visual
11-11-2008
FNV pleit voor grotere deeltijdbanen voor vrouwen èn mannen
Vandaag verscheen het rapport `Verdeelde tijd. Waarom vrouwen in
deeltijd werken' van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). De
deeltijdbaan is volledig ingeburgerd in de Nederlandse samenleving. En
het zijn voornamelijk vrouwen die in deeltijd werken. Uit het
onderzoek van het SCP blijkt dat de meeste vrouwen maximaal drie dagen
(20 tot 27 uur) per week willen werken. Zij kiezen zelf voor een
deeltijdbaan zodat ze meer tijd hebben voor huishouden, kinderen,
hobby's, sociale contacten en zichzelf.
Enkele andere conclusies uit het rapport zijn:
* Veel vrouwen met een kleine deeltijdbaan willen meer uren werken.
* Het aandeel werknemers dat de eigen werktijden zelf kan bepalen is
in 2005 even hoog als in 1995.
* Ook vrouwen zonder kinderen willen het liefst in deeltijd werken.
* In het beleid van werkgevers wordt het traditionele
kostwinnersmodel nog steeds als normaal beschouwd.
Grote deeltijdbanen voor vrouwen èn mannen
De FNV vindt het belangrijk dat vrouwen met kleine deeltijdbanen meer
uren willen (en gaan) werken. Over het algemeen willen vrouwen sowieso
graag in grote deeltijdbanen werken. En mannen, vooral jonge mannen,
willen dat eigenlijk in toenemende mate ook. Dat laatste blijkt onder
andere uit een eerder gehouden ledenonderzoek van FNV Bondgenoten. Ook
het SCP signaleert dat veel mannen minder uren willen werken. En
vorige week concludeerde de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden
(NEA) naar aanleiding van een onderzoek dat de gemiddelde Nederlander
graag een baan heeft van 20 tot 28 uur.
Zorgtaken voor mannen
De constatering dat mannen in deeltijd willen werken, biedt
perspectieven voor vrouwen. Lucia van Westerlaak, beleidsmedewerker
bij de FNV, licht dit toe: "De heersende opvatting in Nederland is dat
ouders zelf een groot deel van de zorg voor hun kind of kinderen op
zich dienen te nemen. De FNV betwist die opvatting niet. Wij vinden
echter wel dat ook mannen kansen moeten krijgen om hun aandeel in de
zorgtaken waar te maken. Het mag niet vanzelfsprekend zijn dat vrouwen
minder gaan werken en hun carrière moeten afbreken zodra er kinderen
komen. Nu duidelijk is dat mannen wel uren willen inleveren, moeten
overheid en werkgevers daarop inspelen."
Economische zelfstandigheid
De meeste vrouwen uit het onderzoek hebben een partner die fulltime
werkt en voor het basisinkomen zorgt. Deze vrouwen zijn dus financieel
afhankelijk van hun partner en werken vaak vooral voor de extraatjes,
zoals cadeaus en vakanties. Van Westerlaak constateert dat veel
vrouwen onverstandig met economische zelfstandigheid omgaan. "Eén op
de drie huwelijken draait uit op een echtscheiding. En daarna zitten
die vrouwen zonder inkomen." Zij benadrukt het belang van voorlichting
door met name de overheid over financiële onafhankelijkheid van
vrouwen: "Een betere voorlichting en meer ratio zijn noodzakelijk om
vrouwen te bewegen economisch zelfstandig te zijn. En vrouwen kunnen
dat bereiken door meer uren te gaan werken."
Flexibele arbeidsrelaties
Een andere conclusie die het FNV onderschrijft is dat flexibele
arbeidsrelaties bepalend zijn voor de keuze van vrouwen om meer uren
te werken. Veel vrouwen geven aan dat werk en zorg of werk en privé
makkelijker te combineren zijn door flexibele werktijden en
telewerken. In de praktijk is dit echter vaak nog niet mogelijk. Lucia
van Westerlaak legt uit dat flexibele arbeidsrelaties pas sinds dit
jaar hoog op de agenda staan in de cao-onderhandelingen. "Het is een
moeizaam proces, het kost tijd om werkgevers zo ver te krijgen dat
flexibele werktijden en telewerken vanzelfsprekende arbeidsvoorwaarden
zijn."
Kinderopvang
Tot slot een opmerkelijke conclusie van het rapport van het SCP:
slechts 5% van de vrouwen geeft aan dat zij meer wil werken als de
kinderopvang gratis is. Kinderopvang is kennelijk geen belangrijke
stimulans voor vrouwen. "Dit vergt enige nuancering. Want als er in
Nederland wel een goed en betaalbaar aanbod van kinderopvang zou zijn,
dan zouden vrouwen er waarschijnlijk meer gebruik van maken. Gemeenten
geloofden vroeger ook niet dat gesubsidieerde opvang nodig zou zijn.
En kijk naar Zweden, daar is het wel al heel lang goed geregeld en is
de arbeidsparticipatie van vrouwen hoog."
Meer informatie:
Rapport SCP
Taskforce DeeltijdPlus
FNV