Sneller besluiten: achteraf inspraak wordt vooraf meedenken
Ministerie van Verkeer en Waterstaat
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Persbericht ministerraad
12 december 2008
SNELLER BESLUITEN: ACHTERAF INSPRAAK WORDT VOORAF MEEDENKEN
Betere en snellere besluitvorming vraagt om besluiten die maatschappelijk breed gedragen worden. Daarom kan het publiek in een vroeg stadium actief en constructief meedenken met besluitvorming over infrastructuur en ruimtelijke inrichting. Dit verbetert de kwaliteit van een besluit en voorkomt vertraging doordat het draagvlak toeneemt. Sneller duidelijkheid over een besluit is niet alleen een wens van het kabinet, maar juist ook van het publiek zelf. Hiermee geeft het kabinet invulling aan een aantal acties uit het advies Sneller en Beter van de commissie Elverding.
De ministerraad heeft op voorstel van minister Eurlings van Verkeer en Waterstaat, minister Cramer van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, minister Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en staatssecretaris Bijleveld-Schouten van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van een voorstel om inspraak opnieuw vorm te geven. Bij de huidige inspraakprocedures reageert het publiek op plannen of voorlopige besluiten van de overheid. Daardoor heeft het publiek weinig ruimte om actief te kunnen meedenken. Inspraak markeert dan vaak het begin van lange juridische procedures. Burgers zijn ontevreden over deze manier van inspraak en hebben er weinig vertrouwen in.
Om het publiek beter en effectiever bij besluiten te betrekken heeft het Rijk in de afgelopen twee jaar in zeven projecten geëxperimenteerd met een nieuwe vorm van inspraak, de Inspraak Nieuwe Stijl. Uitgebreid onderzoek toont aan dat die nieuwe aanpak werkt. Inspraak wordt vervangen door publieksparticipatie. Dat betekent consultatie over nut en noodzaak, mogelijke oplossingen en voor- en nadelen. Maatwerk is het uitgangspunt: afhankelijk van de aard en impact van het plan wordt een passende vorm van participatie gekozen. De input stelt de politiek in staat om een goed afgewogen voorkeur te bepalen. Daarna volgt een formele toets van het voorgenomen besluit, waarbij een ieder de mogelijkheid heeft om te reageren.
Uit het onderzoek blijkt dat de nieuwe aanpak niet garandeert dat iedereen het altijd eens zal zijn met alle besluiten. Wel zorgt het voor meer bruikbare input, meer duidelijkheid en meer draagvlak bij betrokkenen. Hierdoor zijn er minder beroepen tegen een besluit, waardoor de kans op vertragingen afneemt. Omdat bij een spitsstrook andere, veel minder intensieve participatie past dan bij de aanleg van geheel nieuwe infrastructuur zal de participatie daarop worden aangepast. Het net opgerichte Expertisecentrum Publieksparticipatie, waarvan het Inspraakpunt Verkeer en Waterstaat de basis vormt, adviseert bestuurders en projectorganisaties hoe zij invulling kunnen geven aan deze publieksparticipatie.
RVD, 12.12.2008