Rijksuniversiteit Groningen

`Groningen Actief Leven Model' zet ouderen aan tot meer sport

Sportprogramma verbetert fitheid van 55-plusser

Datum: 04 maart 2009

Het Groningen Actief Leven Model (GALM) blijkt een unieke en goede methode te zijn om ouderen in de leeftijd van 55-65 jaar te stimuleren tot meer sportieve activiteiten. Deelnemers aan GALM behalen bovendien op korte termijn gezondheidswinst en zijn ook buiten het programma lichamelijk actiever. Op lange termijn gaan de deelnemers meer sporten en verbetert hun fitheid. Dit blijkt uit onderzoek van bewegingswetenschapper Johan de Jong, waarop hij 11 maart 2009 promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Het doel van GALM is om ouderen die veel stilzitten en onvoldoende lichamelijk actief zijn te stimuleren tot deelname aan sportieve activiteiten. Voor het programma zijn in de periode 1997-2005 meer dan 550.000 personen in Nederland benaderd en meer dan 55.000 personen getest. Uiteindelijk zijn 41.310 personen gestart met het GALM sportprogramma. Het veelzijdige programma heeft twee doelstellingen: zoveel mogelijk tegemoetkomen aan de beweegwensen en behoeften van de doelgroep en ervoor zorgen dat alle aspecten van motorische fitheid (kracht, lenigheid, snelheid, uithoudingsvermogen en coördinatie) aan bod komen. In zijn onderzoek is De Jong nagegaan wat de effecten zijn van deelname aan het GALM sportprogramma op lichamelijke activiteit, gezondheid en fitheid.

Ouderen in beweging

Uit het onderzoek blijkt dat het GALM-programma voldoende inactieve ouderen in beweging weet te brengen. Dit komt vooral omdat de deelnemers zeer direct zijn benaderd voor het programma. Om de effecten van het programma te bepalen volgde hij 181 deelnemers. Hij ging bij deze groep op drie momenten na in hoeverre hun activiteitenpatroon, fitheid en gezondheid waren veranderd: na zes, twaalf en achttien maanden. Na zes maanden blijken de deelnemers ook buiten het sportprogramma meer lichamelijke activiteiten te ondernemen dan voorheen. Ook bleek hun bloeddruk, BodyMassIndex en vetpercentage verbeterd te zijn. Deze gezondheidseffecten bleken echter van korte duur. De eerste twaalf maanden is bij de deelnemers sprake van een continue toename aan sportieve activiteiten en fitheid. Na achttien maanden blijkt dat de deelnemers een beter uithoudingsvermogen hebben. Dit bleek uit een lagere hartslag bij (wandel)inspanningen. Hierdoor zijn de ouderen beter in staat om inspanningen te leveren als fietsen en boodschappen doen, van belang voor hun dagelijks en zelfstandig functioneren.

Curriculum Vitae

Johan de Jong (Bergum, 1970) studeerde bewegingswetenschappen in Groningen. Hij verrichte zijn onderzoek bij Bewegingswetenschappen (RUG/Universitair Medisch Centrum Groningen) en bij het lectoraat Sportwetenschap van de Hanzehogeschool Groningen. Hij promoveert in de Medische Wetenschappen bij prof.dr. E.J.A. Scherder. De titel van zijn proefschrift is: `The GALM effect study: changes in physical activity, health and fitness of sedentary and underactive older adults aged 55-65'. De Jong werkt momenteel bij het Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool Groningen.