Mineke Schipper krijgt koninklijke onderscheiding
Mineke Schipper, hoogleraar Interculturele
literatuurwetenschap, is op vrijdag 12 december benoemd tot
Officier in de Orde van Oranje Nassau. Zij kreeg deze
onderscheiding na afloop van haar afscheidscollege `Na ons de
zondvloed '.
Beeld van Europa
Schipper was de eerste hoogleraar Interculturele
Literatuurwetenschap in Nederland en heeft de afgelopen twintig
een inspirerende rol gespeeld. Ze studeerde Franse taal- en
letterkunde alsmede filosofie aan de Vrije Universiteit in
Amsterdam, en literatuurwetenschap in Utrecht. Daar studeerde
ze cum laude af. In haar proefschrift Le Blanc et l'Occident au
miroir du roman africain (1973) onderzocht ze het beeld van
Europeanen en het westen zoals dat in romans van Afrikaanse
auteurs naar voren kwam. Het bleek in het westen een ware
eye-opener.
Gasthoogleraarschappen
Schipper was een aantal jaren verbonden aan de Université Libre
du Congo en bezette, nadat ze aan de Vrije Universiteit
hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap was geworden,
diverse gasthoogleraarschappen aan Afrikaanse universiteiten,
onder meer in Nigera, Zimbabwe, Kenia, Zuid-Afrika en Burkina
Faso. Ze was de eerste in Nederland die systematisch onderzoek
deed naar Afrikaanse mondelinge en geschreven literatuur.
Onlangs is Schipper voor de tweede keer geselecteerd door de
wetenschapscommissie van het NIAS (Netherlands Institute for
Advanced Study in the Humanities and Social Sciences); de
verkozen onderzoekers kunnen zich een jaar lang aan hun
onderzoek wijden.
Samenwerking
In Leiden was Schipper, naast haar hoogleraarschap in
Amsterdam, aanvankelijk universitair hoofddocent maar in 1993
werd ze hier full time hoogleraar. Geleidelijk verlegde ze haar
onderzoek naar de vergelijking van orale tradities met
geschreven literatuur. Schipper was altijd uit op samenwerking.
Ze nodigde veel buitenlandse onderzoekers uit om naar Leiden te
komen en haalde ook binnen de faculteit de banden aan, onder
meer met de westerse letteren. Schipper bezette diverse
(bestuursfuncties) in internationale organisaties.
China
In 1999 nam haar oriëntatie een nieuwe wending: ze kreeg een
ereprofessoraat aan de universiteit Van Chengu (Sichuan
Provincie) in China. Dat voerde haar nadien meerdere malen naar
China waar ze zich met Chinese collega's verdiepte in Chinese
epen en heldenverhalen. Nog vorig jaar verwierf ze subsidie
voor een nieuw gemeenschappelijk onderzoek naar
scheppingsverhalen van Han en minderheidsculturen in China. Ze
is gevraagd om na haar emeritaat gasthoogleraar in Shenzhen te
worden.
Plattelandsvrouwen
Schipper heeft talloze lezingen gehouden, niet alleen voor een
academisch publiek maar ook voor Nederlandse plattelandsvrouwen
in de RAI, beleidsmakers in Den Haag, een Joods publiek in een
synagoge in Leiden, moslims in een moskee in Nairobi en aan een
cultuurinstituut in Phnom Penh. Dat ze zich open stelde voor
een breed publiek, blijkt ook uit het feit dat ze tal van
radioprogramma maakte voor Radio Nederland Wereldomroep, de
Vara en de NRCV en, naast haar wetenschappelijke publicaties,
veel artikelen over Afrikaanse literatuur en kunst publiceerde
in dag- en weekbladen.
Vrijheid van meningsuiting
Op uitnodiging van minister Pronk van Ontwikkelingssamenwerking
was Schipper zes jaar lid van de Raad van Advies voor
Wetenschappelijk Onderzoek en Ontwikkelingssamenwerking
(RAWOO). Verder spande ze zich jarenlang in voorde vrijheid van
meningsuiting door functies te bekleden binnen PEN (afkorting
van Poets Essayists Novelists), een organisatie die zich inzet
voor schrijvers die in hun werk worden beknot.
Haar bekendste boek tot dusver is Never Marry a Woman with Big
Feet (2004).
16 december 2008/CH)
12/12/2008
Universiteit Leiden