4. Antwoorden op kamervragen van Wolbert over het inkoopgedrag van
zorgkantoren inzake ketenzorg dementie
Antwoorden op kamervragen van Wolbert over het inkoopgedrag van zorgkantoren
inzake ketenzorg dementie
Kamerstuk, 17 november 2008
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
17 november 2008
DLZ/KZ-2886030
Antwoorden van staatssecretaris Bussemaker op de vragen van het
Kamerlid Wolbert (PvdA) over het inkoopgedrag van zorgkantoren inzake
ketenzorg dementie (2008Z04230 / 2080902370).
Vraag 1
Bent u op de hoogte van de `'Leidraad Ketenzorg Dementie"? 1)
Antwoord 1
Als een van de initiatiefnemers van het programma Ketenzorg Dementie
ben ik hiervan op de hoogte.
Vraag 2
Is het waar dat zorgkantoren deze zomer met de zorgaanbieders, en in
samenwerking met regionale afdelingen van Alzheimer Nederland, zijn
begonnen aan de inkoop van dementieketens? Zijn de zorgkantoren
gehouden aan de leidraad of hoe houdt u de zorgkantoren aan de
afspraken in de leidraad?
Antwoord 2
Ja. Zorgverzekeraars Nederland (mede-initiatiefnemer van het
programma) heeft met de concessiehouders van de zorgkantoren afspraken
gemaakt over het volgen van de leidraad.
De inkoopleidraad geeft een duidelijke richting aan. Zorgkantoren zijn
echter vrij om hun inkoopmodel te kiezen. Er zijn zorgkantoren die in
hun aanbesteding het volume gunnen en er zijn zorgkantoren die vooral
de prijzen gunnen (en het volume door de klantvoorkeuren laten
bepalen). Daarnaast zien we nog een variant die vooral budget gunt. In
de inkoopleidraad is vooral uitgewerkt hoe in een prijsmodel toch
ruimte gevonden kan worden om iets extra's te doen voor dementie. Bij
de zorgkantoren die niet een prijsmodel hanteren, maar een volumemodel
of een budgetmodel, komt de uitwerking van de inkoopleidraad op een
andere manier terug.
Bij de voorwaarden die worden gesteld met betrekking tot de
concessieverlenging op 1 januari 2009 is het onderwerp ketenzorg
dementie expliciet opgenomen.
Vraag 3
Is het waar dat een groot aantal koploperregio's de inkoop van
dementieketens gaat uitstrijken over een aantal jaren, en niet begint
in 2009 maar in 2010?
Antwoord 3
Uit de voortgangsgesprekken die het kernteam van het programma voert
met vertegenwoordigers van de regio's blijkt dat niet elke regio er in
zal slagen begin 2009 een complete dementieketen aan te bieden. Gezien
de krappe tijdsplanning - er zijn slechts enkele maanden om dit voor
elkaar te krijgen - is dit niet verwonderlijk. Dit was bij de
officiële start van de regio's eind juni van dit jaar al voorzien. Uit
de gesprekken blijkt dat het programma heel veel in beweging zet. Een
dergelijke cultuurverandering is echter niet van de ene op de andere
dag gerealiseerd. Ik ga uit van een groeimodel met als doelstelling
dat in 2011 ketenzorg dementie in Nederland praktijk is. Dit is ook
opgenomen in het plan `Zorg voor mensen met dementie' (TK 2007-2008,
25 424, nr. 68). Ook Actiz heeft mijn aandacht gevraagd voor de
gevolgen van de verschillende inkoopmodellen van zorgkantoren alsmede
voor het feit dat de zorgaanbieders niet allen in 2009 een complete
keten kunnen aanbieden. Met Actiz heb ik afgesproken dat
zorgaanbieders, indien zij problemen met de opzet van ketenzorg
ondervinden, contact met mijn ministerie kunnen opnemen, zodat daarop
waar nodig en mogelijk op gereageerd kan worden.
Vraag 4
Welke regio's hebben inmiddels afspraken met het zorgkantoor over de
inkoop van dementiezorg? In welke regio's kunnen mensen met dementie
vanaf 2009 rekenen op casemanagement? Hoe zien deze afspraken eruit?
Zijn deze koploperregio's voldoende gespreid over het land? Zijn er
ook (koploper)regio's waar helemaal geen afspraken zijn gemaakt? Hoe
voorkomt u dat er straks ongelijkheid tussen regio's ontstaat in AWBZ
gefinancierde zorg? Vindt u dat zorgkantoren mogen weigeren om
ketenzorg voor dementie, inclusief casemanagement, te financieren c.q.
in te kopen?
Antwoord 4
In de leidraad is een planning van het inkoopproces opgenomen. De
zorgkantoren hebben nu hun inkoopplan voor de gehele zorginkoop
gereed. In reactie daarop formuleren de zorgaanbieders hun aanbod (de
offerte), inclusief de dementiezorg. Dit dienen zijn eind november in
bij de zorgkantoren, waarna zorgkantoor en zorgaanbieders op basis van
die stukken overleggen en onderhandelen. Dit mondt begin 2009 uit in
definitieve afspraken. Op dit moment is dus nog niets te zeggen over
de afspraken. In de koploperregio's hebben ook de zorgkantoren zich
gecommitteerd aan het realiseren van ketenzorg dementie. Het is de
bedoeling dat ook in niet-koploperregio's de dementiezorg verbeterd
wordt.
Vraag 5
Is het de bedoeling dat zorgkantoren een actieve rol vervullen bij
"ketenzorg dementie"? Kan die rol mede via de `zorginkoop AWBZ'
gestalte krijgen?
Antwoord 5
De totstandkoming van ketenzorg dementie kan op verschillende wijzen
gestimuleerd worden. De zorgkantoren kunnen door hun inkoopbeleid druk
uitoefenen op de zorgaanbieders om tot ketenzorg te komen. Ook
cliënten en hun vertegenwoordigers kunnen druk uitoefenen op
zorgaanbieders om tot meer samenhangende zorg te komen. Vanuit de
cliëntgerichtheid van het aanbod kan ook binnen de organisatie van een
zorgaanbieders op ketenzorg aangedrongen worden.
Vraag 6
Is het waar dat in het inkoopbeleid van concessiehouder Achmea niet
zichtbaar is dat er ketenzorg voor dementie is ingekocht? Wat gaat u
doen om achterblijvende regionale zorgkantoren te stimuleren tot
voldoende dadendrang?
Antwoord 6
De zorgkantoren hebben aangegeven mee te willen werken aan de
uitvoering van mijn beleidsagenda. Dat omvat dus ook de ketenzorg
dementie. Uit informatie die ik van Zorgverzekeraars Nederland heb
ontvangen, blijkt dat ook de concessiehouder Achmea in het inkoopplan
aandacht heeft besteed aan ketenzorg in het algemeen, ketenzorg
dementie en meerjarenovereenkomsten. Ik heb geen signalen over
achterblijvende regionale zorgkantoren.
Vraag 7
Is het de bedoeling dat de zorgkantoren aan aanbieders voor de door
hen geleverde AWBZ-zorg een prijs betalen die gelijk is aan 100% van
het tarief als die aanbieders ketenzorg bij dementie leveren? Klopt
het dat daardoor vervolgens budget beschikbaar komt voor het leveren
van casemanagement?
Antwoord 7
Als aanbieders een kwalitatief goed aanbod van ketenzorg dementie
doen, inclusief casemanagement, is het de bedoeling dat daar een
beloning tegenover staat. De vorm van deze beloning is mede
afhankelijk van het door het betreffende zorgkantoor gekozen
gunningssysteem. Dit kan zijn via prijs, volume of budget (zie het
antwoord op vraag 2).
De beloning zit dus niet altijd in prijs, maar soms ook in
meerjarenafspraken of uitgestelde beloning voor zorginkoop 2010 (eerst
laten zien, dan pas geld). Daardoor komt budget beschikbaar voor het
leveren van casemanagement. Het leveren van casemanagement is cruciale
factor in het aanbod.
Voor het opzetten van de dementieketen wil ik ook EUR 10 miljoen aan
innovatiegelden beschikbaar stellen. Dit voorstel, een onderdeel van
de contracteerruimte AWBZ-zorg, volgt nu de voorhangprocedure bij de
Kamer.
Vraag 8
Bent u voornemens een voortgangsrapportage over de inkoop van
ketenzorg voor dementie naar de Kamer te sturen? Zo ja, wanneer mag de
Kamer deze verwachten?
Antwoord 8
Ja. Deze mag de Kamer verwachten zodra de evaluatie van de eerste
inkoop van ketenzorg beschikbaar is. Dat zal in het voorjaar van 2009
zijn.
Vraag 9
Hoe wilt u dat de zorgkantoren de schotten tussen de AWBZ, de Wmo en
de Zorgverzekeringswet overbruggen om echte ketenfinanciering mogelijk
te maken?
Antwoord 9
Ik wil dat zorgkantoren een initiërende en stimulerende rol spelen bij
het in gesprek komen van zorgverzekeraars en gemeenten met
zorgaanbieders en zorgkantoren over de realisatie en financiering van
de gehele keten.
1) Leidraad Ketenzorg Dementie, juli 2008 (VWS, Zorgverzekeraars
Nederland en Alzheimer Nederland)
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport