Universiteit van Tilburg 19 november 2008
Kloof rechtsvergelijkende theorie en praktijk nog groot
Inaugurele rede Maurice Adams over het dichten van de kloof
Vergelijking van verschillende rechtsstelsels is een populaire vorm
van juridisch wetenschappelijk onderzoek. Toch bestaat tussen de
rechtsvergelijkende theorie en het onderzoek in de praktijk nog altijd
een kloof, betoogt hoogleraar Encyclopedie van het recht Maurice
Adams. In zijn inaugurele rede op 26 november schetst hij
methodologische inzichten om die kloof te dichten.
De rechtsvergelijking wordt de laatste jaren steeds meer toegepast in
het rechtswetenschappelijk onderzoek. Zo bleek onlangs dat 43% van de
juridische proefschriften in Nederland gebruik maakt van de
rechtsvergelijking als methode van onderzoek, waarbij twee of meer
rechtsstelsels worden vergeleken. Toch is het opvallend dat er tussen
de rechtsvergelijkende theorie en de praktijk nog altijd een kloof
bestaat: over de methode wordt weliswaar veel gesproken, maar in de
toepassing blijkt er nog weinig methodologisch bewustzijn. Hoogleraar
Encyclopedie van het recht Maurice Adams komt in zijn inaugurele rede
aan deze tekortkoming tegemoet door van de praktijk naar de theorie te
werken. Aan de hand van twee voorbeelden uit de praktijk van het
rechtsvergelijkende onderzoek ontwikkelt hij een aantal
methodologische inzichten die van belang zijn voor de
rechtsvergelijkende onderzoeker. De voorbeelden hebben betrekking op
de motiveringspraktijk van de hoogste rechter enerzijds, en de
regulering van euthanasie anderzijds. In beide gevallen gaat het om
onderzoek waarbij Adams zelf betrokken is geweest.
Het thema van deze rede past binnen het werk van de Research Group for
Methodology of Law and Legal Research, verbonden aan de Faculteit
Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Tilburg. Doel van de
Research Group is het bevorderen en zelf doen van onderzoek naar de
methodologische aspecten van rechtspraak, wetgeving en
rechtswetenschappelijk onderzoek.
Maurice Adams (1964) studeerde aan de Universiteiten van Maastricht,
Leuven en Oxford. Tussen 1997 en 2007 was hij aan de Universiteit
Antwerpen verbonden als professor voor grondslagen van het recht.
Sinds 2007 werkt hij aan de Universiteit van Tilburg als hoogleraar
Encyclopedie van het recht. Hij is ook nog deeltijd hoogleraar voor
rechtsvergelijking aan de Universiteit Antwerpen. Adams'
wetenschappelijke belangstelling gaat uit naar de grondslagen van het
recht (met name de relatie tussen recht en politiek), de
rechtsvergelijking en naar methodologische vraagstukken met betrekking
tot het recht en het rechtswetenschappelijk onderzoek. Behalve een
groot aantal artikelen, publiceerde hij recentelijk onder meer Recht
en democratie ter discussie (Universitaire Pers Leuven, 2006, 312 p.)
en Euthanasia and Law in Europe (Oxford, Hart Publishing, 598 pp.,
samen met John Griffiths en Heleen Weyers). Binnenkort verschijnt
onder zijn redactie (samen met N. Huls en J. Bomhoff) The Legitimacy
of Highest Courts' Rulings (TMC Asser Press, 478 p.).
Universiteit van Tilburg