Universiteit Utrecht

EMBARGO TOT VRIJDAG 14 NOVEMBER 17.00 UUR

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie

13 november 2008

Vmbo-scholieren over misdaad en straf

'Opvattingen allochtone jongeren niet verantwoordelijk voor criminaliteitscijfers'

De veronderstelling dat misdaadopvattingen van allochtone jongeren verantwoordelijk zouden zijn voor hun oververtegenwoordiging in de criminaliteitscijfers, blijkt niet waar te zijn. Allochtone en autochtone jongeren hebben namelijk vergelijkbare ideeën over diefstal, geweld en straf, zo blijkt uit het proefschrift van Madeleine de Boer. De Boer promoveert op 14 november aan de Universiteit Utrecht.

Diefstal en geweldpleging onder en door allochtone jongeren: steeds vaker wordt (jeugd)criminaliteit in de nieuwsberichtgeving in verband gebracht met de etnische afkomst van de dader. Diens cultuurspecifieke diefstal- en geweldsopvattingen zouden verantwoordelijk zijn voor de oververtegenwoordiging in de misdaadcijfers.

Misvatting

Weliswaar zijn allochtonen oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers, maar de verklaring hiervoor ligt dus niet in de opvattingen van migrantenjongeren over misdaad en straf. De Boer: 'In de praktijk blijken migrantenjongeren min of meer dezelfde opvattingen te hebben over diefstal, het gebruik van geweld en straf als Nederlandse jongeren. Dit geldt voor alle vier grote migrantengroepen: Marokkanen, Turken, Antillianen en Surinamers. Het criminele gedrag van Marokkaanse of Antilliaanse jongeren is niet te verklaren vanuit afwijkende misdaad- of strafopvattingen van deze groepen als geheel. Enige uitzondering hierop zijn de duidelijk andere opvattingen van Turkse jongeren over eergerelateerd geweld en de bestraffing daarvan.' Deze kunnen, volgens De Boer, mede de oververtegenwoordiging verklaren van Turken in Nederland die een straf uitzitten wegens geweldsdelicten binnen de eigen gemeenschap.

Vmbo-jongeren

Voor haar onderzoek heeft De Boer ruim duizend vmbo-leerlingen in de Randstad ondervraagd, van autochtone en allochtone afkomst. De Boer: 'Op het vmbo zijn de meeste allochtone jongeren te vinden en daar krijg je de hoeveelheid data bij elkaar die vereist is voor zo'n uitgebreid statistisch (criminologisch) onderzoek. Dergelijk onderzoek naar dit onderwerp is nog nooit eerder gedaan.' De Boer vroeg de jongeren uitgebreid naar hun mening, met vragen zoals: Is een keertje iets stelen verkeerd? Is het gebruik van geweld in sommige gevallen gelegitimeerd? Hoe zwaar moet de straf zijn voor een bepaald geweldsdelict?

Multiculturaliteit in de strafrechtspleging

Het proefschrift van Madeleine de Boer maakt deel uit van het onderzoeksproject 'Multiculturaliteit in de strafrechtspleging', dat in 2000 werd opgestart aan het Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen van de Universiteit Utrecht onder leiding prof.dr. Frank Bovenkerk. In het kader van dit project heeft een team van criminologen en strafrechtsjuristen onderzocht hoe betrokken instanties binnen de strafrechtspleging reageren op allochtone daders en cultuurspecifieke misdaad in Nederland. Eerdere publicaties en proefschriften richtten zich op de politie, de advocatuur, de rechtspraak, de Raad voor de Kinderbescherming, de Reclassering, de forensische psychiatrie en penitentiaire inrichtingen.

Promotie

Madeleine de Boer (faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie, departement Rechtsgeleerdheid) promoveert op 14 november om 16.15 uur in het Academiegebouw, Domplein 29 te Utrecht. Haar proefschrift 'Culturele diversiteit in opvattingen over misdaad en straf onder leerlingen van het VMBO' verschijnt bij Boom Juridische Uitgevers, Den Haag, ISBN 978-90-8974-023-6.

Meer informatie

Erzsó Alföldy, persvoorlichter faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie, (030) 253 7497, e.alfoldy@law.uu.nl.

B.g.g. Peter van der Wilt, persvoorlichting Universiteit Utrecht, (030) 253 3705, p.m.vanderwilt@uu.nl.