Universiteit Maastricht

Universiteit Maastricht
Persbericht
26 november 2008

Grote beurs voor jong onderzoekstalent

Onderzoek aderverkalking in stroomversnelling

Dr. Esther Lutgens (33), een van de meeste getalenteerde onderzoekers van het onderzoeksinstituut CARIM van de Universiteit Maastricht, krijgt een beurs van 1,65 miljoen euro van de Duitse Alexander von Humboldt Stichting. Met dat geld gaat ze vanaf januari 2009 een vijfkoppige onderzoeksgroep leiden aan het eveneens cardiovasculaire onderzoeksinstituut IMCAR van de Universiteit van Aken (RWTH). Haar onderzoek naar het remmen van aderverkalking komt hiermee in een stroomversnelling. Ze is de derde Nederlandse wetenschapper die de beurs krijgt.

Aderverkalking is een populaire term voor de vorming van plaque in de slagaderen. Als deze plaques openbarsten, vormt zich een stolsel dat een acute vaatafsluiting veroorzaakt, met een hart- of herseninfarct tot gevolg. Esther Lutgens: 'Veel onderzoekers richten zich op de vraag hoe deze ruptuur te voorkomen. CD40L is een molecuul uit ons immuunsysteem en mijn persoonlijke favoriet. In mijn promotieonderzoek heb ik aangetoond dat als je dit molecuul remt, de plaques kleiner blijven, met minder ontstekingscellen, dus minder kans op ruptuur. Het probleem is alleen dat CD40L ook belangrijke positieve dingen doet in ons immuunsysteem, waardoor het jarenlang remmen hiervan niet toe te passen is als therapie. Mensen ondervinden er te veel negatieve bijwerkingen van.' Lutgens hoopt met haar huidige onderzoek het celtype (dat dus CD40L bevat) in de plaque te vinden dat verantwoordelijk is voor het ontstaan van stabiele plaques na remming van CD40L. Door slechts een deel van die cel te remmen en de rest van het CD40L molecuul met rust te laten, denkt ze een therapievorm voor mensen te kunnen ontwikkelen. Op dit moment werkt ze alleen nog in proefdiermodellen.

De Duitse Alexander von Humboldt Stichting nodigt excellente onderzoekers uit het buitenland uit een onderzoeksvoorstel in te dienen dat ze aan een Duits instituut willen verwezenlijken. Met de 1,65 miljoen euro gaat Lutgens twee aio's, twee post-doconderzoekers en een analist aan het werk zetten in Aken, waar ze zelf ook deels zal werken. 'Dat is een verdubbeling van mijn huidige onderzoeksgroep, dus dat is fantastisch. Het betekent dat mijn huidige onderzoek veel sneller zal lopen, dat ik wat nieuwe onderzoekslijnen ernaast kan opzetten en dat we ook de wat minder voor de hand liggende onderzoeksideeën kunnen uitproberen.' Ze koos voor het IMCAR-instituut in Aken omdat daar al nauwe samenwerking mee bestaat en het een zeer goed geoutilleerd, groot laboratorium heeft. 'Eigenlijk intensiveert deze beurs de nauwe samenwerking tussen IMCAR en CARIM vooral, met mij als schakelpunt.'