De Nederlandse Bank

Groot deel nieuwe overheidsschuld gefinancierd door buitenland

Nieuwsbericht

Datum 17 maart 2009

De kredietcrisis manifesteert zich op verschillende plaatsen in de Nederlandse betalingsbalans. Dit blijkt uit vandaag door de Nederlandsche Bank gepubliceerde cijfers over het vierde kwartaal van 2008.

Een ontwikkeling die in grote mate met de crisis samenhangt, betreft omvangrijke aankopen door niet-ingezetenen van schuldpapier dat is uitgegeven door de Nederlandse overheid. In het laatste kwartaal van 2008 hebben buitenlanders voor een recordbedrag van EUR 62 miljard van dit schuldpapier aangekocht. Bijna driekwart hiervan (EUR 45 miljard) had een looptijd korter dan één jaar. Onder andere om de steunoperaties aan de financiële sector te financieren, gaf de overheid in het afgelopen kwartaal per saldo voor EUR 71 miljard aan schuldpapier uit. De totale waarde van het uitstaande schuldpapier van de overheid groeide daarmee tot EUR 282 miljard, waarvan 86 procent werd aangehouden door buitenlanders.
Netto-aankopen schuldpapier overheid door buitenland

Ook in de lopende rekening van de betalingsbalans zijn de gevolgen van de kredietcrisis zichtbaar. De waarde van zowel de in- als de uitvoer van goederen is ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2007 met ongeveer 12 procent gedaald. Hoewel dit voor een belangrijk deel samenhangt met de sterk gedaalde olieprijs, is vooral bij de uitvoer een volumedaling zichtbaar. Ook in de dienstenrekening is sprake van een daling van de in- en uitvoer. Een onderdeel hiervan vormt het reisverkeer, dat een afname van de bestedingen van buitenlandse reizigers in Nederland met 15 procent laat zien. Nederlanders reisden in het vierde kwartaal nog wel vaker naar het buitenland en besteedden daar 4 procent meer dan een jaar eerder.

De financiële rekening laat verder een terugtrekking zien van buitenlandse directe investeerders uit Nederland, die vooral werd veroorzaakt door de verkoop van het Nederlandse deel van Fortis aan de Nederlandse overheid. Ten slotte valt in het overig financieel verkeer op dat de posities van de Nederlandse banken met het buitenland in hoog tempo zijn teruggebracht. Hierbij speelde de afname van het onderlinge vertrouwen tussen banken mogelijk een rol. Nederlandse banken haalden in het vierde kwartaal per saldo 21 procent (bijna EUR 150 miljard) van hun aan buitenlandse banken verstrekte leningen en rekening-couranttegoeden terug, terwijl buitenlandse banken 28 procent (EUR 235 miljard) van hun uitstaande gelden bij Nederlandse banken terugtrokken. De volledige betalingsbalans is te vinden op het statistiekendeel van de DNB-website: www.statistics.dnb.nl.

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Tobias Oudejans (tel. 020-524 3100, 06-524 96 961) en Herman Lutke Schipholt (020-524 2712, 06-524 96 900).

---

Lees voor