Nederlands Vaccinatie Instituut
Stap dichter bij TBC-vaccin
maandag, 03 november 2008
Onderzoekers zijn weer een stap verder in de zoektocht naar een vaccin
dat beter beschermt tegen tuberculose (tbc). Een experimenteel vaccin
tegen tbc, getest in St. Louis, Missouri, Verenigde Staten lijkt
significant beter te beschermen tegen de ziekte dan het huidige
vaccin. Tuberculose is de op een na dodelijkste infectieziekte ter
wereld. Er is wel een vaccin tegen, het BCG-vaccin (Bacille Calmette
Guérin), maar dat stamt nog uit 1921. Bovendien heeft het vaccin
altijd al een beperkte werking gehad. Met de huidige kennis van de
microbiologie en immunologie zijn er wel manieren om een verbeterd
vaccin te ontwikkelen, maar de grote farmaceutische bedrijven leken
geen markt te zien in een vaccin waarnaar vooral in de armste landen
vraag is.
De laatste jaren is de interesse voor tuberculosebestrijding aan het
toenemen. Deels omdat het aantal tbc-gevallen in de westerse wereld
toeneemt, deels door de grote aandacht en financiële steun van de Bill
& Melinda Gates Foundation. Tuberculose doodt wereldwijd 1,7 miljoen
mensen per jaar en gevallen van tbc/hiv co-infectie nemen alleen maar
toe. Tuberculose is nu de belangrijkste doodsoorzaak bij mensen die
hiv-geinfecteerd zijn.
Betere respons
In het fase I klinische onderzoek hebben de onderzoekers 35 deelnemers
gevaccineerd: 17 mensen kregen het standaard BCG-vaccin, 18 deelnemers
kregen het experimenteel recombinant BCG-vaccin. De onderzoekers
vergeleken vijf immuunfuncties die de vaccins kunnen opwekken en
vonden dat het experimentele vaccin een krachtigere respons opleverde,
wat belangrijk is voor de bescherming tegen tbc. Het vaccin bleek
bovendien veilig en goed verdraagbaar. 'Het was niet alleen even
veilig als het standaardvaccin, het gaf ook een betere immuunrespons,
wat betekent dat het beter zal beschermen tegen tuberculose', vertelt
Daniel Hoft, hoofd van de divisie immunobiologie bij de universiteit
van St. Louis. Het experimenteel vaccin is gemaakt van de verzwakte
tuberculosebacterie uit het huidige tbc-vaccin (BCG), aangevuld met
een eiwit uit een virulente tbc-stam.
Even pas op de plaats
De onderzoekers hebben laten zien dat het concept van een recombinant
vaccin veelbelovend is. Toch wordt het vaccin dat in het onderzoek
gebruikt werd niet verder getest. Het bevat namelijk een gen dat zorgt
voor resistentie tegen antibiotica. Dit gen willen de wetenschappers
niet in het milieu verspreiden. Ze gaan nu een nieuw vaccin maken dat
dezelfde sleutelantigenen bevat voor tbc en even goed werkt als het
zojuist onderzochte vaccin, maar dan zonder het resistente gen. 'Een
nieuw vaccin kan theoretisch niet alleen beschermen tegen de
overweldigende groei van tb-organismen, maar kan ook organismen doden
die zijn overbleven nadat iemand besmet is. Daar hopen we op', aldus
Hoft.
Bron:
Midical News Today, 21 oktober 2008:
Identification Of Type Of Vaccine That Holds Promise In Protecting
Against TB
Website NVI, 20 april 2008:
Hoogste immuunrespons ooit in onderzoek tbc-vaccin