Brussel, 3 December 2008
Het oostelijk partnerschap - een nieuwe mijlpaal in de betrekkingen van de
EU met haar oostelijke buurlanden
Het voorstel van de Commissie voor een nieuw oostelijk partnerschap geeft
een nieuwe richting aan de betrekkingen van de EU met Armenië, Azerbeidzjan,
Wit-Rusland^ , Georgië, Moldavië en Oekraïne. Dit ambitieuze partnerschap
voorziet in een substantiële versterking van het politiek engagement, onder
meer door het vooruitzicht op een nieuwe generatie associatieovereenkomsten,
verreikende integratie in de economie van de EU, versoepeling van reizen
naar de EU voor burgers, op voorwaarde dat aan de veiligheidsvoorschriften
is voldaan, verbeterde veiligstelling van de energievoorziening, wat alle
betrokkenen ten goede komt, en ruimere financiële bijstand. De EU stelt een
blijvende aanzienlijke verhoging van de steun voor de hervormingen van de
partners voor, via een nieuw alomvattend programma voor institutionele
opbouw en een nieuwe multilaterale dimensie waarbinnen de partners de
problemen gezamenlijk zullen aanpakken. Het nieuwe partnerschap omvat nieuwe
maatregelen om de sociale en economische ontwikkeling van de zes landen te
ondersteunen alsook vijf baanbrekende initiatieven die op zeer concrete
wijze uiting zullen geven aan de steun van de EU.
Commissievoorzitter José Manuel Barroso verklaarde dat het oostelijk
partnerschap alleen met een sterke politieke wil en engagement aan
beide zijden de doelstellingen van politieke associatie en economische
integratie zal bereiken. "Wij moeten nog meer investeren in
wederzijdse stabiliteit en welvaart. Die inspanningen zullen snel met
grote politieke en economische voordelen worden beloond en zullen
leiden tot meer stabiliteit en veiligheid voor de EU en onze partners
in het oosten.
Van haar kant verklaarde Benita Ferrero-Waldner, Commissielid voor
buitenlandse betrekkingen en Europees nabuurschapsbeleid, dat de tijd
rijp is voor een nieuw hoofdstuk in de betrekkingen met onze
oostelijke buurlanden. "Voortbouwend op de vorderingen in de afgelopen
jaren hebben wij een ambitieus maar tegelijk evenwichtig aanbod
uitgewerkt. De veiligheid en stabiliteit van de EU worden beïnvloed
door de gebeurtenissen in Oost-Europa en de zuidelijke Kaukasus. Ten
aanzien van die landen moeten wij een krachtig, proactief en
ondubbelzinnig beleid voeren. De EU zal doorgaan met de geslaagde
aanpak van op maat gesneden programma's op een nieuwe schaal en een
sterke multilaterale dimensie daaraan toevoegen. Wij blijven echter
gehecht aan het principe dat vorderingen gepaard moeten gaan met
hervormingen van onze partners. Dit nieuwe pakket voorziet daarom in
uitgebreide steun om hen te helpen hun doelstellingen te bereiken."
Het oostelijk partnerschap speelt in op de wens van de oostelijke
buren van de EU naar toenadering tot de Europese Unie. Tegelijk is de
bijdrage van de EU tot de ontwikkeling van stabiliteit, beter bestuur
en economische ontwikkeling aan haar oostgrenzen ook voor haarzelf van
vitaal belang.
Sinds 1989 hebben zich verreikende veranderingen voltrokken langs de
oostgrenzen van de EU. De opeenvolgende uitbreidingen hebben de
geografische nabijheid van onze oostelijke buren versterkt, terwijl de
hervormingen met de steun van het Europees nabuurschapsbeleid (ENB)
deze landen politiek en economisch dichter bij de EU hebben gebracht.
De EU draagt een groeiende verantwoordelijkheid tegenover de partners
om hen te helpen de politieke en economische uitdagingen aan te pakken
waarmee zij worden geconfronteerd en hen te steunen bij hun streven
naar nauwere banden, met name in het licht van het conflict in Georgië
afgelopen zomer. Na het conflict in de Kaukasus heeft de Europese Raad
van 1 september de Commissie verzocht haar voorstel vroeger dan
oorspronkelijk gepland in te dienen.
Na overleg met de oostelijke partners stelt de Commissie voor nauwere
bilaterale betrekkingen met hen aan te knopen en een nieuw
multilateraal samenwerkingskader te lanceren. Hierna volgt een
overzicht van de belangrijkste vernieuwingen van dit initiatief:
* Nieuwe associatieovereenkomsten, met inbegrip van diepgaande en
uitgebreide vrijhandelszones met de partners die daartoe bereid
zijn en klaar zijn om de daaruit voortvloeiende verreikende
verbintenissen met de EU aan te gaan;
* Alomvattende programma's met financiële steun van de EU om de
bestuurlijke capaciteit van de partners te verbeteren;
* Geleidelijke integratie in de economie van de EU (met de nodige
asymmetrie in overeenstemming met de economie van de partners),
met inbegrip van juridisch bindende afspraken inzake onderlinge
aanpassing van de regelgeving;
* De partners aanmoedigen om op basis van wederzijdsheid een
vrijhandelsnetwerk te ontwikkelen dat op lange termijn tot een
economische gemeenschap in de nabuurschap zou kunnen uitgroeien;
* Sluiting van een mobiliteits- en veiligheidspact met de partners,
dat legaal reizen naar de EU zou vergemakkelijken en de
maatregelen voor de bestrijding van corruptie, georganiseerde
misdaad en illegale migratie zou opvoeren. Dit pact zou ook
voorzien in het aanpassen van de asielsystemen aan de EU-normen en
de vaststelling van structuren voor geïntegreerd grensbeheer, met
als uiteindelijk doel visumvrij reizen naar en van alle
samenwerkingspartners;
* De Commissie zal de mogelijkheden voor arbeidsmobiliteit
bestuderen teneinde de arbeidsmarkt van de EU verder open te
stellen;
* Grotere energiezekerheid voor de EU en haar oostelijke partners;
* Programma's voor economische en sociale ontwikkeling in de
partnerlanden, met bijzondere aandacht voor sterke economische en
sociale verschillen in die landen;
* Oprichting van vier multilaterale beleidsplatforms: democratie,
goed bestuur en stabiliteit; economische integratie en
convergentie met het EU-beleid; energiezekerheid;
interpersoonlijke contacten om de hervormingen van de
afzonderlijke partners verder te ondersteunen;
* Baanbrekende initiatieven: programma voor geïntegreerd
grensbeheer; MKB-faciliteit; bevordering van regionale
elektriciteitsmarkten, energie-efficiëntie en hernieuwbare
energiebronnen; ontwikkeling van de zuidelijke energiecorridor;
samenwerking bij preventie, paraatheid en bestrijding van
natuurrampen en door de mens veroorzaakte rampen;
* Uitbreiding van de interpersoonlijke contacten en grotere
betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld en andere
actoren, met inbegrip van het Europees Parlement;
* Extra financiële bijstand
De Commissie stelt voor dit initiatief te lanceren op een speciale top
over het oostelijk partnerschap in het voorjaar van 2009 .
Voor nadere gegevens, zie:
http://ec.europa.eu/world/enp/index_en.htm
http://ec.europa.eu/world/enp/partners/enp_armenia_en.htm
http://ec.europa.eu/world/enp/partners/enp_azerbaijan_en.htm
http://ec.europa.eu/world/enp/partners/enp_belarus_en.htm
http://ec.europa.eu/world/enp/partners/enp_georgia_en.htm
http://ec.europa.eu/world/enp/partners/enp_moldova_en.htm
http://ec.europa.eu/world/enp/partners/enp_ukraine_en.htm
---
De mate waarin Wit-Rusland in het oostelijk partnerschap zal
participeren, zal afhangen van de algemene ontwikkeling van de
betrekkingen tussen de EU en Wit-Rusland.
European Union