Humanistisch Verbond

Stop geweld tegen hongerstakende asielzoekers

Vreemdelingendetentie in Nederland blijft een bron van zorg. Een hongerstaking van officieel zes, officieus 36 asielzoekers is op woensdag 18 februari met geweld beëindigd. Eén asielzoeker zou daarbij bewusteloos zijn geslagen. Over dit geweld tegen asielzoekers berichtte NOVA in de uitzending van 28 februari. Het Humanistisch Verbond is bezorgd en zij roept staatssecretaris Albayrak op maatregelen te nemen die leiden tot een humaner asielbeleid. Er zijn immers voldoende alternatieven voor handen.

Het Humanistisch Verbond vindt het schokkend dat er sprake lijkt te zijn van het gebruik van geweld tegen hongerstakende asielzoekers, zoals onder meer blijkt uit de uitzending van NOVA van zaterdag 28 februari. Dit heeft het Humanistisch Verbond laten weten in een brief aan de staatssecrataris die op 4 maart is verstuurd en in een persbericht op dezelfde dag.

Want of het nu om de 'corrigerende tik met de korte wapenstok' gaat zoals Eric Nijman, directeur van de Dienst Justitiële Inrichtingen na het bestuderen van de rapportage van NOVA van het detentiecentrum verklaart, of om grover geweld met bewusteloosheid als gevolg. Het gaat hier om mensen die geen strafbaar feit hebben gepleegd, maar asiel hebben aangevraagd. In afwachting van de procedure of uitzetting worden zij, vaak tot hun eigen verbijstering, in een cel gestopt.

Detentie

Een van de betrokkenen zit al tien maanden vast, nadat hij zich met een asielaanvraag wilde voegen bij zijn naaste familie in Nederland. Na het bericht dat die detentie nog wel een jaar kon duren zag hij geen andere weg dan in hongerstaking te gaan. Asielaanvragen moeten op Schiphol binnen 48 uur een eerste behandeling krijgen. Als die wordt afgewezen of nader onderzoek nodig is, worden mensen die geen of niet de juiste papieren hebben vastgezet tot duidelijk is wat er met hen moet gebeuren of tot een 'laissezpasser' is afgegeven na het besluit tot uitzetting. Dat kan meer dan een jaar duren. Al die tijd blijven deze mensen gedetineerd.

Kort geding

Het Humanistisch Verbond vindt het dan ook goed dat de Vereniging van Asieladvocaten heeft besloten een kort geding aan te spannen tegen de staat vanwege deze zaak en aanhoudende klachten over het gedrag van het personeel in de detentiecentra. Berichtgeving over geweld, onmenselijke behandeling, onvoldoende en slecht opgeleid personeel en de oproep van vele maatschappelijke organisaties, waaronder het Humanistisch Verbond, hebben nog nauwelijks geleid tot verbetering. Die zaak dient op 6 maart a.s. bij de rechtbank in Haarlem. Het Humanistisch Verbond hoopt dat de staatssecretaris van Justitie Albayrak de bejegening van asielzoekers en illegalen in vreemdelingendetentie wilt verbeteren en humaniseren.

Maatregelen onvoldoende

De laatste maanden heeft Albayrak een aantal maatregelen genomen. Zo laat zij onderzoeken of er voor mensen in vreemdelingendetentie meer activiteiten kunnen komen, zoals toegang tot bibliotheek en sport, vrije toegang tot de luchtplaats en een ruimere bezoekregeling. Daarnaast zijn de verblijfsruimten voor gezinnen met minderjarige kinderen in vreemdelingenbewaring kindvriendelijker gemaakt. De medische zorg wordt verbeterd evenals de juridische bijstand. Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen (amv's) komen bij elkaar in één justitiële inrichting, hoewel die in Zwaag onlangs is gesloten. De incidenten van afgelopen week bewijzen echter dat de situatie van asielzoekers in de detentiecentra nog veel te wensen overlaat.

Alternatieven

Daarom pleit het Verbond ervoor nog een stap verder te gaan door asielzoekers helemaal niet meer op te sluiten, het was immers ooit bedoeld als 'laatste redmiddel'. Er zijn voldoende alternatieven, die menswaardiger zijn zoals huisarrest, garantstelling door derden, gesloten asielcentra, elektronisch toezicht en meldplicht. Nederland zou een voorbeeld kunnen nemen aan Engeland, waar al gewerkt wordt met elektronisch toezicht. Gelukkig erkenden de Tweede Kamerleden Van de Camp (CDA) en Schepman (PvdA) tijdens een rondetafeloverleg van 18 februari de dilemma's. Maar nu is het dan echt tijd om de benodigde stappen te nemen en snel een einde te maken aan de beschamende situatie van asielzoekers in onze detentiecentra.

Meer informatie

Meer nieuws en achtergronden vindt u in het webdossier over een humaan vreemdelingenbeleid. De site www.schipholwakes.nl informeert u ook over de detentie van illegale vreemdelingen en asielzoekers.

Gepubliceerd:04-03-2009
Postbus 75490 - 1070 AL Amsterdam - Weteringschans 259 - tel: 020 521 90 00 - info@humanistischverbond.nl - Giro 58