Raad voor Werk en Inkomen


Den Haag, 13-11-2008

RWI: Re-integratiemarkt nog weinig transparant

Gedegen informatie over de landelijke prestaties en resultaten van het re-integratiebeleid is op dit moment niet of nauwelijks voorhanden waardoor de effectiviteit van het beleid niet goed meetbaar is. Dit stelt de Raad voor Werk en Inkomen (RWI) in zijn Re-integratiemarktanalyse 2008, die vandaag gepresenteerd wordt. De RWI is van mening dat er vanuit het oogpunt van publieke verantwoording meer inzicht geboden moet worden in de omvang, inhoud, kwaliteit en de opbrengsten van de re-integratiedienstverlening. Dit betekent echter niet dat er geen prestaties behaald zijn; diverse successen zijn sinds de invoering van SUWI in 2002 geboekt.

De RWI brengt als onderdeel van zijn expertisefunctie periodiek (tweejaarlijks) een re-integratiemarktanalyse uit. Hierin worden ontwikkelingen op de re-integratiemarkt geschetst en wordt getracht deze ontwikkelingen te wegen op doelmatigheid en doeltreffendheid. Ook worden suggesties voor verbetering en beleidsaanbevelingen gedaan. Voor de re-integratie van gedeeltelijk arbeidsgeschikten, werkzoekenden en (niet)uitkeringsgerechtigden wordt, inclusief gesubsidieerde arbeid, jaarlijks een omvangrijk budget van circa 2 miljard euro beschikbaar gesteld. Geconstateerd moet worden dat het op dit moment slechts in beperkte mate mogelijk is om, vooral op landelijke niveau, te bepalen of er sprake is van een effectieve inzet van middelen. De RWI stelt dat meer aandacht nodig is voor het stellen van heldere meetbare doelen, het ontwikkelen van een gemeenschappelijk begrippenkader en het op basis van adequate informatie toetsen in welke mate die doelen zijn bereikt.

Re-integratiebeleid is gericht op een vermindering van de afhankelijkheid van uitkeringen en op het laten participeren van burgers op de arbeidsmarkt. Met het invoeren van de wet SUWI in 2002 is een re-integratiemarkt ontstaan waarbij private re-integratiebedrijven in opdracht van publieke opdrachtgevers diverse re-integratiediensten leveren. Ondertussen ontwikkelt de re-integratiemarkt zich van een markt met een sterke scheiding tussen publiek opdrachtgeverschap en privaat opdrachtnemerschap naar een hybride stelsel waar de scheiding tussen regie en uitvoering is verdwenen. Hierdoor is het zicht op de effectiviteit en efficiency en de bijdrage van de verschillende partijen diffuus geworden.

De ontwikkeling naar een meer hybride stelsel, in combinatie met de inspanningen die UWV en gemeenten hebben geleverd, hebben er echter ook aan bijgedragen dat er meer en beter maatwerk wordt geleverd en dat er meer oog is voor de kwaliteit van dienstverlening. De toenemende vraaggerichtheid in de uitvoering van re-integratie is hiervan een goed voorbeeld. Steeds vaker wordt gewerkt vanuit de behoefte aan de vraagzijde van de arbeidsmarkt en worden veelvuldige coalities gesloten tussen bedrijfsleven, re-integratiebedrijven en opdrachtgevers om te voorzien in de behoefte aan personeel op de arbeidsmarkt. Het feit dat er sprake is van een verschuiving van de inkoop van complete re-integratietrajecten naar een meer modulaire inkoop van specifieke diensten en expertise, duidt volgens de RWI op een steeds meer weloverwogen inzet van re-integratiemiddelen die aansluit bij de behoefte en problematiek van de cliënt. Uiteindelijk zijn het niet de re-integratie-instrumenten of -trajecten die de effectiviteit bepalen, maar de vraag of deze aansluiten bij de problematiek van het individu. De RWI wijst daarbij ook op het belang van een goede diagnosestelling, zodat de vraag `wie wanneer welke ondersteuning nodig heeft', beter kan worden beantwoord. Daarmee kan de doelmatigheid en de effectiviteit van re-integratiebeleid worden verbeterd.

De Raad voor Werk en Inkomen is het overlegorgaan en expertisecentrum van werkgevers, werknemers en gemeenten. De RWI doet voorstellen aan de regering en andere partijen over het brede terrein van werk en inkomen. Doel van deze voorstellen is een goed functionerende arbeidsmarkt te bevorderen. Het vergroten van de transparantie van en het verbeteren van de kwaliteit op de re-integratiemarkt behoort eveneens tot de kerntaken van de RWI.

Voor de redactie,