Nederlandse Zorgautoriteit
NZa: gelijke spelregels thuiszorginstellingen nodig
Publicatiedatum: 11-11-2008
Niet het zorgaanbod van instellingen moet voorop staan bij de inkoop
van AWBZ-zorg, maar juist de zorgvraag van cliënten. Dat stelt de
Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in haar advies over bovenregionaal
contracteren. De NZa constateert dat er geen gelijk speelveld is
tussen bovenregionale en regionale aanbieders van AWBZ-zorg. Sommige
bovenregionale zorgaanbieders beheersen steeds meer de markt waardoor
onduidelijkheden en knelpunten ontstaan. De NZa komt met een
stappenplan om in twee jaar van aanbod naar vraaggestuurd contracteren
in de AWBZ-zorg te gaan. Deze stappen zijn nodig om in de toekomst op
persoonsvolgende bekostiging over te gaan.
De staatssecretaris van VWS had in haar aanwijzing contracteerruimte
2008 aan de NZa gevraagd om onderzoek te doen naar de regelgeving voor
bovenregionaal werkende zorgaanbieders. Dit met als uitgangspunt
gelijke spelregels. De NZa stelt in haar advies dat voor een goed
werkende AWBZ-markt de zorgvraag in de regio uitgangspunt moet zijn
voor de zorginkoop. De zorgvraag hangt af van de cliëntenpopulatie in
de regio's en de afgegeven indicaties. Vraaggestuurd contracteren
houdt in dat zorgaanbieders afzonderlijke budgetafspraken maken met de
zorgkantoren in alle regio's waar zij zorg leveren. Dit leidt tot
afspraken die zijn toegespitst op de regionale zorgvraag en
kwaliteitseisen. Pas dan is er een gelijk speelveld. Nu is de situatie
zo dat bovenregionale zorgaanbieders met één zorgkantoor
budgetafspraken maken voor de zorg die zij in meerdere
zorgkantoorregio's willen gaan leveren. Dat heet bovenregionaal
contracteren. Daardoor staan deze zorgaanbieders sterker in hun
onderhandelingen over prijs en volume. In de monitor extramurale zorg
heeft de NZa hierop al gewezen.
Uit het advies van de NZa blijk dat bovenregionaal contracteren minder
transparant is waardoor het zorgkantoor minder zicht heeft op de
geleverde productie. Bovendien leidt bovenregionaal contracteren tot
vaste prijzen voor het hele werkgebied van de aanbieder, terwijl juist
afzonderlijke afspraken tot prijsverschillen per regio kunnen leiden
die aansluiten bij regionale prijsontwikkelingen. Een ander nadeel is
dat het zorgkantoor minder zicht heeft op knelpunten bij een
bovenregionale aanbieder als die zich in een andere regio voordoen.
Deze situaties zijn nadelig voor de cliënt.
In het tweejarig stappenplan wil de NZa het huidige aanbodgerichte
contracteren ombuigen tot vraaggestuurd contracteren. De zorgvraag van
cliënten in de regio is daarbij het uitgangspunt. Om dit bereiken
stelt de NZa in hoofdlijnen voor om inzicht te krijgen in de verdeling
over regio's van de budgetten van de aanbieders die bovenregionaal
contracteren. Daarnaast wordt een eerste stap gezet naar contracteren
in de regio's waar de zorg geleverd wordt. De vraaggestuurde
bekostiging noodzaakt dat de regio die budgetten toegewezen krijgt om
de zorgvraag te bekostigen. Dat maakt dat het zorgkantoor de zorg
dient te contracteren die in zijn regio geleverd wordt. Dit met
uitzondering van de landelijk gespecialiseerde voorzieningen. Dit
stappenplan is in overleg met de zorgkantoren opgesteld.
Bijlage:
* Advies bovenregionaal contracteren