Voedsel en Waren Autoriteit

Nitorosaminen in cosmetica

05 maart 2009 - nieuwsbericht

In 4 procent van de 668 door de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) onderzochte cosmeticaproducten blijkt nitrosaminen te zitten. Deze verboden stof is met name aangetroffen in waterige cosmeticaproducten als vloeibare zeep, shampoo en bad/douchegel. De partijen van producten waarin nitrosaminen zijn aangetroffen, zijn uit de handel genomen.

Meer informatie:

* Factsheet Nitrosaminen (NDELA) in cosmetica
Nitrosaminen (NDELA) in cosmetica
Factsheet
Deelprojectnummer: ND071804-1
Thema: Cosmetische producten en Lichaamsverzorging Voedsel en Waren Autoriteit
Afdeling Signalering en Ontwikkeling
Regio Noord
Maart 2008
Warenklachtenlijn VWA: (0800) 0488
E-mail: info@vwa.nl
Internet: www.vwa.nl

1. INLEIDING
Uit onderzoek is gebleken dat van 209 toxicologisch onderzochte nitrosaminen een groot aantal (85%) carcinogeen bleken. Voor cosmetica zijn voornamelijk N-nitrosodiethanolamine (NDELA) en 2-ethylhexyl 4-(N-nitroso-N-methylamino)benzoaat (NMPABAO) van belang. De aanwezigheid van nitrosaminen in cosmetica is ongewenst gezien hun potentiële gezondheidsrisico's. Nitrosaminen ontstaan vrij gemakkelijk in waterig milieu uit secundaire amines en nitriet als nitroserend agens. Het optimum van deze reactie ligt bij een pH van 3-4. Tertiaire amines reageren een factor 10-100 langzamer en primaire amines reageren niet. Nitrosaminen zijn gevonden in een grote verscheidenheid van cosmetische producten. Zij kunnen hierin terechtkomen door besmetting van de grondstoffen of het eindproduct of kunnen hierin ontstaan (b.v. tijdens opslag) uit een nitroserend agens (nitriet of een nitriet leverende verbinding) en een nitroseerbare verbinding, de zogenaamde "precursors". Voorbeelden van nitroserende agentia in cosmetische producten zijn:
- nitrieten

- nitroverbindingen als Bronopol (INCI: 2-broom-2-nitropropaan-1,3 diol) en Bronidox (INCI: 5-broom-5-nitro-1,3-dioxaan). Als precursor in cosmetische producten komen bijvoorbeeld voor:
- alkanolaminen (b.v. diethanolamine, diisopropanolamine)
- amiden (b.v. cocamide)

- vetzure alkanolamiden (b.v. cocamide dea)

- aminen (secundair, tertiair en quaternair)

- amine-N-oxiden (b.v. cocamidopropylamine oxide) Dit deelproject is onderdeel van het project ND071804 (CMRS stoffen in cosmetica) Via dit deelproject wordt invulling gegeven aan het streven om de blootstelling van de consument aan zogenaamde CMRS-stoffen (carcinogeen, mutageen, reproductietoxisch, sensibiliserend) te verminderen.
2. DOEL VAN HET PROJECT
Terugdringen van de blootstelling van de consument aan CMRS-stoffen (met name nitrosaminen) door middel van handhaven op overtredingen van het Warenwetbesluit cosmetische producten.
3. WETTELIJKE ASPECTEN
In Bijlage II van Richtlijn 76/68/EEG cosmetische producten is bepaald dat er geen cosmetische producten op de markt mogen zijn waarin nitrosaminen of secundaire dialkanolamines voorkomen (nrs. 410 en 411). Volgens de Warenwetregeling nadere eisen cosmetische producten artikel 3 geldt:
--Cosmetische producten bevatten geen stoffen vermeld in Bijlage II van de Richtlijn.
4. WERKWIJZE
ND071804-3: Nitrosaminen in cosmetica /4 1
In 2007 zijn 668 diverse cosmetische producten bemonsterd op de Nederlandse consumentenmarkt en onderzocht op N-nitrosodiethanolamine (NDELA). De bemonstering was aselect, zodat een overall beeld van de markt werd vekregen en de resultaten konden worden vergeleken met het onderzoek uit 2006.
5. RESULTATEN
De volgende tabellen en Bijlage 1 geven een overzicht van de gevonden resultaten in dit project: Onderzochte component Aantal pos. monsters Gehalte ìg/kg Maatregel
50 - 56750 20 x BR; 3 x SW
NDELA 30