stuwmeer ontstaat achter een dam van spoeddebatten, zodat de Kamer in
ieder geval haar eigenlijke werk kan voortzetten. Helaas: bij de
stemmingen stemde het CDA, dat zich juist zoveel zorgen zegt te maken
over het aantal spoeddebatten, tegen het voorstel van een
'spoedoverleg'. Liever wilde de Kamer dat de Commissie Zelfreflectie
zich eerst eens zal gaan buigen over het fenomeen spoeddebat. Die
zelfreflectieclub bestaat al een jaar; ik mag toch hopen dat ze daar
al eerder over nagedacht hadden!
Ed Anker is Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie. (Deze brief stond in
het Nederlands Dagblad van maandag 3 november 2008)