Persbericht |Plaats |datum | |
| |Den Haag |16 maart 2009 | | |Van | | | |Kamer van Koophandel Nederland |>>Onder embargo tot maandag 16 maart 10.00 uur
Crisis krijgt bedrijfsleven in zijn greep
De omzet daalt. Orderontvangsten lopen terug. De werkgelegenheid krimpt. De winstgevendheid daalt. Vier niet mis te verstane indicatoren; de ondernemer in Nederland ondervindt de gevolgen van de economische crisis nu in alle hevigheid. Dat zijn de uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland (COEN) over het lopende eerste kwartaal van 2009. 4000 ondernemers hebben hieraan deelgenomen. Het algemeen beeld is dat van een zich snel verdiepende en verbredende crisis. Niet alleen ervaart het bedrijfsleven dit in de dagelijkse praktijk, de ondernemers zijn ook somber over verdere verslechtering en de termijn waarop herstel zich zal aandienen.
De Conjunctuurenquête Nederland (COEN) is het gezamenlijke conjunctuuronderzoek van VNO-NCW, MKB Nederland met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de Kamers van Koophandel en het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB). Dit onderzoek brengt vier keer per jaar de belangrijkste ontwikkelingen en verwachtingen van het Nederlandse bedrijfsleven in kaart, uitgesplitst naar regio en bedrijfstak. Daarbij wordt in de analyse en de vraagstelling ingespeeld op actuele ontwikkelingen. De enquête is gebaseerd op kwalitatieve verwachtingen van ondernemingen en geeft daarom meer een stemmingsbeeld van ondernemingen over de huidige en toekomstige gang van zaken dan een kwantitatief beeld over die gang van zaken.
De Nederlandse ondernemer is aanmerkelijk somberder gestemd dan eind 2008, toen hij toch ook al bezorgd was over de economische vooruitzichten. Waar toen per saldo 11% van de ondernemers nog een omzetstijging verwachtte, blijkt de werkelijkheid naar de andere kant door te slaan: per saldo geeft 12% procent aan in het laatste kwartaal van 2008 een omzetdaling te hebben gehad. Per saldo verwacht bijna een kwart van de ondernemers een omzetdaling in het eerste kwartaal van 2009. Een ander voorbeeld: terwijl vorig kwartaal per saldo slechts 1% aangaf minder orderontvangsten te verwachten, heeft in werkelijkheid een derde van de ondernemers minder orders gekregen.
De hardste klappen in omzet vallen in de horeca en industrie, hoewel de transportsector en de bouw ook zeer slecht scoren en een daling eigenlijk in alle sectoren zichtbaar is. De omzetdaling in de horeca is nieuw. De industrie was bij de vorige meting al koploper. De productieverwachtingen in vooral metaalproducten, hout, papier en basismateriaal zijn uiterst somber. In de detailhandel verwacht 32% een daling van de werkgelegenheid. In het vorig kwartaal verwachtte men nog een lichte stijging met 2%.
Enig lichtpuntje in deze enquête is het feit dat iets minder ondernemers (5%) een verdere verslechtering van het economisch klimaat verwachten. Daarnaast is het aantal ondernemers dat een stabiliserende omzet verwacht iets toegenomen. Een derde van de ondernemers heeft (nog) geen maatregelen genomen. 20% snijdt in het personeelsbestand en 11% stelt investeringen uit.
De overwegend sombere verwachtingen worden bevestigd door de gegevens die de Kamer van Koophandel in het Handelsregister constateert. 1159 faillissementen in januari en februari dit jaar tegenover 737 in dezelfde periode vorig jaar. 20.789 startende ondernemers in de eerste twee maanden van dit jaar, 23.367 in 2008. 23.884 bedrijfsopheffingen tegenover 20.796 in 2008.