Professionalisering docent verbinden met dagelijkse praktijk
17/11/2008 14:00
Universiteit Twente
Hoe meer docenten onderlinge afhankelijkheid ervaren tijdens de uitvoering van hun werk, hoe meer zij van elkaar leren. Dat stelt organisatiepsychologe Piety Runhaar, verbonden aan adviesbureau KPC Groep. Op 20 november 2008 promoveert zij aan de Universiteit Twente. Diezelfde donderdag is de opening van het Twente Centre for Career Research. Het TCCR doet onderzoek naar de professionele ontwikkeling van medewerkers binnen het onderwijs en de zorg.
Leerresultaten van leerlingen worden voor een groot deel beïnvloed door de kwaliteit van leraren. Hun professionele ontwikkeling, ofwel het voortdurend blijven leren tijdens de loopbaan, neemt dan ook een belangrijke plek in binnen het onderwijsbeleid. Schoolbesturen en overheid investeren al geruime tijd in de implementatie van vormen van Human Resources Management in scholen. Recent voorbeeld hiervan is de invoering van Integraal Personeels Beleid (IPB) en het persoonlijke ontwikkelingsplan (p.o.p). Terwijl zoals bekend de invoering van IPB minder snel verloopt dan gehoopt, is minder bekend over de oorzaken van die trage invoering. Runhaar laat zien dat invoering van HRM in scholen niet zozeer wordt bepaald door harde factoren (zoals tijd, geld en instrumenten) maar door zachte factoren (weerstand tegen veranderingen en het als gering ervaren nut van personeelsinstrumenten).
Informeel leren
Bestaand onderzoek toont aan dat het leren van professionals in het algemeen en van leraren in het bijzonder voor een groot deel ongepland en tijdens het werk plaats vindt ('informeel leren'). Runhaar focust op het leren van docenten door reflectie, vragen van feedback, kennis delen en innovatief gedrag. Zij ging na welke individuele en organisatiefactoren een positieve invloed hebben op deze leeractiviteiten van docenten.
Naast intrinsieke motivatie van henzelf en coachende leiderschapsstijl van hun leidinggevende blijkt voor docenten een derde factor van belang: hun onderlinge afhankelijkheid ('taak- en doelinterdependentie'). Interdependentie ontstaat als zij bij hun taak- en functievervulling in het primaire proces van elkaar afhankelijk zijn. Dit kan bijvoorbeeld worden verhoogd als zij niet alleen voor hun eigen lessen en groepen verantwoordelijk zijn, maar ook gezamenlijk verantwoordelijk worden gehouden voor de ontwikkeling van multidisciplinaire opdrachten of modules.
Piety Runhaar is senior adviseur bij KPC Groep en adviseert daar over de implementatie van Human Resources Management & Development in scholen en het bevorderen van een leercultuur binnen scholen. Aan de Universiteit Twente is zij docent bij de vakgroep Organisatiepsychologie & HRD.
Zie voor de opening van het Twente Centre for Career Research (TCCR), programma en aanmelding: www.ibr.utwente.nl/tccr/.
Universiteit Twente