Nederlands Vaccinatie Instituut


Griepprik beschermt ook tegen resistent virus

maandag, 03 november 2008

De griepepidemie in de vorige winter (2007/2008) was milder, maar langduriger dan het voorgaande jaar. 27% van de meest gevonden griepvirussen (AH1N1) bleek resistent tegen de virusremmer oseltamivir (Tamiflu). Gelukkig beschermt het griepvaccin ook tegen het resistente virus, waarmee de griepprik het belangrijkste middel blijft om griep te voorkomen.

Het griepvirus AH1N1, dat het meeste voorkomt in Europa, heeft inmiddels nakomelingen die bestand zijn tegen oseltamivir (Tamiflu), de internationaal meest gebruikte virusremmer. In Noorwegen was dit voorjaar al bijna 70% van de gevonden griepvirussen resistent, en in Luxemburg 90%. In Nederland 27%, zo blijkt uit de Continue Morbiditeits Registratie (CMR) waarmee het NIVEL bijhoudt hoe vaak een aantal ziekten, gebeurtenissen en verrichtingen voorkomen in Nederlandse huisartsenpraktijken.

Spontane mutatie

Ondanks dat het middel nauwelijks in de huisartsenpraktijk wordt gebruikt, blijkt het resistente virus zich ook te verspreiden onder mensen die nooit met de virusremmer in aanraking zijn geweest. Het is dus niet het gebruik van het middel dat deze resistentie veroorzaakt heeft, maar een spontane mutatie van het griepvirus. Het virus is nog niet resistent tegen twee andere virusremmers. De ziekteverschijnselen bij het oseltamivir-resistente virus zijn hetzelfde als bij het ongemuteerde griepvirus AH1N1.

Virusremmers verlichten de klachten na een infectie. Oseltamivir zorgt er bijvoorbeeld voor dat het virus geen nieuwe cellen in het lichaam kan infecteren. Vaccins werken anders. Met een vaccin kun je griepinfectie voorkomen, doordat het lichaam van te voren al afweerstoffen tegen het virus aanmaakt. NIVEL-onderzoeker en huisarts Gé Donker: 'Vaccinatie blijft toch het belangrijkste middel om griep te voorkomen. Het vaccin sloot het afgelopen jaar heel goed aan op het virus. Ook dit jaar kunnen mensen met diabetes, hart- en vaatziekten, chronische longziekten, afweerstoornissen en ouderen weer een gratis griepprik krijgen bij de huisarts. De leeftijdsgrens is bovendien verlaagd naar 60 jaar waardoor zo'n 400.000 mensen meer een griepprik zullen halen. Nederland kent binnen Europa de hoogste vaccinatiegraad onder 65-plussers.'

Peilstation-huisartsen

De Continue Morbiditeits Registratie (CMR) Peilstations van het NIVEL vormen een representatieve groep van 61 Nederlandse huisartsen in 45 praktijken. Hun patiëntenpopulatie bestrijkt ongeveer 0,8% van de Nederlandse bevolking en is representatief naar regio en naar verdeling over stad en platteland. De peilstation-huisartsen rapporteren wekelijks (waardoor trends zeer snel zichtbaar worden) of op jaarbasis over het vóórkomen van een aantal ziekten, gebeurtenissen en verrichtingen die in routineregistraties ontbreken en daarin niet gemakkelijk zijn op te nemen. De CMR-peilstations bestaan sinds 1970. De meeste registraties lopen over meerdere jaren.

Bron:

Nivel, 19 oktober 2008