6 no v 2008

Hoogvirulent varkenspestvirus in mest kan bij lage temperaturen 66 dagen overleven. Bijvoorbeeld als het in een veewagen uit een besmet gebied Nederland wordt binnengesleept. Dat concluderen onderzoekers van het Centraal Veterinair Instituut, onderdeel van Wageningen UR, in het decembernummer van Veterinary Microbiology.

Bekend was al dat het varkenspestvirus langer blijft leven bij een temperatuur van 5 graden Celsius dan bij een temperatuur van 30 graden. De onderzoekers maten nu met een nieuwe methode de activiteit van verschillende types van het varkenspestvirus in mest en urine van geïnfecteerde varkens, bij verschillende temperaturen. Daaruit bleek dat hoogvirulent virus langer in mest overleeft dan middelvirulent virus. Hieruit distilleerden de onderzoekers een worstcasescenario: in het ergste geval â hoogvirulent virus zit in de mest van een sterk geïnfecteerd varken bij 5 graden Celsius - overleeft het varkenspestvirus maar liefst 66 dagen.

Bij een hoge temperatuur van dertig graden Celsius blijft het virus hoogstens anderhalve dag in leven. Zit hoogvirulente virus in de urine van een erg ziek varken, dan blijft het twintig dagen actief.

De overlevingsduur van het varkenspestvirus is eerder onderzocht, zegt onderzoeker Eefke Weesendorp, maar niet in de mest en urine van besmette dieren. Het virus werd in het laboratorium gekweekt en toegevoegd aan drijfmest. Dat leidde tot minder betrouwbare resultaten. âBij het hoogvirulente virus zie je meer bloedingen in de varkens en dat bloed is wellicht een beschermingsfactor voor het virusâ, verklaart Weesendorp.

Hoewel haar metingen betrouwbaarder zijn, kent haar model dat de levensduur van het virus voorspelt een grote onzekerheidsmarge. Zo kan het virus in het worstcasescenario volgens het model 16 tot 272 dagen overleven. Die grote variatie is waarschijnlijk het gevolg van de invloed van de samenstelling van de mest en de ernst van de infectie op de uitkomst. Niettemin kunnen heel goed risicoanalyses met deze gegevens worden gemaakt, zegt Weesendorp. âDan moet je denken aan het transport van varkens naar gebieden buiten Nederland waar het varkenspestvirus kan voorkomen. Als zoân vrachtwagen daarna terug rijdt naar Nederland en op wat voor manier dan ook besmette mest mee terug neemt, kunnen we nu uitrekenen hoe lang dat virus onder die omstandigheden kan overleven. Aan de hand daarvan kunnen we de kans uitrekenen van een insleep van het virus in Nederland.â / Albert Sikkema

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@wur.nl. Zie archief op http://www.resource-online.nl.