Gemeente Zijpe
2009-03-04 Zijper Museum Thema-expositie 2009
Sport in Beeld - sportfotos van de gebr. Niestadt en John Oud + de
opkomst van de sport in Zijpe
De sport kent helden, zo ook in de Zijpe en Petten. En de sport van nu
is niet uit de lucht komen vallen. Daar is een hele ontwikkeling aan
vooraf gegaan. In het voorzaaltje van het museum wordt aandacht
geschonken aan die Zijper sporthelden. In de middenzaal zijn vijf
eilandjes met aandacht voor de ontwikkeling van de sporten kolf,
schaatsen, gymnastiek, voetbal en handbal in de Zijpe en Petten.
Kolf
Tot 1880 werd er niet of nauwelijks aan sport gedaan, er was geen geld
en geen tijd voor. Behalve bij de wat meer welgestelden, die kolf
speelden en dat al eeuwenlang. Cafés in Burgerbrug, St. Maartensbrug,
Schagerbrug en later ook t Zand hadden een kolfbaan. Ook nu nog zijn
er twee kolfclubs in Zijpe, beide in St. Maartensbrug (dorpshuis De
Uytkijk).
IJsclubs
Tussen 1880 en 1895 heerste er een agrarische crisis in ons land, die
leidde tot werkloosheid en dus armoede. Bovendien waren er strenge
winters, die de situatie nog verergerden. Er bestond nog geen WW. Wel
armenzorg, maar die gaf wel heel weinig. Her en der werden hier
ijsclubs opgericht. Die verschaften werk in de vorm van
baanvegen/baanonderhoud. Zij organiseerden ook uitdelingen van
levensmiddelen en brandstof als het erg vroor.
Gymnastiekverenigingen
In de jaren 1890, als de ergste crisisjaren achter de rug zijn, worden
er in de Zijpe en Petten gymnastiekverenigingen opgericht. Mogelijk
was Werk naar Krachten in t Zand de eerste. Andere dorpen volgen: ZSC
in Burgerbrug (ook atletiek), Ons Genoegen in Schagerbrug, O.O. in
Petten, D.O.V. in Oudesluis en SSS en DINDUA in St. Maartensbrug. Zij
organiseerden sportfeesten en gaven ieder jaar een uitvoering.
Gymnastiekvereniging Ons Genoegen uit Schagerbrug
Gymnastiekvereniging Ons Genoegen uit Schagerbrug
Voetbal
Het voetbal startte hier waarschijnlijk in 1914 met ZVV (Zijper
Voetbal Vereniging) in Schagerbrug. Maar dat stopte al in 1915. In
1921 ontstond DOSKO in Oudesluis. PSV in Petten was er vroeg bij en
Geel-Rood (later Geel-Zwart) in t Zand volgde. In 1939 had zelfs St.
Maartensvlotbrug een voetbalteam. Dat werd toen zwaar getroffen door
de mobilisatie. Liefst zes spelers moesten in dienst. De overige vijf
werden samengevoegd met die van Petten. Voor de oorlog was er al even
een VESDO in Schagerbrug, maar de definitieve club van die naam kwam
er pas in 1949.
Handbal
Handbal in Zijpe is pas van 1945 en later. Geel-Zwart in t Zand was de
eerste club. Toen nog met elf op een voetbalveld. DOSKO in Oudesluis
en HVS in Schagerbrug volgden.
Voetbalteam PSV uit Petten
Voetbalteam PSV uit Petten
Sportfotos
Vanaf 1950 verschenen er fotos van sportwedstrijden in de krant. De
gebroeders Niestadt uit Schagen waren de persfotografen van de Schager
Courant. Met hun Volkswagen-kever reden ze op zondagmiddag door de
regio langs een paar sportvelden om wat plaatjes te schieten.
De gehele Niestadt-fotocollectie met ruim 81.000 fotos, waaronder ruim
15.000 sportfotos, is in het bezit van het Zijper Museum. Van veel van
die fotos weten we niet: wie, wat, waar en wanneer. Help ons daarbij.
In het achterzaaltje van het museum zijn op drie computers al die
sportfotos te bekijken.
In de middenzaal worden vergrotingen van sportfotos getoond: een
aantal van Niestadt en wat meer van John Oud (en zijn assistenten) die
het stokje in 1981/82 van Niestadt overnam. John Oud werkte met veel
betere apparatuur (onder meer een telelens) en had ook meer gevoel
voor sport.
Zie ook: www.zijpermuseum.nl/expo
De expositie is te zien van 8 maart t/m 30 december 2009
Open woensdag- en zondagmiddag. Groepen ook op afspraak.