5 mrt 2009

In bomen klimmen, vuurtje stoken, hutten bouwen. Welk kind wil dat niet. Toch bieden maar weinig locaties voor buitenschoolse opvang (bso) die mogelijkheid. Groene kinderopvang staat nog in de kinderschoenen. Het zou helpen als de wetgeving meer is toegesneden op uitdagend speelgroen. Dat adviseren onderzoekers van Alterra van Wageningen UR aan LNV.
Â
Het ministerie wil graag dat kinderen meer spelen in de natuur, en bso's kunnen daaraan bijdragen. Alterra onderzocht de kansen van een aantal vormen van groene opvang. De natuurspeelplaats komt het meest in aanmerking om op grote schaal in te voeren. Met eenvoudige middelen is een normale bso-speelplaats om te toveren tot een groene omgeving waar zand, water, stenen en takken de boventoon voeren.

'Het grote verschil met fabrieksmatige speeltoestellen is dat hier de functies van het spelmateriaal niet vastliggen. Het ontdekken staat centraal', legt onderzoekster Fransje Langers uit. 'Naast rust, reinheid en regelmaat komen de r's van rotzooi, rommel en ravage.' Binnen grenzen kan op zo'n speelplaats gewoon een vuurtje worden gestookt. 'Om bijvoorbeeld broodjes te bakken of brandnetelsoep te koken.'

Op dit moment zijn er in ons land een paar handen vol van dergelijke natuurspeelplaatsen, veelal opgezet door gemotiveerde eenlingen. Maar dat kunnen er veel meer worden. Informatie en goede voorbeelden zijn daarbij volgens Langers van belang. Bovendien moet de wetgeving op het gebied van veiligheid van speelplaatsen dan duidelijker worden. 'Nu ben je afhankelijk van de interpretatie van de keuringsinstantie. De ene ziet alleen gevaren, waar de ander juist de mogelijkheden ziet om kinderen weerbaarder te maken. Daar moet de overheid duidelijker over zijn. De Voedsel en Warenautoriteit (VWA) moet zich uitspreken voor uitdagend speelgroen.'

En voor de verandering hoeft het allemaal weinig te kosten. Langers adviseert zelfs om er geen omvangrijke subsidies tegenaan te gooien. 'Uit het onderzoek komt naar voren dat het beschikbaar stellen van een zak met geld niet de manier is om groene kinderopvang te stimuleren. Juist het bottom-up proces is belangrijk. En voorlichting.'

Er zijn overigens meer kansrijke concepten, zoals bso-bij-de-boer en opvang in scoutinggebouwen. Als meest extreme vorm is er de kinderopvang buiten. Die vindt volledig in de natuur plaats, onder het motto 'slecht weer bestaat niet, enkel slechte kleding'. Er is één buiten-bso in Nederland. / Roelof Kleis

Foto: Op een groene speelplaats voeren zand, water, takken en stenen de boventoon. / foto Alterra

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@wur.nl. Zie archief op http://www.resource-online.nl.