Wageningen Universiteit en Researchcentrum http://www.wur.nl/NL/nieuwsagenda/nieuws/benzeen081113.htm

Bacterie breekt benzeen af met trucje

13 nov 2008

Benzeen is lastig af te breken in diepere bodemlagen waar geen zuurstof aanwezig is. Promovendus ir. Sander Weelink van Wageningen Universiteit vond daar iets op. Hij isoleerde een bacterie die benzeen aeroob afbreekt in bodems zonder zuurstof.

Het klinkt paradoxaal. Want hoe kun je benzeen afbreken met zuurstof als er geen zuurstof is? 'Door op een slimme manier zuurstof ter plekke te produceren', zegt Weelink. Hij isoleerde een bacterie die benzeen afbreekt met behulp van chloraat. Dat wordt gereduceerd tot chloride en daar komt zuurstof bij vrij. Die zuurstof gebruikt de bacterie om benzeen en aanverwante stoffen vervolgens aeroob af te breken. De bacterie is dus zelf het zuurstoffabriekje.

Het principe is op zich niet nieuw, legt Weelink uit. Maar hij zag wel kans een nieuwe bacterie te isoleren uit vervuilde grond en slib die dit werkje aankan. Het gaat om de Alicycliphilus denitrificans, stam BC. Volgens Weelink heeft onderzoeksinstituut TNO inmiddels een succesvolle praktijkproef uitgevoerd met deze afbraakroute van benzeen.

Maar er kleeft wel een nadeel aan: om benzeen af te breken moet er chloraat aan de bodem worden toegevoegd. 'En chloraat is op zichzelf ook een verontreiniging.' Daarom is bij de praktijktest gekozen voor een opzet waarbij na afloop het grondwater werd weggepompt.

Volgens Weelink mag de toepassing van chloraat overigens geen probleem zijn. 'Je voegt natriumchloraat toe aan de bodem. En als dat allemaal wordt afgebroken hou je kooldioxide en keukenzout over. De bodem wordt dus hooguit ietsje zouter.'

Voordat de methode kan worden toegepast, moet uiteraard wel duidelijk zijn of de bewuste bacteriën voldoende aanwezig zijn. Bovendien moet de juiste hoeveelheid chloraat worden gebruikt. Bij het Laboratorium voor Microbiologie zijn inmiddels twee aio's bezig met een vervolgstudie.

De methode van Weelink is overigens niet beperkt tot de afbraak van benzeen. De truc met chloraat is toepasbaar op veel verontreinigingen die anaeroob lastig zijn weg te poetsen.

Sander Weelink promoveert op dinsdag 18 november bij prof. Fons Stams, persoonlijk hoogleraar bij het Laboratorium voor Microbiologie van Wageningen Universiteit. / Roelof Kleis

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@wur.nl. Zie archief op http://www.resource-online.nl.