PH.Nieuwsbrief 326

PATIËNTENBEWEGING TELT BIJNA 800.000 LEDEN

In 2007 functioneerden in Nederland 178 patiëntenorganisaties met steun van de overheid. Tezamen telden zij 770.000 leden. Zij brachten zeven miljoen brochures uit. Hun websites ontvingen 21 miljoen bezoekers. Van hun leden namen bijna 115.000 patiënten deel aan recreatieve of voorlichtende vormen van lotgenoten contact. Van de 178 organisaties behartigt 83% haar belangen bij zorgaanbieders, 72% bij de landelijke overheid en 61% bij zorgverzekeraars. Al deze informatie verstrekte Prismant onderzoeker dr. Helen Kamphuis tijdens het congres Recente Ontwikkelingen bij Patiënten- en Gehandicaptenorganisaties, dat het Julius Centrum organiseerde op 4 december op de Universiteit Utrecht. Ondergetekende trad op als dagvoorzitter. Deze en nog veel meer getallen zijn te vinden in vier brancherapporten die mede-onderzoeker Dick Oudenampsen van het Verwey Jonker Instituut aanbood op 4 december aan onder meer: CG-raad voorzitter Fini de Pauw en NPCF-voorzitter Jopie Verhoeven. De rapporten zijn te downloaden van www.npcf.nl

AGIS HEEFT MEESTE CONTACT MET PATIËNTENBEWGING

Van de patiëntenorganisaties heeft 62% contact met AGIS ZORGVERZEKERINGEN, 32% met Achmea en 28% met MENZIS. Alle andere zorgverzekeraars scoren lager. Deze gegevens staan vermeld in het brancherapport Patiënten- en Consumentenbeweging in beeld 2008, dat onderzoeker Dick Oudenampsen op 4 dember aanbood aan onder meer: CG-raad voorzitter Fini de Pauw en NPCF-voorzitter Jopie Verhoeven. Hij deed dat tijdens het congres Recente Ontwikkelingen bij Patiënten- en Gehandicaptenorganisaties (zie ook bericht hierboven) In het rapport komen vele aspecten van belangenbehartiging aan de orde. De twee genoemde voorzitters benadrukten de rolveranderingen van hun organisaties. Deze zijn geen toeschouwer meer met commentaar, maar hoofdrolspeler in het veld. Wij willen bepalen welke onderwerpen hoog op de agenda staan, aldus Jopie Verhoeven. De genoemde rapporten zijn de downloaden van www.npcf.nl

PATIËNTENBEWEGING GAAT EUROPA IN

Veel regelgeving over ziekenhuisapparatuur en geneesmiddelen komt tegenwoordig niet uit Den Haag maar uit Brussel. De Europese landen hebben alle dezelfde problemen in de patiëntenzorg: schaarste, vergrijzing, te weinig innovatie, trage invoering van ICT en onvoldoende rechten voor patiënten. De Nederlandse patiënten- en gehandicaptenorganisaties onderkennen deze gemeenschappelijke Europese trends. Zij zoeken daarom contact met zusterorganisaties in andere Europese landen. In 2005 had 57% van de organisaties dergelijke contacten en in 2007 80%. Al deze informatie kwam naar voren in een workshop op 3 december, die het Julius Centrum in het Academiegebouw, gelegen aan het Utrechtse Domplein. Peter Cross adjunct directeur van het Picker Institute Europe leidde de workshop. Dat instituut heeft haar hoofdvestiging in Oxford en filialen in onder meer Duitsland en Zwitserland. Het Picker Institute Europe doet veel onderzoek naar patiëntenbelangen en is te vinden op www.pickereurope.org

UNIVERSITEIT NIET TOEGANKELIJK VOOR ROLSTOELER

De collegezaal Theatron van de Universiteit Utrecht bleek donderdag 4 december niet goed toegankelijk voor rolstoeler en NPCF-voorzitter Jopie Verhoeven. Zij kon het podium van die collegezaal niet oprijden om commentaar te geven op de brancherapporten die zij zojuist in ontvangst had genomen(Zie ook de berichten hierboven). Haar rolstoel was te zwaar en te breed voor de oprit. Onder grote hilariteit van de congresdeelnemers mislukte elke poging. Ondergetekende heeft excuses aangeboden voor de slechte toegankelijkheid van de collegezaal en beloofd een en ander aan te kaarten bij de universitaire leiding. Jopie Verhoeven werd niet boos en wist het incident op een geestige wijze te verweven in haar reactie.

GROOTE WAARDERING VOOR BEKWAME VERSLAVINGSZORG

In brieven aan de Tweede kamer over verslavingszorg citeert Minister Ab Klink vaak uit stukken van de RVBO, de Raad Voor Bekwaamheids Onwikkeling in de verslavingszorg. En dat is terecht. Want de RVBO publiceerde de bestseller Wat elke professional moet weten over verslaving, die in zes maanden een oplage bereikte van 5.000 exemplaren. Ook toetste de RVBO in 2007 de kwaliteit van HBO- en universitaire opleidingen, van na- en bijscholing en bedrijfscursussen in de verslavingszorg. Thans is de RVBO bezig om de competentieprofielen van alle professionals in de verslavingszorg uit te schrijven in vergelijkbare termen, en wel in die van de bekende CanMed-termen. Dan worden deze profielen vergelijkbaar en wordt taakverschuiving en samenwerking makkelijker. De bezielende kracht van de RVBO, die eind november bijeenkwam, is secretaris Wim Buisman, die te bereiken is op wim.buisman@ggznederland.nl Ondergetekende is voorzitter.

BETALING PER ATTITUDE WERKT

In Duitsland ontvangen internisten en huisartsen in disease management programma's geld voor de bereidheid om 1. geanonimiseerde databestanden over hun patiënten af te staan aan zorgverzekeraars en 2. twee maal per jaar deel te nemen aan nascholing en intervisie over onder andere die aangeleverde data. Ze worden dus niet extra betaald op kwaliteitsindicatoren of een geringer aantal verrichtingen. Alleen de attitude om toetsbaar te werken (door informatie te verstrekken en te bespreken) wordt betaald met een bedrag van 500 tot 1000 euro per jaar, per arts. Deze betaling per attitude werkt uitstekend. In sommige Duitse deelstaten doen alle artsen mee. Dankzij deze vorm van betaling kregen toetsing en intervisie een impuls en daalde de gemiddelde HbA1C van diabetespatiënten aanmerkelijk. In de Masterclasses die Juliusdocent dr. Henk van de Steeg en ondergetekende geven, valt de betaling per attitude steeds weer in goede aarde bij de deelnemers.

ZORGINNOVATIE IN VIJF BEDRIJVEN (4)

Op 12.11 gaf ondergetekende een gastcollege over zorgvernieuwing bij de Nederlandse Zorgautoriteit (zie ook PH.Nieuwsbrief van 16.11 nr 323 op www.integratedcare.nl/nieuwsbrieven). Ik reikte een beleidsmodel aan: Zorginnovatie in vijf bedrijven. In vijf afleveringen van de PH.Nieuwsbrief bespreek ik dit model. Het is gebaseerd op het recente model van de Britse Medical Research Council. Dat staat beschreven op www.mrc.ac.uk/complexinterventionsguidance Wat ik hieronder opschrijf is dus academische fictie op basis van dit model. Het is niet de praktijk van nu. In het vierde bedrijf rapporteren de onderzoekers aan het bureau Innovatiewijzer, dat de internet nacontroles van heup- en kniepatiënten gelijkwaardig zijn aan poliklinische nacontroles. Zij doen die uitspraak op basis van studie naar klinische uitkomsten, patiëntenervaringen en kosten. Innovatiewijzer volgt de onderzoeker en verklaart dat de internet nacontroles geen innovatie meer zijn, maar routinezorg. In overleg met de Nederlandse Orhopeden Vereniging (NOV) past zij de DBC aan: voortaan mogen uit de DBC te internet nacontroles worden betaald in plaats van poliklinische nacontroles. Tevens gaat Innovatiewijzer zich over de implementatie van de internet nacontrole buigen. Die komt in het vijfde en laatste bedrijf aan de orde. De PPP's van mijn lezing op 12.11 bij de NZA tref je aan op www.integratedcare.nl doorklikken op Nieuwsbrief/lezingen en daarna op lezingen. Het Engelse beleidsmodel plus deze serie berichten in vijf afleveringen komen uitgebreid aan de orde op het congres Recente ontwikkelingen in zorgpaden en zorgstraten in Nederlands en internationaal onderzoek, in ziekenhuizen en bij de Nederlandse Zorgautoriteit. Dat vindt plaats op vrijdag 30 januari op het UMC Utrecht. Surf naar www.integratedcare.nl klik door op nascholing en meld je aan. Wil je vanuit jouw ziekenhuis of instantie met meer dan vijf personen komen? Wil je als docent met je hele opleidingsgroep komen? Wil je met een grote delegatie van jouw beroepsorganisatie komen? Stuur dan een mail naar congresorganisator Margriet Hageman op g.m.c.hageman@umcutrecht.nl en vraag naar groepskortingen

GEVANGENISARTSEN EN -DIRECTEUREN VINDEN ELKAAR

Op 25 november en 2 december hebben 32 justitieel geneeskundigen en enkele directeuren van gevangenissen elkaar gesproken over raakvlakken van medisch beleid en algemeen beleid. Zij deden dat onder leiding van de directeur gevangeniswezen van het Ministerie van Justitie Peter van de Sande en huisarts Joep van Buuren, die de Julius nascholing leidt van huisartsen en sociaal geneeskundigen die in gevangenissen, asielzoekerscentra en huizen van bewaring werken. De ontmoetingen van artsen en directeuren vonden plaats tijdens de tweede middag van de nascholingscursus voor justitieel geneeskundigen. Ze waren voor betrokkenen historisch. Een huisarts: ik heb in die dertig jaar dat ik in gevangenissen kom nog nooit een directeur gezien. Een directeur: ik heb nog nooit een huisarts te pakken gekregen: ze hebben altijd haast. Tijdens de gesprekken op 25/11 en 2/12 kwam veel casuïstiek aan de orde: bijvoorbeeld of gevangenbewaarders een zieke verantwoord kunnen observeren.

ENGELSE ZIEKENHUIZEN WORDEN VEILIGER MAAR...

Over de periode 1996 tot 2007 is het indexcijfer voor de sterfte in Engelse ziekenhuizen gedaald van 114 naar 82 (2001=100). Dit indexcijfer is gestandaardiseerd voor leeftijd, geslacht, case-mix, spoed en niet spoed, co-morbiditeit en nog enkele andere factoren. Ook daalde de incidentie van MRSA uitbraken in Engelse ziekenhuizen. Op basis van deze indicatoren stelt een Londense onderzoeksgroep, dat de veiligheid in Engelse ziekenhuizen toeneemt. Zij wijzen er evenwel op, dat andere indicatoren (voor administratieve fouten en medicatiefouten) aangeven dat de ziekenhuizen onveiliger worden. Maar dat zou ook kunnen liggen aan betere registratie van de fouten. Het zeer lezenswaardige artikel van de Londense onderzoeksgroep is te vinden in de Britisch Medical Journal van 13 november 2008 en wel als volgt: Vincent C. c.s., Is health care getting safer?, BMJ 2008, 337, a2426

UMC UTRECHT ZOEKT HOOGLERAAR PUBLIC HEALTH

Gepromoveerd, gerenommeerde onderzoeker in de Public Health, bewezen werfkracht, uitstekende reputatie, inspirator, leider, goede communicator, initiatiefrijk en organisatiesensitief, dat zijn de kwalificaties van de persoon die het UMC Utrecht zoekt als voltijds hoogleraar Public Health binnen het Julius Centrum. De advertentie staat dezer dagen in De Volkskrant. Je treft hem aan op de website www.werkenbijhetUMCUtrecht.nl Meer informatie voor deze functie geeft de voorzitter van de benoemingsadviescommissie prof. Dr.Andy Hoepelman,infectieziekten specialist. Hij heeft als emailadres I.M.Hoepelman@umcutrecht.nl Tot zover dit bericht. Ondergetekende is heel blij met deze versterking van de Public Health en ziet uit naar een hechte samenwerking. Er zijn twee Public Health terreinen waarop het Julius Centrum sterk is: preventie van chronische ziekten en infectieziektebestrijding.

VERANTWOORDING

Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op via PH.Nieuwsbrief@planet.nl. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan via www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/aanmelding_web.htm en af via http://www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/opzeggen_nu.htm Omdat we nog bezig zijn met de automatisering van de PH.Nieuwsbrief kan het twee weken duren voordat de aan-en afmelding verwerkt is.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.

Opsteller van deze nieuwsbrief is:

Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356