Gemeente Duiven


PROGRAMMABEGROTING 2009-2012 Duiven beweegt Samenhang in beleid, deel 2

---

DEEL 2: HOE STAAT DUIVEN ER FINANCIEEL VOOR?

Twee weken geleden informeerden we u via deze Informeel in vogelvlucht over de belangrijkste ontwikkelingen en activiteiten die het college voor 2009 in de begroting heeft opgenomen.

In dit tweede artikel gaan we in op de financiële positie van de gemeente Duiven, zeg maar de huishoudportemonnee. En die ziet er goed uit. In dit artikel gaan we in op de financiële onderwerpen uit de begroting. U kunt hierbij denken aan de bezuinigingen, de bedrijfsvoering, de lokale belastingen, de leges, het grondbeleid etc.

Voor de duidelijkheid: dit artikel gaat over de voorstellen van ons college. De begroting wordt nog door de raad vastgesteld. Op maandag 10 november aanstaande vergadert de gemeenteraad over het voorstel van het college van B&W voor de Programmabegroting 2009-2012. Deze vergadering is openbaar en begint om 15.00 uur in de raadzaal van het gemeentehuis.

Plannen voor 2009
Wat wil het college volgend jaar gaan oppakken en realiseren? Enkele onderwerpen die twee weken geleden in deze Informeel zijn toegelicht:
* Intensivering intergemeentelijke samenwerking
* Opstellen dienstverleningsconcept

* Open dag Brandweer

* Onderhoud van de openbare ruimte

* Afstemmen vraag en aanbod van de arbeidsmarkt
* Regionale aanpak alcohol en drugs gebruik
* Centrum voor Jeugd en Gezin

* Elektronisch Kinddossier

* Subsidie Lokale Liemerse Omroep

* Preventieve huisbezoeken bij ouderen

* Wijkhuis van Droo

* Klimaatbeleid en Gemeentelijke Interne Milieuzorg
* en meer.....

Deze lijst is niet volledig. Wilt u de hele begroting inzien? » Programmabegroting 2009-2012. De begroting ligt ook op het gemeentehuis in de Infohoek.

terug naar boven

Financiële positie
We informeerden u twee weken geleden al dat we verwachten dat de financiële positie van de gemeente Duiven de komende jaren redelijk tot goed blijft. Ook dit jaar kunnen we weer een sluitende begroting 2009-2012 presenteren. Maar om dat te kunnen doen maakt het college in deze begroting een aantal keuzes: op bestaand beleid is voor ruim 770.000 euro bezuinigd; in de wensenlijst voor nieuw beleid zijn prioriteiten gesteld en het college stelt voor om de lokale belastingen enigszins te verhogen. Hieronder lichten we één en ander toe.

Bezuinigingsronde
In de begroting van 2008 en de perspectiefnota is vastgelegd dat de gemeente Duiven een structurele bezuiniging zou gaan doorvoeren op bestaand beleid. Dit moet een bedrag van structureel 750.000 euro moeten opleveren. In deze begroting worden voorstellen gedaan die in totaal ruim 770.000 euro aan bezuinigingen opleveren. Duiven kent echter - in vergelijking tot andere gemeenten - al een laag uitgavenniveau. Dat betekent dat het niet eenvoudig is om nog meer te bezuinigen op bestaand beleid.
We noemen een aantal bezuinigingen die worden doorgevoerd:
* bezuiniging op het onderhoud van wegen door bijstelling van de kwaliteitsnormen;

* schrappen van het budget Vernieuwingsfonds Jeugdbeleid;
* verlaging van het fonds voor Amateur- en Podiumkunsten;
* vrijkomen van de structurele bijdrage aan de Culturele Samenwerking met Zevenaar;

* verhoging van de bouwleges naar kostendekkend niveau;
* aanpassing in de praktische uitvoering van het onderhoud van gebouwen;

* bezuiniging op het contract van verzekeringen en kopieerapparaten op het gemeentehuis door nieuwe aanbesteding;
* besparing op de kosten van de Regionale Sociale Dienst door samen te werken.

Voor een uitgebreide lijst van de bezuinigingen en de toelichtingen daarop verwijzen wij u naar de Programmabegroting 2009-2012.

Lokale belastingen
Het college stelt voor om - naast de inflatiecorrectie van 3,5% - de onroerende-zaakbelastingen (ozb) te verhogen met 4%. Het reinigingsrecht stijgt met 1,7 % en het rioolrecht met 8,5 % In totaal komt de verhoging van de lastendruk neer op een percentage van 4,9. Verderop in dit artikel volgt een voorbeeldberekening voor een gemiddeld huishouden.

terug naar boven
---

INKOMSTEN EN UITGAVEN
Net als ieder huishouden, heeft ook een gemeente inkomsten en uitgaven. Ongeveer 1/3 deel van de inkomsten ontvangt de gemeente van het Rijk in de vorm van een algemene uitkering uit het Gemeentefonds.

Daarnaast ontvangt de gemeente geld van het Rijk voor specifieke doeleinden. Dat is iets minder dan de helft van het totale inkomen (45%). Hierbij gaat het bijvoorbeeld om Volwasseneducatie of het Fonds Werk en Inkomen.

De gemeentelijke belastingen leveren een ander deel van de inkomsten op (ongeveer 12% van de totale inkomsten van de gemeente). Denk hierbij aan de ozb, het rioolrecht of de afvalstoffenheffing.

Tot slot kan een gemeente nog winstuitkeringen ontvangen, rente over verstrekte leningen of opbrengsten uit de aankoop en verkoop van grond (in Duiven is dat ongeveer 8% van de totale inkomsten).

En waar gaat dat geld onder andere naar toe?
Grote kostenposten die jaarlijks terugkeren, zijn onder meer het groot onderhoud aan gemeentelijke gebouwen, bruggen, wegen, openbare verlichting, plantsoenen, sportvelden, speelterreinen en riolering. Een ander deel van de uitgaven gaat naar subsidies die de gemeente verstrekt aan verenigingen en organisaties. Ook verstrekt de gemeente uitkeringen, bijvoorbeeld aan mensen die tijdelijk geen eigen inkomen hebben.
Verder geeft de gemeente elk jaar geld uit aan zaken die vervangen moeten worden en aan nieuw beleid. Enkele voorbeelden daarvan zijn de nieuwe sporthal in de Spoorzone en wijkhuis van Droo.

terug naar boven

In 2009 iets meer belasting betalen
Wanneer de gemeenteraad de voorgestelde begroting goedkeurt, gaat een huishouden met een koopwoning gemiddeld EUR 28,- per jaar meer betalen. Voor een gemiddeld huishouden met een huurwoning is dit ongeveer EUR 17,- per jaar.
Voornaamste oorzaak hiervan zijn de hogere rioolkosten en de verhoging van de ozb. De reden van de extra ozb-stijging is dat het college financiële ruimte wil creëren om op termijn nieuw beleid te realiseren. Voorbeelden zijn de nieuwe sporthal en het wijkhuis van Droo.

Onroerend zaak belasting (ozb)
Vorig jaar is afgesproken dat de OZB (onroerendzaakbelasting) tot en met 2011 jaarlijks met 4% wordt verhoogd. Met een inflatiecorrectie van 3,5%, komt dat voor 2009 neer op een stijging van 7,5%. is

ozb-aanpassingen laatste jaren

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Stijgingspercentage

0%

0%

0%


1.75%

6%

7,5%

Lokale heffingen en leges
De gemeente Duiven int lokale heffingen. U kunt hierbij denken aan bijvoorbeeld reinigingsheffing, rioolrecht, hondenbelasting en marktgeld. U betaalt leges als een soort vergoeding voor het verrichten van bepaalde diensten. Zo betaalt u bijvoorbeeld bouwleges als u uw huis wilt laten (ver)bouwen en daar een vergunning voor verleend moet worden. In principe zijn leges kostendekkend.

Het college stelt de gemeenteraad voor om de meeste heffingen alleen met een inflatiecorrectie van 3,5% te verhogen: hondenbelasting, lijkbezorgingsrechten, marktgelden, legestarieven en de huurtarieven van de sportaccommodaties. De rioolrechten stijgen met 8,5%. De gecombineerde afvalstoffenheffing en reinigingsrechten worden verhoogd met 1,7%.

Sommige producten en diensten van Burgerzaken worden - bovenop de inflatiecorrectie - met EUR 1,10 verhoogd om de huur van de software van de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) te dekken. Het GBA is de database waar alle gegevens van onze inwoners instaan. Naam, adres, geboorteplaats, maar bijvoorbeeld ook de burgerlijke staat.

Bouwleges en leges sloopvergunningen
Zoals hierboven vermeld, zijn leges normaal gesproken kostendekkend. Er mag geen winst worden gemaakt, maar de gemeente mag de gemaakte kosten doorberekenen aan de aanvrager. In Duiven is dat tot nu toe niet het geval geweest. Op dit moment wordt er minder aan bouwleges gevraagd dan de daadwerkelijk kosten. Dat geldt ook voor de leges voor de sloopvergunningen. Vandaar dat het college voorstelt om deze - mede in het kader van de bezuinigingen - op te schroeven naar 100% kostendekkend.

Verder is in 2008 het bouwbeleidsplan geëvalueerd. Daar komt onder andere uit naar voren dat de cluster Bouwzaken niet toekomt aan een aantal essentiële taken. U kunt dan denken aan het toezicht op bouwactiviteiten. Ook moet de cluster Bouwzaken door nieuwe (digitale) ontwikkelingen de bouwprocessen (van aanvraag tot verlening, tot uiteindelijk bouw) beter inzichtelijk maken. Eén en ander kan niet met de huidige personele capaciteit. Vandaar dat wordt voorgesteld om 0,5 fte (20 uur per week) toe te voegen aan deze afdeling. Omdat toezicht een essentieel onderdeel uitmaakt van de vergunningverlening, mag dit doorberekend worden in de leges.

Vandaar dat voorgesteld wordt om de bouwleges met 27,4% te verhogen. De leges voor de sloopvergunningen worden met 20,9% verhoogd.

terug naar boven

Tarieven
Hiermee komt het college voor de belangrijkste belastingen uit op de volgende tarieven:

2008

2009

» Afvalstoffenheffing

- eenpersoonshuishouden

EUR 205,44

EUR 208,90


- meerpersoonshuishouden

EUR 273,96

EUR 278,52

» Reinigingsrechten

EUR 273,96

EUR 278,52

» Rioolrechten

- per kubieke meter waterverbruik

EUR 1,09

EUR 1,18

» Onroerendzaakbelasting (per EUR 2.500,- economische waarde)
- woningen, eigenarendeel

EUR 1,71

EUR 1,76


- niet-woningen, gebruikersdeel

EUR 2,31

EUR 2,45


- niet-woningen, eigenarendeel

EUR 2,89

EUR 3,07

» Hondenbelasting

- voor de eerste hond

EUR 39,84

EUR 41,28

Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen van de gemeente is bedoeld om onvoorziene tegenvallers op te kunnen vangen, zonder dat de begroting of het beleid direct aangepast hoeft te worden. Een gezonde begroting laat over meerdere jaren positieve begrotingsresultaten zien. De programmabegroting 2009-2012, die het college van burgemeester en wethouders aan de raad voorlegt, voldoet hieraan. De voorzieningen zijn toereikend en ook de reservepositie is voldoende. De conclusie mag dan ook getrokken worden dat de gemeente Duiven een robuust weerstandsvermogen heeft in relatie tot de risico's die de gemeente loopt.

terug naar boven

Onderhoud aan wegen, groen en gebouwen
Duiven heeft circa 300.000 vierkante meter openbare ruimte. Hier verstaan we onder meer de lokale wegen, straten en pleinen maar ook het openbare groen, bruggen, viaducten, openbare gebouwen en lichtmasten (5.000).
Grote onderhoudsposten zijn bijvoorbeeld: onderhoud aan wegen (EUR 1,2 miljoen), onderhoud groen (EUR 1,6 miljoen) en onderhoud riolering (EUR 2,8 miljoen).

Bedrijfsvoering
In het collegeakkoord is onder andere opgenomen dat `bij een zo breed mogelijk dienstbare opstelling naar de burger een flexibele klantgerichte organisatie past. Kwaliteit van de producten en diensten staat voorop waarbij de nadruk zal liggen op invoering van elektronische overheidsvoorzieningen.'
Bij Bedrijfsvoering gaat het om het hoe (processen) en waarmee (middelen) de producten totstandkomen. Daarbij is aangegeven welke kwaliteit en omvang bereikt moet worden. Integraal management, goed facilitair beheer en goed beheer van de (productie)middelen zorgen voor een goed functionerende en continue verlopende dienstverlening. En tot een daadkrachtige en slagvaardige - ambtelijke en bestuurlijke
- organisatie.

Intergemeentelijke samenwerking
Voor een gemeente als Duiven heeft samenwerking veel voordelen: verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening, vermindering van de kwetsbaarheid van een relatief kleine gemeente, effectief en nuttig inzetten van (financiële) middelen.
Vandaar dat op veel fronten wordt ingestoken op een meer intensieve vorm van samenwerken. Dit gebeurt bijvoorbeeld al tussen de gemeenten Rijnwaarden, Westervoort, Zevenaar en Duiven op gebied van werk en inkomen en ICT (Informatie- en CommunicatieTechnologie). Verder werkt Duiven ook nauw samen met Westervoort op het terrein van de Wmo (Loket WWZ).

Professionalisering van de Inkoop
Een gemeente koopt allerlei producten en diensten in. Denk maar aan de diensten van een bedrijf voor bijvoorbeeld het onderhoud aan de wegen, of de schoonmaak van gemeentelijke gebouwen. Of tijdelijk personeel, software, pennen en papier. Voor de gemeente Duiven is het belangrijk dat bij het inkopen van dergelijke producten en diensten gelet wordt op een aantal aspecten: duurzaamheid, integriteit, werkgelegenheid, objectiviteit, non-discriminatie en transparantie. Ook op gebied van Inkoop wordt gezocht naar efficiency en professionalisering door samen te werken met omliggende gemeenten. Bijvoorbeeld door de inkoop van bepaalde producten en diensten op elkaar af te stemmen of gezamenlijk te doen.

terug naar boven

Verbonden partijen
De gemeente neemt bestuurlijk en/of financieel deel aan stichtingen, verenigingen, vennootschappen of gemeenschappelijke regelingen. Belangrijke partijen zijn:

* Stadsregio Arnhem-Nijmegen

* Hulpverlening Gelderland Midden,

* Werkvoorzieningschap Presikhaaf,

* Streekarchivariaat de Liemers en Doesburg,
* Milieusamenwerking Regio Arnhem.

Grondbeleid
De gemeente koopt, exploiteert, ontwikkelt en verkoopt grond. Eén en ander is vastgelegd in de zogenaamde nota Grondbeleid. Daarin komen ook zaken als voorkeursrecht, onteigening en vrije kavels aan de orde. Op 14 april 2008 is een nieuwe nota Grondbeleid door de gemeenteraad vastgesteld.
In onze gemeente worden via het grondbeleid de volgende doelen nagestreefd:

* hoogwaardige en duurzame kwaliteit van de stedenbouw;
* zuinig ruimtegebruik, gericht op het behoud van het groene buitengebied;

* goede en gevarieerde werkgelegenheid door de ontwikkeling van bedrijventerreinen;

* voldoende woningbouw voor eigen woonbehoeften;
* een gepast aandeel betaalbare woningen

* ontwikkeling van wijkservicegebieden voor wonen, welzijn en zorg;
* realisering van het project Vitaal Centrum Duiven.

Het grondbeleid van de gemeente Duiven is erop gericht om minimaal kostendekkend te zijn. Dit betekent dat alle kosten tenminste door de opbrengsten moeten worden gedekt. Welke (huidige en toekomstige) grondcomplexen de gemeente onder handen heeft, staan gedetailleerd in de Programmabegroting 2009-2012.

TOT SLOT
In dit tweede artikel over de voorgestelde Programmabegroting 2009-2012 kreeg u een beknopt overzicht van de financiële paragrafen. Wilt u meer weten: de stukken kunt u inzien in de infohoek op het gemeentehuis. Ook staat de tekst op de gemeentelijke website www.duiven.nl > BIS. Programmabegroting 2009-2012

In de komende periode buigen de politieke partijen in Duiven zich over de voorgestelde Programmabegroting van het college. Op maandag 10 november wordt deze behandeld in de gemeenteraad. Deze raadsvergadering is openbaar en wordt in de Informeel aangekondigd.

terug naar boven

» DEEL 1: WAT GAAN WE DOEN IN 2009?



Bouwzaken