Groen!

De voornaamste amendementen

Horizoncongres

Discussie

Er liggen nog verschillende zaken op tafel waarover op het congres behoorlijk zal gedebatteerd worden. Over groene groei, over de onthaaste schooldag, over de multiculturele stad, het basisinkomen... de discussies zullen nog stevig zijn.

Ecologische Economie

Wie durft, in het licht van deze sombere tijden, nog tegen te spreken dat het huidige economisch beleid faalt? Als de huidige machtshebbers de economie blijven sturen, rijden we onszelf de vernieling in. Dat willen wij voorkomen en daarom moeien we ons in de discussie over economie, financiën en fiscaliteit. We zijn ervan overtuigd dat als de groenen het voor het zeggen zullen hebben, we een uitweg uit deze crisis kunnen vinden. Sleutelbegrippen in deze uitweg zijn:
* Een andere kijk op welvaart als kompas voor ons economisch beleid,
* een sterke overheid die door regelgeving, productnormering, stimulering en een belastingspolitiek zorgt voor het binnen brengen van sociale en ecologische doelstellingen in het economische systeem ,

* een verschuiving van de belasting van arbeid naar de belasting op kapitaal en op milieuvervuilend gedrag,

* lokale productie en consumptie met internationaal een centrale rol voor fair trade,

Groene new deal Groen! sleutelt aan een ambitieuze groene New Deal die van de crisis een momentum maakt om eindelijk te kiezen voor een ware duurzame, ecologische economie. Die groene new deal is een investeringsprogramma dat ecologische productie en innovatie centraal stelt. Het is een geïntegreerde aanpak van de financiële, de economische crisis, de klimaat- en de energiecrisis. Dit investeringsprogramma wordt uitgewerkt in een pact met alle overheden, de sociale partners en de milieubeweging. Op ons congres debatteren we o.a. over de inhoud, de toon, en de voorwaarden van zo'n groene New Deal. In wat willen we investeren? Waar willen we naar toe? Hoe meten we het menselijk geluk dat onze economie opbrengt?

Groene groei Een belangrijk idee waarover gedebatteerd wordt, is groene groei. Is dit een contradictio in terminis of is het integendeel de enige mogelijke redding van onze werkgelegenheid en welvaart? Iedereen is het erover eens dat herstel van het klimaat en meer respect voor de natuur broodnodig zijn. Vanuit een klassieke ecologische visie valt dit echter onmogelijk te rijmen met een verdere economische groei aangezien we nu al ver boven onze stand leven. Is het dan onzin om te praten over groene groei of juist niet? Kan het zijn dat een andere soort groei bestaat die jobs en welzijn creëert en die tegelijkertijd de druk op het milieu met een factor tien vermindert? Hoe ziet die groei er dan uit, hoe definieer je die, hoe kan een overheid groene groei ondersteunen? Moeten we streven naar een op Cradle to Cradle gebaseerde technofix of is dat een utopie voor dagdromers? Is groene groei het antwoord op de dreigende economische recessie? Of is het toch beter om ook groene groei definitief af te zweren en de omslag te maken naar een economisch evenwicht op een lager niveau? Kunnen we gaan voor een economie van het genoeg, waar minder gewerkt wordt, minder geconsumeerd en minder geproduceerd? Het zijn allemaal uiterst relevante en essentiële vragen.

Financiële crisis en een publieke bank Groen! heeft een reeks antwoorden klaar (cfr. Het 21 punten programma dat op 9 oktober gelanceerd werd) die hoofdzakelijk pleiten voor een structurele hervorming van de bestaande private financiële sector. Maar is dit voldoende? Moeten we niet nog veel verder gaan en bijvoorbeeld ook pleiten voor het herinvoeren van een publieke bank? De vraag ligt voor op het congres.

En nog ... Naast deze discussiepunten, liggen er nog 21 andere vraagstukken voor in het blok: Ecologische Economie. We zullen het hebben over emissiehandel, over de vrijheid van de markt, over het winststreven van bedrijven, over de rol van vakbonden, mogelijke antwoorden op een dalende koopkracht, enz...

Zorg voor kwaliteit van leven

Alle mensen moeten in staat kunnen zijn om hun leven kwaliteitsvol in te richten. Ze moeten kunnen kiezen. Zo vindt Groen! dat alle gezinnen
- ook eenoudergezinnen, nieuwsamengestelde gezinnen en armere gezinnen
- zorgarbeid moeten kunnen opnemen binnen het gezin. De overheid moet die vrijwillige zorgarbeid voldoende waarderen. Dat is nodig als we de stijgende zorgvraag willen opvangen en de toenemende dualisering in de zorgsector willen stoppen. Het kan niet dat wie rijk is, zich professionele zorg op maat kan veroorloven en wie arm is onvoldoende aangepaste zorg krijgt. Een doorgedreven activeringsbeleid dat mensen opjaagt en uitsluit werkt niet emanciperend maar zorgt voor extra druk en angst. Groen! wil andere oplossingen. Wij willen mensen die het tempo van deze samenleving niet halen, een zinvol leven laten uitbouwen in plaats van ze ergens te parkeren. Het onderwijs hanteert nog te veel een arbeidslogica: leren voor een goede job als je later groot zal zijn. Anderzijds verwachten we dan weer wel van het onderwijs dat het een antwoord biedt op de `bijwerkingen' van een maatschappij die de lat steeds hoger legt en de druk op gezinnen en kinderen verhoogt, zonder dat daar de nodige middelen voor worden voorzien. Groen! stelt maatregelen voor die vrouwen én mannen beter in staat moet stellen om zorgtaken op zich te nemen (zoals de opbouw van sociale rechten - volwaardig pensioen, tijdskrediet, ouderschapsverlof
- voor mensen die zorgtaken op zich nemen). Sleutelbegrippen in onze kijk op zorg voor gezinnen zijn:
* zelforganisatie door onder meer een doorgedreven deregulering in de zorgsector en een omkering van de financiering (voorzieningen worden niet langer rechtstreeks door de overheid gefinancierd maar via de zorgbehoevende),

* nabij brengen van zorg door de uitbouw van buurtzorgzones.

Er liggen enkele duidelijke discussiepunten voor.

Basisinkomen Zal het congres het voorstel aanvaarden om op termijn te kiezen voor de invoering van een onvoorwaardelijk individueel basisinkomen? Om ons op die manier radicaal en duidelijk af te zetten tegen het activeringsverhaal? Om de armoede van kansarmen snel en substantieel te verminderen door hen een basisinkomen te geven dat ze kunnen aanvullen op een manier die zij aankunnen? En kunnen we zo de autonome sfeer los van markt en staat, een basiswaarde van Groen!, herwaarderen?

Onthaaste schooldag Het voorstel van de onthaaste schooldag veroorzaakte heel wat beroering. Door de nadruk in de media op een uitbreiding van de schooluren stootte het voorstel hier en daar op weerstand. Toch konden de principes van de onthaaste school als een school waar alle kinderen alle talenten kunnen ontwikkelen ook op veel steun rekenen. Het congres zal uitsluitsel geven. Gaan we op dit idee verder of gieten we onze bezorgdheden in andere voorstellen?

Ecosteden en burgerschap

Hoe maken we samenleven aantrekkelijk en duurzaam in een sterk verstedelijkt en steeds diverser Vlaanderen in de 21ste eeuw? Groen! kiest op haar congres voor ecosteden: verantwoordelijke steden die hun ecologische impact niet verhalen op andere niveaus of generaties. Een ecostad creëert de voorwaarden zodat iedereen zijn ecologische voetafdruk kan verkleinen op vier terreinen: energie (lage energiegebouwen en passiefwoningen), mobiliteit (een autoluwe stad), ruimtegebruik (geen uitwaaiering van de stad)- en grondstoffengebruik.. Groen! wil ook opnieuw het thema van de multiculturele stad een belangrijke plaats geven in haar denken en handelen. Centraal hierbij staat het idee van volwaardig burgerschap. Ook over dit thema zijn in de voorbereiding heel wat discussiepunten naar boven gekomen.

Verhouding steden en platteland Vandaag staan steden en gemeenten te vaak tegenover elkaar. Voor Groen! mogen niet de gemeentegrenzen het debat bepalen, maar primeert de toekomstvisie. Hoe worden bewoners binnen en buiten de stadsgrenzen elkaars bondgenoten. Hoe kunnen we kiezen voor kwaliteitsvolle steden én gemeenten, het behoud en de uitbreiding van open en groene ruimte, duurzame mobiliteit en een grotere gelijkheid tussen mensen?

Sociale mix Discussie is er ook over de wenselijkheid en haalbaarheid van een sociale mix in onze steden en wijken. Groen! kiest voor sociale stadsontwikkeling: niet de prestigeprojecten maar de algemene kwaliteit van de woonwijken telt. Een sociale en een groene stadsontwikkeling wil alle wijken kwaliteitsvol maken voor alle bewonersgroepen. Maar hoe voorkom je daarbij sociale verdringing? Hoe behouden kwetsbare groepen hun plaats in de wijk en de stad bij renovatie? Kan en moet je doelstellingen hier rond ook in cijfers verankeren? Stof voor debat.

Multiculturele steden Sommige stadsdelen veranderden de voorbije decennia grondig van uitzicht door de komst van migranten. De multiculturele samenleving kan een verrijking zijn maar omdat ze niet goed georganiseerd is, brengt ze ook heel wat spanningen met zich mee. Groen! kiest voor volwaardig burgerschap voor iedereen die hier woont. Het debat gaat over de invulling ervan: welke set van rechten en verantwoordelijkheden op sociaaleconomisch, politiek en cultureel vlak? Groen! wil daarbij verantwoordelijkheden eerlijk toewijzen. Sterke actoren zoals de overheid of bedrijven kunnen meer doen dan individuen onderaan de maatschappelijke ladder. Dit is alvast een verschil tussen een linkse en een rechtse visie. Het debat gaat ook over de vraag waar je verantwoordelijkheden legt. Waar stuit het klassieke rechten- en plichtenverhaal op haar grenzen? Wanneer leidt verplichten tot uitsluiten? Welke rechten, plichten en verantwoordelijkheden benoemen we vanuit een groene visie? Groen! verwerpt de liberale gedachte dat alleen individuen tellen. Dialoog is cruciaal. Maar ook de allochtone gemeenschappen hebben een aanzienlijke bijdrage te leveren. Zij kunnen bijdragen om individuen aan te sporen hun eigen verantwoordelijkheid te dragen. Voor Groen! heeft ook het allochtone middenveld een rol op vlak van intern debat en mobilisatie.