Ingezonden persbericht


De Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ)
www.vvoj.nl

PERSBERICHT - 17 november 2008

Wie wint DE LOEP en wie mag zich SMOESPOES van het jaar noemen?

Wat zeggen mensen zoal om onder een interview uit te komen? En wat doen ze om informatie gedeeltelijk, helemaal niet, of zo laat te geven dat het niet meer relevant is?

Voor de eerste keer verzamelde de Vlaams-Nederlandse Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ) de smoezen die journalisten tegenkwamen om medewerking aan een onderzoeksproductie te ontlopen. De smoezen werden geselecteerd in het kader van De Loep, de prijs voor Onderzoeksjournalistiek die dit jaar voor de vijfde keer wordt uitgereikt. De winnaars van zowel De Loep als de Smoespoes worden bekend gemaakt tijdens het VVOJ-congres in Brussel op 21 november.

De winnaars van De Loep voor de tekstuele en audiovisuele producties ontvangen 1.500 euro, een oorkonde en een gegraveerde 'onderzoeksloep'. De winnaar van de aanmoedigingsprijs ontvangt een oorkonde en een geldprijs van 750 euro. De winnaar van de Smoespoes ontvangt een beeldje.

Voor meer informatie over De Loep:
Juryvoorzitter Gerard van Westerloo +31 (0)6 546 36 473, gvanwest@planet.nl of met Janneke Donkerlo: + 31 (0)6 898 775, jjdon@xs4all.nl

Voor meer informatie over De Smoespoes:
Anneke Verbraeken: +31 (0)6 410 35 209, andrajournalistiek@hetnet.nl

Voor meer informatie over de VVOJ: www.vvoj.nl

---

De genomineerden:
Bepaald door een onafhankelijke zevenkoppige jury, onder voorzitterschap van Gerard van Westerloo.

Tekstuele producties:

- Joep Dohmen van NRC Handelsblad die met zijn artikelenreeks over de misstanden bij de Belastingdienst zowat de hele belastingdienst op de schop neemt.
- Vasco van der Boon en Gerben van der Marel van Het Financieele Dagblad die in een 64-delige artikelenserie een aantal vastgoedkoningen, met name van het Bouwfonds en van het Philips Pensioenfonds, van hun troon stoten.
- Jan Meeus en Herman Staal van NRC Handelsblad die in een tweeluik effectief en vasthoudend in kaart brengen wat er mis is bij ProRail en aan het onderhoud van het Nederlandse railnetwerk.

Audiovisuele producties:

- Wim Van den Eynde en Jan Puype van Panorama (VRT) die in Pax Electrabel de greep van elektriciteitsproducenten op de Belgische energiemarkt, de regering, de belastingdienst en zelfs de universiteiten in kaart brengen.
- Marije Meerman, William de Bruijn en Barbara Coolen van Tegenlicht (VPRO) die in De verkoop van een oorlog op onthutsende wijze laten zien hoe de 'Coalition of de willing' in de oorlog met Irak tot stand kwam en aan het publiek werd verkocht.
- Hetty Nietsch en André Tak van Zembla (VARA/NPS) die met behulp van zelf opgespoorde cijfers, statistieken en getuigen in Moord, doodslag, taakstraf aantonen dat ook na zeer ernstige misdrijven vaak een taakstraf opgelegd wordt die van het begrip straf weinig heel laat.

Aanmoedigingsprijs

- Het artikel van Liset van Ravenzwaaij en Steven Vandenbergh in Het Parool, getiteld Een sint-bernard geeft 135 dagen licht. In dit artikel beschrijven de beide beginnende journalisten, ten tijde van het schrijven nog stagiaires, het einde van menig huisdier dat, tot bioproduct verwerkt, postuum een bijdrage levert aan de energievoorziening.
- Het boek van Mirjam Pool, Alle dagen schuld,dat op indringende wijze de huiselijke en financiële situatie van de allerarmste inwoners van Almelo beschrijft en en passant onthult hoe alcoholverslaafden ten onrechte gebruik maken van een WAJONG-uitkering.


---

Allemaal smoesjes
De smoezenselectie:

Doe-het-zelf journalistiek
'Ik praat niet met journalisten, want alles wat ik over deze zaak te zeggen heb, zeg ik in mijn zojuist gestarte eigen weblog.' Fraudeverdachte Hans van Tartwijk, projectontwikkelaar Trimp & van Tartwijk. Van: Vasco van der Boon en Gerben van der Marel, artikelenserie vastgoedfraude, Het Financieele Dagblad

Ongezonde woordvoering
'Ik kan u niet te woord staan want mijn dokter heeft me net voor de komende vier weken een telefoonverbod opgelegd.' Dit zei de fraudeverdachte Olivier L., voormalig financieel directeur van Bouwfonds, toen de journalisten bij hem aan de deur kwamen om hem te bevragen. Van: Vasco van der Boon en Gerben van der Marel, artikelenserie vastgoedfraude, Het Financieele Dagblad

Geen commentaar
'Zolang deze zaak onder de rechter is, geven wij geen enkel commentaar. Dat kan tot onze spijt inderdaad betekenen dat we de komende tien jaar niet op uw vragen in kunnen gaan.' Woordvoerder Roelina Bolding van de Rabobank.
Van: Vasco van der Boon en Gerben van der Marel, artikelenserie vastgoedfraude, Het Financieele Dagblad

Doorzichtig als glas
'Op ons congres over transparantie en integriteit in de vastgoedsector is alleen de vakpers welkom, want met de vakpers kunnen wij goeie afspraken maken.' Voorzitter René Hogenboom van de Vereniging van Institutionele Beleggers in Vastgoed Nederland (IVBN) Van: Vasco van der Boon en Gerben van der Marel, artikelenserie vastgoedfraude, Het Financieele Dagblad

Euhhm..
ÂŽMooi project van u, maar ik kan daar echt niet aan meewerken want ik ben politiek gezien nog steeds in functie.ÂŽ Simon Wren, het huidige hoofd pers van de Britse Home Office, in maart 2003 het Britse hoofd pers bij het begin van de Irak Oorlog. Van: Marije Meerman, William de Bruijn & Barbara Coolen, De Verkoop van een Oorlog, Tegenlicht VPRO .
Veel te specifiek
'I cannot give you the degree of specificity that you are seeking; in fact, I can't even come close. I was working with people who were in charge of people who were in charge of people who were working with over 90 countries initially..' Lawrence Wilkerson, ex/stafchef van de Amerikaanse minister van BuZa Colin Powell. Van: Marije Meerman, William de Bruijn & Barbara Coolen, De Verkoop van een Oorlog, Tegenlicht VPRO. .

Please, hou me geheim
'She doesn't want to do anything that could in any way potentially jeopardize any relationships (or potential relationships) by making her position and/or her purpose public and visible.' Lt Col Almarah K. Belk, USAF, APR, Public Affairs Officer, over de weigering tot een interview van de assistente van Robert Gates. Van: Marije Meerman, William de Bruijn & Barbara Coolen, De Verkoop van een Oorlog, Tegenlicht VPRO. .
Ouwe koek
'Dit is vijf jaar geleden allemaal al uitgebreid toegelicht in de Tweede Kamer, het heeft echt geen nut dit allemaal weer op te rakelen.' Een woordvoerder licht toe waarom Nederland niet meewerkt aan de productie. Van: Marije Meerman, William de Bruijn & Barbara Coolen, De Verkoop van een Oorlog, Tegenlicht VPRO.

Niet zonder ons!
Joep Dohmen mag niet bellen met (oud)medewerkers:
'Voor de goede orde wil ik je er op wijzen dat de mediacontacten van alle medewerkers en oud medewerkers van de Belastingdienst via de afdeling persvoorlichting lopen.' Persvoorlichter Marcel Homan, Belastingdienst
Van: Joep Dohmen, Chaos bij de Belastingdienst, serie verhalen over de Belastingdienst, NRC Handelsblad

Tergend traag
Eerste mail met verzoek van Joep Dohmen om wat simpele informatie: 17 januari 2008 Tweede mail met verzoek om informatie: 22 januari 2008 Tigste mail met verzoek om nog steeds dezelfde informatie: 14 maart 2008 Uiteindelijk komt er een antwoord op 18 maart 2008, met deze informatie toegevoegd: '..... .?De naam van de betreffende afdeling is overigens al enige tijd geleden veranderd...' Persvoorlichter Marcel Homan, Belastingdienst
Van: Joep Dohmen, Chaos bij de Belastingdienst,
serie verhalen over de Belastingdienst, NRC Handelsblad

Hou dicht die deur
Antwoord op poging 1 tot een interview
'Ons bedrijf is absoluut niet interessant.'
Poging 2
'Ik zie geen meerwaarde in een verhaal over ons bedrijf' Poging 3
'Kunnen jullie nog eens uitleggen wat de context is?' Poging 4
'Wat was de context ook al weer? Nou vooruit.'
Directeur dierverwerkingsbedrijf Rendac, Son.
Van: Steven Vandenbergh en Liset van Ravenzwaaij,
Een sint-bernard geeft 135 dagen licht, Het Parool

Visionair
'Wij praten hier niet over, wij kijken liever vooruit.' Mark Weering, woningbouwvereniging St. Joseph, Almelo. Van: Mirjam Pool, boek: Alle dagen schuld.


---


---- --