Technische Universiteit Delft

'Organisatie en communicatie op OK moeten sterk verbeteren'

Nog meer technologie zal het aantal incidenten op de operatiekamer niet doen afnemen. We moeten eerst de interactie tussen medici en de huidige geavanceerde technologie verbeteren. Dat stelt chirurg en hoogleraar Jack Jakimowicz op donderdag 12 november in zijn intreerede aan de TU Delft.

'Veiligheid op de Operatiekamer' is een uiterst actueel onderwerp. Recent nog rapporteerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat zorginstellingen en zorgverleners zich te weinig bewust zijn van de risico's die medische technologie met zich meebrengt. Feit is dat er per jaar duizenden ernstige medische incidenten plaatsvinden. De helft hiervan heeft betrekking op chirurgische ingrepen en meer dan een derde van deze incidenten vindt plaats in de operatiekamer (OK).

Safety in Healthcare
Prof.dr. Jack Jakimowicz zal in zijn intreerede als deeltijdhoogleraar Safety in Healthcare aan de faculteit Industrieel Ontwerpen uiteenzetten hoe deze situatie kan worden verbeterd. Jakimowicz (1942) is een autoriteit op het gebied van minimaal invasieve chirurgie met bovendien een ruim inzicht in ergonomische toepassingen en nieuwe technologische ontwikkelingen. Tot vorig jaar was hij actief als chirurg in het Catharina-ziekenhuis in Eindhoven; sindsdien is hij daar adviseur.

Mensenwerk
Jakimowicz ziet menselijke factoren, zoals gebrekkige organisatie en communicatie, als de belangrijkste oorzaak van incidenten op de OK. Nog meer technologie in de operatiekamer is volgens Jakimowicz geen oplossing. Het verbeteren van de interactie tussen de gebruiker en technologie staat voor hem centraal. 'We moeten 'back to basics', zegt de hoogleraar. 'De medische technologie op de OK staat al op een behoorlijk hoog niveau. Laten we die eerst eens behoorlijk leren gebruiken en inpassen.' De organisatie op de OK moet volgens Jakimowicz sterk verbeteren. Zo zijn de processen op de operatiekamer nu niet gestandaardiseerd. Ook aan de communicatie tussen teamleden op de OK wil volgens Jakimowicz nog wel eens wat schorten. Chirurgen krijgen wel uitvoerig training in het communiceren met patiënten, maar leren te weinig over teamwork en teamcommunicatie. Tot slot dient de registratie en vooral de analyse van incidenten op de OK nauwkeuriger te worden.

Samenwerking
Het onderzoek van Jakimowicz heeft onder meer een uitbreiding van de samenwerking tussen diverse ziekenhuizen, de TU Delft en de medische industrie tot doel. Een transdisciplinaire aanpak van minimaal-invasieve technieken is ook de kern van het onderzoek rondom de 'Surgeon's Cockpit', binnen de faculteit Industrieel Ontwerpen. Onderzoekers met medische, ergonomische, psychologische en technische achtergrond werken daarin samen met designers aan een nieuwe visie op operaties. De activiteiten vinden plaats in nauwe samenwerking met het Erasmus MC in Rotterdam en maken deel uit van een groter samenwerkingsverband van de TU Delft met de universiteiten en medische centra van Leiden en Rotterdam - Medical Delta genaamd. De TU werkt daarnaast al jaren intensief samen met het Catharina Ziekenhuis.

Symposium
Voorafgaand aan de intreerede verzorgt de faculteit Industrieel Ontwerpen een symposium over het verbeteren van de veiligheid en de kwaliteit van de prestaties in de chirurgie (www.ide.tudelft.nl/isps). Naast themalezingen omvat het symposium onderzoekpresentaties in het kader van het IO Medisign-programma en een videorondleiding door de pas opgeleverde hightech OK's van het Eindhovense Catharina-ziekenhuis. Het symposium van woensdag 12 november begint om 09.30 uur bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen. Als afsluiting houdt prof. Jakimowicz om 15.00 uur in de Aula van de TU Delft zijn intreerede.