ChristenUnie
Bijdrage Cynthia Ortega-Martijn begroting Sociale Zaken
Bijdrage Cynthia Ortega-Martijn begroting Sociale Zaken
dinsdag 25 november 2008 15:39
Voorzitter. Bij een neergaande economie gebeurt het vaak dat de
zwakkeren de zwaarste klappen moeten opvangen. Juist in deze fase is
dus ook verbondenheid en vertrouwen een groot goed, ten einde met
elkaar te kunnen blijven bouwen aan een samenleving waarin ieder tot
zijn recht komt. De fractie van de ChristenUnie is dan ook van mening
dat de minister juist met deze begroting een schild kan vormen voor de
zwakkeren. Door deze ogen beschouwt de fractie van de ChristenUnie
vandaag de begroting.
Wij juichen het toe dat het kabinet stevig inzet op "Van werk naar
werk". De poortwachtercentra, tijdelijke mobiliteitscentra en
detachering kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. Tegelijkertijd
is het van belang dat werknemers en flexwerkers zich blijven kunnen
ontwikkelen om aansluiting te kunnen vinden op de arbeidsmarkt.
Daarmee vergroten zij hun kans om aan het werk te blijven. Bedrijven
moeten meer investeren in een mobiliteitsbeleid en een leeftijdsbewust
personeelsbeleid. Is de minister het met mij eens dat deze zaken niet
meer vrijblijvend kunnen zijn? Wil hij toezeggen dat hij de sociale
partners zal stimuleren om binnen de cao's hieraan invulling te geven?
Het is goed dat het kabinet heeft besloten om onder strikte
voorwaarden werktijdverkorting mogelijk te maken. De match tussen
vraag en aanbod moet echter verbeterd worden. Een middel hierbij is
omscholing. Het kost bedrijven nog veel bureaucratie om hiervoor
middelen te verkrijgen. Dit kan beter. Ik stel voor dat werkgevers een
trekkingsrecht krijgen uit de OenO-fondsen, maar bijvoorbeeld ook uit
de re-integratiepot, indien daar een concrete vacature mee vervuld zou
worden. De toetsing van de juiste besteding van de middelen kan
achteraf plaatsvinden door het UWV. Uiteraard zal het geld
teruggevorderd worden als het niet goed besteed is. Is het kabinet
bereid deze mogelijkheid te onderzoeken?
De economische crisis hangt als een zwaard van Damokles boven de
hoofden van de mensen met een beperking, zoals Wajongers en WSW'ers.
Het vinden van werk is al moeilijk voor deze groep, maar ook het in
dienst blijven wordt nu steeds belangrijker. Het kabinet zet met de
wetswijziging Wajong een hoop instrumenten in om de jongeren naar een
reguliere baan te begeleiden. Wij komen hier later op terug. Ik wil de
minister nu al meegeven om de sociale partners op het hart te drukken
binnen de cao's concrete afspraken te maken over de tewerkstelling van
deze jongeren.
Wij worden er regelmatig mee geconfronteerd dat bedrijven zelf intern
een coach willen organiseren. Het gaat dan om iemand die binding heeft
met het bedrijf en de interne schakel vormt tussen de jongere en het
bedrijf. Graag hoor ik van de minister of hij in elk geval wil
onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor werkgevers om gebruik te
kunnen maken van een interne jobcoach.
Tijdens de behandeling van de Wet SUWI is al gesproken over het belang
van de informatievoorziening aan cliënten van de LWI's.
Zelfredzaamheid staat voorop. Bovendien moeten LWI's hun
dienstverlening nu ook richten op Wajongers en arbeidsgehandicapten,
een nieuwe tak van sport. Daarom ziet mijn fractie het belang van een
onafhankelijke informatievoorziening op de werkpleinen. Op dit punt
heb ik een amendement ingediend.
Zoals eerder gezegd zal er een structurele krapte op de arbeidsmarkt
ontstaan, hoe raar dat op dit moment ook mag klinken. Het kabinet
heeft al een aantal maatregelen genomen om doorwerken, ook na het
65ste jaar, te stimuleren, als de mensen dit zelf willen. Toch
schijnen er nog steeds arbeidscontracten te bestaan op basis waarvan
men gedwongen wordt na het 65ste jaar te stoppen met werken. Dit
bevreemdt ons. Daar gaat een dubbel signaal van uit. Ik vraag daarom
de minister om cao's met een leeftijdsbepaling inzake uittreding niet
meer bindend te verklaren. Is hij daartoe bereid?
Nu iets over de vrijwilligers. Uitkeringsgerechtigden die
vrijwilligerswerk verrichten of tijdelijk iets bijverdienen, moeten
hiervoor niet bestraft worden. De bijverdienregeling maakt het
mogelijk dat uitkeringsgerechtigden een deel van hun
vrijwilligersvergoeding mogen houden. De huidige bijverdienregeling is
echter al een aantal jaren niet geïndexeerd. Feitelijk betekent dit
dus een uitholling van de regeling. Dat vindt de ChristenUnie niet
wenselijk. Bijstandsgerechtigden kunnen door middel van
vrijwilligerswerk de aansluiting met de arbeidsmarkt behouden en mogen
zeker beloond worden voor het nuttige werk dat zij leveren. Vandaar
dat de ChristenUnie voorstelt, de bijverdienregeling te indexeren met
hetzelfde percentage als waarmee de uitkeringen worden verhoogd. Is de
minister hiertoe bereid?
Ik kom te spreken over maatregelen op het gebied van arbeid en zorg.
Het ouderschapsverlof wordt per 2009 verlengd van 13 naar 26 weken,
een prima maatregel. Gelukkig is de uitbetaling van de korting nu ook
losgekoppeld van de levensloop. De regeling zal zo veel
aantrekkelijker worden. Tegelijkertijd blijkt het raar dat je de
korting pas krijgt als je belastbaar inkomen in een jaar van opname
lager is dan in het voorgaande kalenderjaar. Als je het
ouderschapsverlof verspreid over een aantal jaren opneemt, een goede
promotie maakt of start met opname aan het einde van een jaar, is de
kans groot dat je niet aan deze voorwaarde voldoet. Dat werkt de
flexibilisering van het verlof, een kabinetsdoelstelling, niet in de
hand. Onderkent de minister dit probleem en gaat hij hier iets aan
doen?
Om werken voor ouders aantrekkelijk te maken -- dan heb ik het over
man en vrouw -- heeft mijn fractie al langer gepleit voor
flexibilisering van arbeidstijden, bijvoorbeeld via schooltijdbanen.
Vorig jaar is mijn motie aangenomen om de taks voor deeltijd-plus een
pilot schooltijdbanen te laten opstarten. Hier heb ik echter nog niets
van gehoord. Wanneer komt die pilot nu? Komend voorjaar vindt er een
conferentie plaats op initiatief van de minister voor Jeugd en Gezin
met als thema "gezinsvriendelijker werkgevers". Daar zullen
schooltijdbanen ongetwijfeld nog aan de orde komen, maar ik ben
benieuwd hoe deze minister het concept verder handen en voeten gaat
geven. Mijn fractie heeft al eerder voorgesteld om het CWI gericht
naar schooltijdbanen te laten zoeken en deze ook als zodanig aan te
merken in de vacaturebank. Is de minister bereid om dit voorstel over
te nemen?
Tot slot wil ik nog de vinger leggen bij een probleem dat grote
gevolgen voor de betrokkenen heeft, namelijk de schuldenproblematiek.
Tijdens werkbezoeken ben ik geconfronteerd met veel leed op dit punt.
De staatssecretaris heeft al flinke stappen gezet in het armoede- en
schuldendossier, maar er zitten nog steeds haken en ogen aan. Een
schuldensituatie is extra schrijnend wanneer er kinderen in het spel
zijn. Daarom heb ik een aantal aanbevelingen opgenomen in een notitie
die ik u hierbij overhandig. Graag ontvang ik een reactie op de daarin
opgenomen voorstellen van de bewindslieden.