ABVAKABO FNV

Pensioenen en de kredietcrisis

Met het voortdurende nieuws over de kredietcrisis komt ook de vraag naar boven hoe het met de financiële situatie van onze pensioenfondsen is gesteld. Onze leden maken zich soms zorgen over hun pensioenfonds en de invloed van de beursbewegingen op de indexatie van de pensioenen en de pensioenopbouw. De dekkingsgraad van veel pensioenfondsen is gedaald, waardoor zij verplicht zijn maatregelen te nemen.

Hieronder vind je antwoord op de meest gestelde vragen over de pensioenen.

Vragen over uw pensioen, AOW en de rol van de vakbond

Is mijn AOW in gevaar?
De kredietcrisis heeft geen invloed op de hoogte van de AOW-uitkering. De AOW wordt betaald vanuit de Rijksbegroting en geïndexeerd als de prijzen zijn gestegen.

Is mijn pensioen in gevaar?
Pensioenen zijn niet in gevaar, maar er is nu geen ruimte om te indexeren. Dit betekent dat pensioenuitkeringen en de opgebouwde pensioenrechten niet worden verhoogd met het gemiddelde percentage van de loonontwikkeling 2008. Wel of niet indexeren is afhankelijk van de dekkingsgraad en in het Financieel Toetsingskader Pensioenfondsen is afgesproken dat onder een 105% dekkingsgraad niet wordt geïndexeerd.

Welke rol speelt de ABVAKABO FNV in pensioenfondsen? De ABVAKABO FNV zit in het bestuur van verschillende pensioenfondsen als vertegenwoordiger van de werknemers. De ABVAKABO FNV beslist mee over de inhoud van het herstelplan. Als uitgangspunt stellen de FNV bonden:
a. geen verlaging van pensioenrechten;
b. geen verslechtering van de pensioenregeling; c. geen langjarige indexatiestop;
d. premieverhoging waar nodig en mogelijk;
e. evenwichtige verdeling van lasten;
f. doorlichten van de beleggingsportefeuille

Dekkingsgraden, indexatie en herstelplannen

Wat wordt bedoeld met de dekkingsgraad van een pensioenfonds? Pensioenfondsen drukken hun vermogen uit in een dekkingsgraad. De dekkingsgraad wordt bepaalde door de bezittingen van het fonds te delen door alle verplichtingen (lopende - en toekomstige pensioenuitkeringen). Als deze dekkingsgraad onder de 105% daalt, is een pensioenfonds verplicht een herstelplan op te stellen.

Wanneer wordt er weer geïndexeerd?
(Gedeeltelijke) indexatie is gekoppeld aan de dekkingsgraad. Niet indexeren is vervelend en treft alle deelnemers van het pensioenfonds, daarom is ABVAKABO FNV er veel aan gelegen om de dekkingsgraad zo snel mogelijk weer op peil te brengen. Er moet een verantwoord herstelplan worden opgesteld zonder overhaaste beslissingen. Uitgangspunt is de pijn gelijk verdelen en oog houden voor de koopkracht van onze leden.

Wat als de dekkingsgraad van pensioenen niet herstelt? ABVAKABO FNV streeft naar een verantwoord vijfjarig herstelplan. Uitgangspunt is koopkrachtbehoud met (gedeeltelijke) indexatie of incidentele uitkering waar mogelijk. Pas als het herstel over 2 á 3 jaar nog niet is ingezet, moeten meer ingrijpende maatregelen worden genomen, zoals het verlagen van het opgebouwde pensioen. De herstelplannen moeten voor 1 april 2009 worden ingediend bij de Nederlandse Bank.

Met welk herstelplan gaat mijn pensioenfonds komen? De ingediende herstelplannen zullen begin april 2009 door de pensioenfondsen bekend worden gemaakt. De herstelplannen van de pensioenfondsen zullen onderling verschillen. Via de website van ABVAKABO FNV zullen wij u hierover informeren.

Kleeft er een gevaar aan een herstelplan van vijf jaar? Het verlenen van een herstelplan naar vijf jaar geeft een pensioenfonds meer tijd en gelegenheid om boven de dekkingsgraad van 105% uit te komen. Echter jaarlijks wordt gekeken of het pensioenfonds op schema ligt. Is dit niet het geval, dan moet het pensioenfonds de pensioenaanspraken verlagen (afstempelen). ABVAKABO FNV verzet zich tegen deze gestelde eis.

Wat wordt bedoeld met afstempelen?
Afstempelen is het verlagen van pensioenuitkeringen en pensioenaanspraken. Hierdoor krijgt een pensioenfonds minder verplichtingen en stijgt automatisch de dekkingsgraad. Deze maatregel is zeer ingrijpend voor alle deelnemers van een pensioenfonds. ABVAKABO FNV vindt dat deze maatregel alleen ingezet mag worden aan het eind van de herstelperiode, als blijkt dat alle andere maatregelen niet helpen om de dekkingsgraad boven de 105% te krijgen.

Waarom is het verlies van pensioenfondsen voor een fors deel te wijten aan de daling van de (reken)rente?
De dalende rente heeft een enorm effect op de dekkingsgraad omdat deze (reken)rente wordt gebruikt om het verwachte vermogen en de verwachte pensioenverplichtingen over een periode van zo'n 90 jaar vooruit te rekenen. Een daling van deze rente met 1% leidt tot een toename van de verplichtingen met 17%. Meer dan de helft van de sterke daling van de dekkingsgraad moet worden toegerekend aan deze rentedaling.