Ingezonden persbericht


Persbericht

Haarlem, 26 februari 2009

Edgar Doncker Prijs voor de Kindergeneeskunde naar hoogleraar Pieter Sauer voor baanbrekend onderzoek naar de oorzaken van overgewicht bij jonge kinderen

Temperament lijkt al heel vroeg van invloed: baby's die minder reageren op knuffels van hun ouders komen meer in gewicht aan

Op dinsdag 3 maart aanstaande ontvangt professor dr Pieter Sauer, hoogleraar kindergeneeskunde aan het Universitair Medisch Centrum Groningen, de Edgar Doncker Prijs voor de Kindergeneeskunde 2008. Sauer krijgt de prijs, ¤ 150.000, vanwege zijn baanbrekend onderzoek naar de oorzaken van overgewicht bij jonge kinderen. Sinds 2006 volgt hij 3000 kinderen vanaf hun geboorte. Eén van de nieuwste bevindingen: het temperament van het kind heeft op de leeftijd van drie maanden al effect heeft op de gewichtstoename. Baby's die minder reageren op knuffels van hun ouders komen meer in gewicht aan.

Onderzoek naar factoren bij het ontstaan van overgewicht op de leeftijd van 3-5 jaar

Sinds 2006 volgt Sauer voor zijn onderzoek 3000 kinderen vanaf de geboorte, waarbij onder o.a. gegevens van de zwangerschap, groei, voedselinname, gezondheid en activiteitenpatroon van het kind worden vastgelegd. De oorzaken van het ontstaan van overgewicht bij jonge kinderen zijn nog niet goed bekend. Alleen erfelijke aanleg is niet waarschijnlijk, gezien de enorme toename van het aantallen te dikke kinderen (het aantal te dikke kinderen in Nederland is de afgelopen twintig jaar verdubbeld). Epigenetische factoren, d.w.z. beïnvloeding van de activiteiten van de genen tijdens de zwangerschap, bijvoorbeeld door de voeding van de moeder tijdens de zwangerschap, en in de eerste levensjaren, lijken een belangrijke rol te spelen. Volgens Sauer zou preventie dan al moeten starten.

Op basis van de nieuwste onderzoeksgegevens lijkt het ook dat het temperament van het kind, gemeten op de leeftijd van drie maanden, een effect heeft op de gewichtstoename. Kinderen die minder reageren op knuffels van hun ouders komen meer in gewicht aan.

Nieuwe onderzoekstechniek

Het geldbedrag van de Edgar Doncker Prijs zal Sauer onder meer besteden aan onderzoek met kleine apparaatjes die de baby's en kinderen van drie jaar een aantal dagen zullen dragen. De nieuwe apparaatjes kunnen de hoeveelheid lichamelijke activiteit nauwkeurig meten. Dit is, ook in het buitenland, nog nooit gedaan en zal belangrijke nieuwe inzichten geven in de factoren die leiden tot gewichtstoename bij zeer jonge kinderen. Als deze bekend zijn, zullen in de toekomst al op jonge leeftijd risicogroepen voor het ontstaan van overgewicht op latere leeftijd, geïdentificeerd kunnen worden. Door middel van preventie kan het overgewichtprobleem dan terug gedrongen worden.

Citaat juryrapport

Juryvoorzitter professor dr. John Roord verwoordt de toekenning van de prijs als volgt: 'Het onderzoek van Sauer naar de oorzaken van overgewicht bij kinderen is baanbrekend en van wezenlijk belang voor het vervolgens te implementeren preventieprogramma.'

Prijswinnaar professor dr Pieter Sauer

Sauer, hoogleraar kindergeneeskunde aan het Universitair Medisch Centrum Groningen, heeft zich gedurende meer dan 25 jaar als internationaal erkend en gerenommeerd onderzoeker bezig gehouden met de optimale voeding van het kind. Hij heeft meer dan 200 publicaties op zijn naam staan en tientallen promovendi begeleid. Meerdere van zijn pupillen bezetten nu leerstoelen in de academische kinderklinieken in Nederland. Sauer staat aan het hoofd van het door hem in 2005 opgerichte Groningen Expert Centrum voor Kinderen met Overgewicht.

De Edgar Doncker Prijs

De Edgar Doncker Prijs wordt jaarlijks beurtelings uitgereikt aan een persoon die zich verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van natuurbehoud in Nederland, 'het waarachtig Nederlandse cultuurgoed' en de kindergeneeskunde. De prijs bedraagt 150.000 euro, waarvan 125.000 euro besteed moet worden aan een doel dat door de prijswinnaar, in overleg met de jury en het stichtingsbestuur, wordt bepaald. In 2008 stond de kindergeneeskunde centraal.

Edgar Doncker (1926-1996), bij leven een begaafde zakenman uit Kennemerland, was van mening dat personen die iets wezenlijks bijdragen aan het welzijn van anderen voor het voetlicht gebracht en gesteund moeten worden. Dat was ook zijn drijfveer om na zijn overlijden zijn kapitaal ten dienste te stellen van de gemeenschap. Hij wees daarvoor drie gebieden aan: kindergeneeskunde, natuurbehoud in Nederland en 'het waarachtig Nederlandse cultuurgoed'.

De Stichting Edgar Doncker Fonds, die de nalatenschap beheert, stelt zich ten doel het bevorderen van activiteiten op deze drie gebieden. De stichting doet dit door jaarlijks de Edgar Doncker Prijs uit te reiken.


---