De duinen voorbij
Uitgeverij Bernard Gilson Persbericht
17 NOVEMBER 2008
De duinen voorbij
Philippe Warzée
176 pagina's, 30
Vijf en twintig parallelle evocaties
Over De duinen voorbij
Philippe Warzée, de auteur, laveert langsheen vijf en twintig aspecten langs de natte zowel als langs de droge kant van de kustlijn tussen Zeeland en Noord Frankrijk. Stuk voor stuk lijken deze kenmerken de evidentie zelf die het gebied markeren. En toch vormen ze het meest unieke van dat langgerekte gebied aan de rand van de Noordzee. Warzée houdt van de dualiteit van de kust, zoveel is duidelijk. Hij is gefascineerd door de dualiteit die de relatie water/ land veroorzaakt. Hij slaagde er in de cliché's, waar de meeste folders de bezoekers naar verwijzen, te omzeilen en deuren te openen van bijna geheime plekjes. Ook al moet je bijvoorbeeld aan boord van een schip stappen om de zeemeermin voor Duinkerke te gaan begroeten. Of op de wip te gaan zitten van een toeristische attractie, wat de oude landingsvaartuigen in Nieuwpoort of Blankenberge geworden zijn. Het cliché als unicum. Warzée neemt je ook mee langs de meest opvallende bouwwerken die eigen zijn aan het zeefront. De vuurtorens, die ingenieurs afdoen als voorbijgestreefde lichtsignalen voor de gedigitaliseerde scheepvaart, worden door de schrijver bekeken als de authentieke wachters die onze zeelui de veilige koers naar de haven tonen. En waar je als bezoeker al dan niet in mag verdwalen.
Van oude schepen en onbevaarbare kanalen
Er spreekt een gezonde nostalgie uit de vijf en twintig hoofdstukken, gemixt met verwondering en nuchtere observatie. Want hoe actueel de situatie van de zeebiotoop ook mag zijn, het heden volgt de koers van het verleden. In Oostende voor Anker ziet Warzee een eerbetoon aan de pre-industriële scheepvaart en het levende erfgoed waar zeelui nog steeds om bekommerd zijn. Langs de andere kant zijn er de natuurreservaten en domeinen die pas tot hun volle waarde komen als men ook hun oorsprong begrijpt die in de loop der eeuwen geschreven werd. Het kanaal van Damme is daarom uitzonderlijk. Een oase van rust en groen nu, maar honderdtwintig jaar geleden gegraven om louter imperiale en strategische redenen.
De duinen voorbij zoomt in op wat de relatie tussen mens en de zee, de strook waar we geconfronteerd worden met de brutale overgang van de elementen, nalaat. Het laat de lezer het Noord Franse Gravelines ontdekken dat, anders dan Brugge, nog steeds haar voeten door het zoute water laat wassen en waar de geschiedenis van de haven en de landsverdediging het karakter hebben bepaald. Maar het belicht ook de bewogen geschiedenis van de Blankenbergse pier. Waar de mens, hoe jong ook, echt over het water kan lopen.
Liefde of gevecht tussen zee en strand?
Uit de vijf en twintig verhalen duikt de vraag op wat het meest bepalende element is geweest: de zee of het land? Philippe Warzée heeft met de dubbelzinnige titel het toeval toch geen kans gegeven. "Het draait om de relatie tussen beide," vindt de schrijver, en hij tekent het beeld van de vissersvrouw. "Ze stond met haar voeten in het duinenzand haar man op te wachten die van de Ijslandvaart zou terugkomen. Of niet. Als ze zich omdraaide herinnerde de horloge op de kerktoren of de vismijn haar aan de vergankelijkheid. Terwijl het nu net die bouwwerken zijn die daar tegen vechten. "
Het draait in De duinen voorbij om de tegenstelling tussen de lichtschepen die op hun plaats moeten blijven omdat de andere schepen niet zouden vastvaren. Maar ook om de zoete smaak van een asperge uit het zand dat door de erosie uit de zoute zee is opgewoeld, de gebouwen die als schepen tussen de duinen opduiken en het gevecht van de laatste Grand Palaces tegen de bijtende invloed van de zoute wind en de bittere bouwwoede.
De andere kant uitkijken
De lezer wordt voorgesteld aan de vuurtorenwachters, aan de zeilmakers en de schilders van de zee. Warzée wijst naar de landschappen achter de duinen en het schrille contrast met de volgebouwde toeristische kernen. Hoe ze appelleren op primaire herinneringen van iedereen die er doorheen wandelt of fietst.
"Het is me opgevallen," zegt de schrijver ,"dat 70% van de Zeeuwse kust natuurgebied is. Precies het omgekeerde van onze Belgische kust. Onze noorderburen hebben er een bastion van gemaakt dat weerstand gaat bieden tegen de ergste stormen. Terwijl onze vloedlijn bepaald wordt door de aanvallen van de immobiliënmarkt. We hebben natuurlijk de vier havens die ieder hun belang hebben en waarrond levendige kernen zijn gegroeid. Terwijl er aan de Franse kant nog steeds afgerekend wordt met de strijd die de industrie voert."
"De wandelaar die ik met De duinen voorbij uitnodig om de tocht van Walcheren tot in de Nord pas de Calais te maken kan zijn ogen de kost geven. Hij of zij wordt gedwongen om van de platgetreden paden en de overbevolkte wandeldijken af te wijken om de authenticiteit te ontdekken. En meer dan zeker de oorspronkelijke bewoner te ontmoeten, de Vlaming van de golven."
Over de auteur
Philippe Warzée
Geboren in 1962 in Brussel en professioneel journalist sinds 1990. Hij realiseerde talloze artikels en reportages voor diverse magazines en dagbladen. Tot 2006 was hij maritiem specialist van La Libre Belgique. Hij schrijft nog steeds voor het reistijdschrift Grande en het maandblad Pub. Zijn fascinatie voor de Noordzee is oeverloos. In weer in wind struint hij over dijken en staketsels, stranden en kaaien.
Philippe Warzée schreef eerder `Phares de la Mer du Nord, uitgeverij Bernard Gilson, uitgebracht in juli 1999.
Voor de pers:
Voor meer inlichtingen
Geraldine Gilson 0496 /11 96 16 geraldine_gilson@live.fr
Auteur: Philippe Warzée
Uitgeverij Bernard Gilson
Vertaald naar het Nederlands door Ship to Shore
Vijf en twintig parallelle verhalen, meer dan tweehonderd vijftig foto's In Franstalige en Nederlandstalige versie
Collection Mémoire, 176 pagina's, 30
Meer inlichtingen op www.bernardgilson.be
Westtoer a.p.b.
Koning Albert I-laan 120
B-8200 Sint-Michiels (Brugge)
Tel. + 32 50 30 55 17
Gsm 0499 56 84 17
---- --