Rijksdienst voor archeologie, cultuurlandschap en monumenten


Beekdalen zijn cultuurhistorische schatkamers

RACM uitgave `Archeologie en beekdalen. Schatkamers van het verleden' verschijnt 7 november

6 november 2008
Op vrijdag 7 november verschijnt het boek `Archeologie en beekdalen. Schatkamers van het verleden'. Deze uitgave van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) laat zien dat de beekdalen in Nederlandse zandgebieden ware cultuurhistorische schatkamers zijn, een vernieuwend inzicht in de erfgoedzorg. Het eerste exemplaar van het boek wordt vrijdagmiddag a.s. tijdens de Kennismarkt Cultuurhistorie en Landschap in Garderen door mede-auteur en eindredacteur van het boek Eelco Rensink (RACM) overhandigd aan de heer mr. G.P. (Gerard) Dalhuisen, algemeen directeur van het Waterschap Vallei & Eem.

Beekdalen zijn al duizenden jaren in gebruik door de mens. Dit leverde niet alleen zeer fraaie historische cultuurlandschappen op, maar ook een uiterst waardevol bodemarchief. In de vroege steentijd waren het geliefde plaatsen van rondtrekkende jagers, vissers en verzamelaars. Later vestigden de eerste boeren zich langs de randen van beekdalen en werden er grafvelden en akkers aangelegd. Vanaf de middeleeuwen verschenen watermolens langs beken. Bovendien werden steeds meer voorzieningen aangelegd om de natte beekdalbodem beter te kunnen oversteken en gebruiken.

Over archeologische resten in beekdalen was tot voor kort weinig bekend. De RACM heeft in de afgelopen jaren met zijn wetenschappelijke en maatschappelijke partners praktijkgericht onderzoek uitgevoerd, verspreid over een groot aantal beekdallandschappen in Nederland. Hieruit komt naar voren dat de nattere delen van het landschap belangwekkende bodemschatten bevatten, zoals overblijfselen van mesolithische afvaldumps, prehistorische offerplaatsen, Romeinse bruggen en middeleeuwse visfuiken. In het boek worden deze archeologische ontdekkingen in beekdalen in Nederland op aansprekende wijze gepresenteerd.

Archeologie en beekdalen toont aan dat het archeologische erfgoed van `natte beekdalen' een unieke bron is van onze kennis over het verleden en laat zien dat een zorgvuldige omgang met dit erfgoed geboden is. Om aantastingen van het natte bodemarchief in de toekomst te vermijden, hebben waterschappen, terreinbeherende instanties en erfgoedorganisaties de handen ineengeslagen. Voorafgaande aan nieuwe inrichtings- en beheermaatregelen worden beekdalen eerst nauwgezet onderzocht. Vervolgens vindt overleg plaats over hoe belangrijke cultuurhistorische waarden zo veel mogelijk kunnen worden ontzien bij de geplande ingrepen. Behoud en ontwikkeling gaan hierbij hand in hand.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Eelco Rensink (Senior-onderzoeker Pleistoceen vroege Prehistorie RACM): 033-4227693 of Willemien van de Biezen (Communicatie RACM): 06 15879391. Het is mogelijk om de boekpresentatie bij te wonen. Deze vindt plaats in Résidence Groot Heideborgh in Garderen, Hogesteeg 50, 3886 MA in Garderen vanaf 14.30 uur.

Archeologie en beekdalen. Schatkamers van het verleden, Eelco Rensink (red.), 22 x 28 cm., 176 blz., genaaid gebonden, ISBN 978 90 5345 349 0, rijk geïllustreerd in kleur, EUR 29,95 (tot 1 mei 2009, daarna EUR 34,95), uitgeverij Matrijs. Vanaf 7 november verkrijgbaar via de boekhandel en www.matrijs.com.