Partij van de Arbeid

Den Haag, 17 november 2008

PvdA-aanvalsplan tegen verrommeling van het landschap

'Geef verouderde bedrijventerreinen een tweede leven'

Verpauperde bedrijventerreinen moeten opgeknapt worden en er mogen pas nieuwe bedrijventerreinen gebouwd worden als het echt niet anders kan. Dat stelt de PvdA deze week voor bij de behandeling van de VROM-begroting in de Tweede Kamer. PvdA-kamerlid Roos Vermeij: 'Het Nederlandse landschap verrommelt door de constante nieuwbouw van bedrijventerreinen, terwijl oudere bedrijventerreinen steeds vaker leegstaan.'

PvdA-kamerlid Vermeij presenteert vandaag een aanvalsplan voor het opknappen van verloederde bedrijventerreinen. De vier speerpunten uit dat aanvalsplan zijn:


1. het op grote schaal opknappen van verouderde bedrijventerreinen (en toezicht om verpaupering te voorkomen);
2. het herstructureren van de markt om massaal aanbod van nieuwe terreinen te voorkomen;
3. de regie op bedrijventerreinen bij provincies leggen en
4. nieuwe bedrijventerreinen pas uitgeven als het niet anders meer kan: eerst moeten oude bedrijventerreinen een tweede leven krijgen.

Aan de uitvoering van het aanvalsplan moet door provincies, gemeenten en het bedrijfsleven meebetaald worden. Het rijk zal ook een flinke bijdrage leveren. Vermeij heeft tot 2013 ruimte op de begroting gevonden. Nu worden bedragen zeer versnipperd ingezet. De gelden van het rijk moeten samen met de andere bijdragen in één groot fonds worden gestopt.

Bijlage: PvdA-aanvalsplan opknappen verloederde bedrijventerreinen

Meer informatie: Roos Vermeij, tel 06 - 21 70 35 61

Persvoorlichting Tweede Kamer-fractie Partij van de Arbeid Plein 2
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
T 070 318 2694
E s.boting@tweedekamer.nl

Den Haag, 17 november 2008

PvdA-aanvalsplan opknappen verloederde bedrijventerreinen

Het aantal Nederlanders dat ontevreden is over verrommeling van het landschap lijkt even hard te groeien als het aantal kantoren en bedrijventerreinen. Blinkend nieuw of oud en vervallen, de commerciële bebouwing heeft een significant en duurzaam effect op het aangezicht van ons land. Deze verandering in het vertrouwde Hollandse landschap was minder bezwaarlijk geweest als het een symptoom van een economie met groeistuipen zou zijn. Aangezien dit niet het geval is, is de Partij van de Arbeid van mening dat ingrijpen door de overheid noodzakelijk is.

De economie houdt bouwend Nederland niet bij: veel bedrijventerreinen staan leeg, zelfs in de situatie van vóór de alomtegenwoordige kredietcrisis. Het zijn er zelfs zo veel dat de Ministers van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) en Economische Zaken (EZ) een speciale Taskforce in het leven riepen om de situatie met de bedrijventerreinen te kunnen overzien en aan te kunnen pakken. Deze Taskforce (Her)Ontwikkeling Bedrijventerreinen, onder leiding van Peter Noordanus, kwam onlangs met haar rapport, 'Kansen voor Kwaliteit'. In dit rapport wordt aangegeven dat meer dan 30.000 hectare aan bedrijventerreinen verouderd is, meestal na een gebruik van slechts tien tot vijftien jaar. Om verschillende redenen laten bedrijven deze terreinen onbenut, met als gevolg dat het landschap vervuild blijft zonder dat daar economische winst tegenover te stellen is. Het aanbod van bedrijventerreinen groeit ver uit boven de vraag. Waarom?

Een bedrijventerrein zorgt voor werkgelegenheid. Maar dan alleen als het aantrekkelijker is dan die van de buren. Gemeenten raken zo met elkaar in een jammerlijke strijd verwikkeld. Bovendien is het voor een gemeente financieel gezien erg interessant om nieuwe bouwgronden te verkopen. Met een fanatieke bouwwoede, immer heen en weer verhuizende bedrijven en vooral veel leegstaande en verkrotte bedrijventerreinen tot gevolg. Het einde van deze horizonvervuilende wedloop is niet in zicht als we hier geen stokje voor gaan steken.

In het kort moet de oplossing bestaan uit de volgende stappen:
1. Het op grote schaal aanpakken (revitaliseren) van verouderde bedrijventerreinen; toezicht op oudere terreinen hoort daarbij om verpaupering te voorkomen.
2. Het herstructureren van de markt: het massaal aanbieden van bouwterreinen verstoort de economische stimulans tot het in gebruik nemen van oudere locaties.
3. De regie moet naar de provincies; gemeenten zijn geneigd met elkaar de competitie aan te gaan en de effecten daarvan worden nu pijnlijk duidelijk.
4. Nieuwe bouwterreinen mogen pas worden uitgegeven als er echt geen weg omheen is; een tweede leven voor oudere terreinen verdient ruim baan! Een nuttig instrument hierbij is de zogeheten SER-Ladder: een transparant stappenplan voor ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen. Deze 'ladder' wordt wat betreft de PvdA ook wettelijk vastgelegd, zodat we straks op iedere bestuurslaag verplicht drie keer moeten nadenken voordat er een nieuw weiland wordt volgebouwd.

Maar er zullen nu toch vooral veel oude verrommelde locaties opgeknapt moeten worden. Dat is niet goedkoop. Voor wat betreft de financiering, zijn alle partijen aan zet: de provincies met de functie van toezichthouder, doen een (letterlijke) duit in het zakje. Gemeenten betalen voor de publieke kant van de zaak (zoals bodemreiniging of infrastructuur) terwijl de bedrijven het geld in hun eigen huisvesting (het vastgoed) kunnen steken. Het rijk zal ook een deel van de kosten voor zich moeten nemen, al is het maar omdat zij het initiatief nam tot de Taskforce. Deze bedragen zullen in geen geval zo hoog moeten zijn dat bedrijven afzien van uitbreiding, of naar het buitenland vertrekken. De "potjes"zijn nu zo versnipperd dat van een coherent programma geen sprake is. Het rijk is zelf verrommeld. Dat kan, dat moet anders. Bundel, coordineer en stuur eenduidig. Het bedrijventerreinen-programma van Economische Zaken loopt bijv af, dat geld zouden we de komende jaren exclusief in kunnen zetten voor herstructurering van oude terreinen. En ook gelden uit de bodemsanering (al geoormerkt), het FES en de Nota Ruimte projecten zouden gebundeld ingezet moeten worden en tot 2013 ruim 400 miljoen moeten opleveren. Wanneer de provincies meedoen voor een gelijk deel kun je een aardig fonds maken voor de eerste vier jaar en laten alle partijen zien dat het hen serieus is. Ook van bedrijven mag een bijdrage worden verwacht, bij een nieuwe locatie in de vorm van een extra bijdrage om oude locaties op te knappen bijvoorbeeld. Deze manier van werken zorgt voor minder onnodige landschapsvervuiling. Dit alles past goed in de lijn die de PvdA al bij de Algemene Politieke Beschouwingen koos: houvast en vooruitgang. Mensen mogen van de PvdA verwachten dat we er alles aan doen dit land mooi te houden. Vooruitgang omdat ons land door deze maatregelen haar gezicht niet verliest: de verrommeling wordt een halt toegeroepen! Een nieuwe visie op bedrijventerreinen kan wat ons betreft al snel werkelijkheid zijn; de PvdA ziet graag snel concrete stappen.