Boeiende Holstlezing door LED-expert Nakamura
Geplaatst: 21 november, 2008
Innovatie komt niet per definitie uit de koker van grote
multinationals. Ook zonder gigantische budgetten kunnen
wetenschappelijke doorbraken worden bereikt. Het levende bewijs stond
donderdag 20 november in de Blauwe Zaal. Prof.dr. Shuji Nakamura was
op de TU/e te gast voor de jaarlijkse Holstlezing.
De Japanse Hoogleraar (1954) werd opgeleid als elektronisch ingenieur
en ontwikkelde in 1992 de eerste heldere blauwe light emitting diode,
beter bekend als led. Hij gaf hiermee de aanzet tot de opmars van leds
in de wereld.
In een boeiende en amusante voordracht gaf Nakamura inzicht in zijn
onderzoekswerk. Hoewel hij soms slecht verstaanbaar was, kreeg hij
niettemin de lachers op zijn hand met diverse kwinkslagen. Bush likes
oil, Obama is into leds, verwijzend naar de energieverslindende
Verenigde Staten.
Want een van de meest waardevolle aspecten van leds is het enorm lage
energieverbruik. Nog geen tien procent van de stroombehoefte van een
normale gloeilamp. Leds gaan bovendien honderd keer langer mee,
bevatten geen giftig kwik en geven veel minder warmte af.
Geen wonder dus dat Europa en Australië de gloeilamp in de ban doen
ten voordele van leds. Maar de Verenigde Staten zijn, met uitzondering
van de staat Californië, nog niet zover. Dat kan met de komende nieuwe
president Obama wellicht veranderen, hoopt Nakamura.
De led-expert benadrukt dat hij altijd voor een klein, bescheiden
bedrijf in Japan heeft gewerkt. Geen partij eigenlijk voor de grote
multinationals die over honderdvoudige onderzoeksbudgetten beschikken.
Toch vond Nakamura, na vele jaren onderzoek en experimenteren, als
eerste de sleutel om met leds blauw licht te produceren. In 1995 had
hij weer een primeur; leds met violet licht. Een jaar later gevolgd
door leds die helder wit licht gaven.
De gevolgen van zijn uitvinding zijn op revolutionaire wijze terug te
vinden in ons dagelijkse leven. Leds zijn in ontelbare
gebruiksvoorwerpen verwerkt. Mobiele telefoons, displays,
verkeerslichten, televisie, autos en straatlampen kunnen niet meer
zonder. Nakamura: De Olympische Spelen dit jaar in Peking, inclusief
de lichtshows, zijn geheel met leds uitgevoerd.
Maar leds leveren meer dan louter licht. Door intensiteit en
kleurencombinaties kunnen leds ook ultraviolette straling afgeven.
Hierdoor blijven fruit en groente een week langer vers, wordt water
gezuiverd van bacterieën en doen ze dienst als groeilampen in de
agrarische sector.
Nakamura kreeg na afloop van de lezing de Holstmedaille overhandigd.
Een eerbetoon dat met veel applaus werd begeleid.
Technische Universiteit Eindhoven